Huy động vốn và quản lý đô thị

Khu đô thị mới thị trấn Thạnh Phú. Ảnh: Hữu Hiệp

Từ huy động các nguồn lực

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Đoàn Công Dũng, hiện nay, đầu tư phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh có bước chuyển biến tích cực, mang tính đột phá với khoảng 10 nhà đầu tư quan tâm, chủ yếu tập trung tại TP. Bến Tre. Các nhà đầu tư đang khẩn trương tiến hành các bước khảo sát, triển khai các quy trình đầu tư xây dựng theo chủ trương của tỉnh. Tổng quy mô diện tích dự kiến khoảng 1.000ha. Trong đó, có 2 dự án quy mô lớn gồm: Dự án chỉnh trang và phát triển khu vực Tây Bắc TP. Bến Tre có quy mô khoảng 319ha; khu đô thị của Công ty cổ phần Toàn Cầu TMS, đang khảo sát nghiên cứu tại khu vực xã Bình Phú, TP. Bến Tre, dự kiến khoảng 406ha. Ngoài TP. Bến Tre, việc mở rộng thu hút đầu tư tại các huyện Mỏ Cày Nam, Bình Đại, hầu hết đang trong giai đoạn tiếp cận, hoàn chỉnh quy trình.

Theo số liệu thống kê, khoảng 10 năm trở lại đây, tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt khoảng 97 ngàn tỷ đồng, thì vốn đầu tư tập trung khu vực đô thị chiếm khoảng 15%. Riêng nguồn vốn đầu tư từ ngân sách phục vụ phát triển đô thị khoảng 1.836 tỷ đồng, chiếm 13%. Trong đó, giai đoạn 2006 - 2010 đạt 5.430 tỷ đồng, giai đoạn 2011 - 2015 đạt 8.660 tỷ đồng. Qua đó cho thấy, tỷ lệ vốn ngân sách nhà nước đầu tư cho đô thị còn nhiều hạn chế. Tuy nhiên, vốn huy động các nguồn lực khác đầu tư cho đô thị thời gian gần đây có bước chuyển, đặc biệt là TP. Bến Tre đã tiếp cận được nguồn vốn tài trợ chương trình nâng cấp đô thị từ Ngân hàng Thế giới. Bên cạnh đó, các đô thị lớn như TP. Bến Tre, Ba Tri, Bình Đại cũng thu hút vốn huy động từ nhiều nhà đầu tư để phát triển đô thị. Đối với các đô thị khác, trung tâm xã định hướng lên đô thị thì việc huy động nguồn lực hết sức khó khăn.

Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Trần Quang Minh cho rằng, hiện trên địa bàn tỉnh không có quỹ đất sạch để thực hiện các dự án có nhu cầu sử dụng đất phát triển đô thị. Để hình thành được quỹ đất sử dụng cho phát triển đô thị là vấn đề vô cùng khó khăn, chủ yếu sử dụng vào quỹ đất nhà nước chung nhưng lại không tập trung, vị trí và quy mô không phù hợp. Do vậy, để thực hiện các dự án phát triển đô thị thì chủ yếu thu hồi đất của người dân là chính. Về ưu đãi đối với đất cho các dự án đầu tư phát triển đô thị được thực hiện theo Luật Đầu tư năm 2014 (Luật số 67/2014/QHK13) và chính sách xem xét miễn giảm, ưu đãi đối với từng dự án đầu tư.

Đến quản lý quy hoạch đô thị

Công tác quy hoạch đô thị triển khai còn chậm, nhất là khâu lập quy hoạch chi tiết tại các huyện. Quy chế quản lý chưa kịp thời, gây khó khăn cho công tác quản lý, cấp phép xây dựng. Tính khả thi quy hoạch còn bất cập, phải thường xuyên rà soát, điều chỉnh cục bộ. Đầu tư, xây dựng đô thị có nhiều khó khăn, đầu tư manh mún, dàn trải, thiếu đồng bộ. Tình trạng xây dựng không phép, không theo quy hoạch thường xuyên xảy ra. Vệ sinh môi trường đô thị chưa được quan tâm đầu tư đúng mức. Cơ chế vốn phân bổ phát triển đô thị chưa được tỉnh, các địa phương quan tâm. Các xã định hướng lên đô thị hầu như không được ưu tiên hỗ trợ nguồn vốn đầu tư nên việc xây dựng hạ tầng, chỉnh trang đô thị còn bỏ ngỏ, chủ yếu phát triển tự phát. Công tác nâng cấp đô thị mặc dù được Sở Xây dựng thường xuyên đôn đốc hướng dẫn thực hiện; tuy nhiên, ngoài các đô thị lớn thì còn lại đa số địa phương chưa quan tâm rà soát, đánh giá tiêu chí dẫn đến việc thực hiện quy hoạch còn nhiều lúng túng, thiếu tính chủ động trong đề xuất danh mục vốn ưu tiên các công trình trọng điểm phục vụ đầu tư nâng cấp đô thị.

Giám đốc Sở Xây dựng Đoàn Công Dũng cho biết thêm: Để đô thị phát triển nhanh, đúng định hướng quy hoạch cần khẩn trương hoàn thành phê duyệt các quy hoạch phân khu chi tiết hơn. Tiếp tục tham mưu đề xuất điều chỉnh đồ án quy hoạch vùng, tỉnh, ngành phù hợp Luật Quy hoạch. Quy hoạch vùng huyện gắn với lộ trình xây dựng nông thôn mới. Phối hợp với các địa phương tập trung triển khai, cụ thể hóa chương trình phát triển đô thị phù hợp với điều kiện từng địa phương. Xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện gắn với kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn và cụ thể hóa các nguồn huy động để đầu tư phát triển đô thị phù hợp.

Hương Thu