Đọc lại lịch sử Đồng khởi và ngồi nghe những bậc lão thành cách mạng, những nhân chứng sống của Đồng khởi, tôi suy nghĩ đề xuất mấy vấn đề sau đây nhằm mục đích làm rõ hơn “cách làm”, sao cho phong trào “Đồng khởi mới” đạt được yêu cầu, mục tiêu Chỉ thị số 16 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy khóa IX.
Thứ nhất, từng đảng bộ phải xác định cho được nội dung, nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể. Năm 1960, nhiệm vụ, nội dung Đồng khởi rất cụ thể, đó là diệt ác, phá kềm. Vậy “Đồng khởi mới” bây giờ cũng phải có nội dung cụ thể, rõ ràng. Thí dụ: Đồng khởi cải cách hành chính, Đồng khởi nói không với phiền hà nhân dân, Đồng khởi làm giao thông nông thôn, Đồng khởi giảm ô nhiễm môi trường, Đồng khởi không xả rác nơi công cộng, Đồng khởi khởi nghiệp cho thanh niên… không nên nói chung chung, phát động chung chung. Tất nhiên, mỗi nơi có thể chọn một hay nhiều nội dung để phát động, không rập khuôn, máy móc, nội dung phải phù hợp với nhu cầu của quần chúng và nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị.
Thứ hai, sau khi xác định nội dung, phải tổ chức quán triệt sâu sắc, thông suốt trong nội bộ cấp ủy, chi bộ, đảng bộ. Phân công trách nhiệm rõ ràng, ai phụ trách việc gì, bao nhiêu. Đảng viên chịu trách nhiệm lãnh đạo bao nhiêu hộ, bao nhiêu quần chúng. Phải xác định đây là khâu khó, phải quyết liệt, tâm huyết. Không ngại khó mới phát động được phong trào. Khó mới cần có Đồng khởi, dễ thì đâu cần và đâu có Đồng khởi để làm gì. Để cán bộ, đảng viên phải vào cuộc với tinh thần năng động, không thể làm Đồng khởi với tâm thế “xìu xìu, ễn ễn” được.
Ở đâu mà chưa làm tốt được khâu này thì chưa thể phát động, mà phải làm kỹ, làm nhuyễn hơn trong nội bộ bằng các biện pháp xây dựng Đảng mạnh hơn, quyết liệt hơn, cả tư tưởng, tổ chức, kiểm tra; nêu gương tốt, phê phán mặt xấu, mặt hạn chế, khuyết điểm. Phải tìm cho được nguyên nhân vì sao “tắc nghẽn”, nghẽn ở đâu? Ở con người hay ở khâu tổ chức, khâu hành động?
Thứ ba, sau khi đã chín muồi các điều kiện như trên thì tiến hành phát động quần chúng. Bắt đầu từ lực lượng cốt cán đoàn thể, đoàn viên, hội viên, những thành phần tiên tiến nhất, tích cực nhất, sẵn sàng nhất rồi đến các quần chúng trung gian, lừng chừng. Lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực. Vận động đến đâu, tạo phong trào, lan tỏa đến đó.
Thứ tư, phải chọn điểm làm trước để rút kinh nghiệm, không phát động tràn lan. Điểm là những nơi có sự chuẩn bị tốt nhất, tư tưởng quyết tâm cao, sự đồng thuận cao, các yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa chín muồi nhất. Yếu tố thời cơ, thời gian chín muồi rất quan trọng. Làm sớm quá thì chưa muồi, làm muộn quá thì lỡ nhịp, mất khí thế.
Thứ năm, tổ chức sơ kết, rút kinh nghiệm điểm nhằm củng cố, chấn chỉnh, bổ sung giải pháp. Kịp thời điều chỉnh lực lượng hoặc quan điểm, phương châm chỉ đạo thích hợp chuẩn bị cho nhân rộng phong trào.
Thứ sáu, sau khi rút kinh nghiệm đơn vị điểm, triển khai phong trào ra diện một cách đồng loạt, đồng bộ, đồng thời. Đây là bước quan trọng, đánh dấu cao trào của phong trào, là kết quả toàn diện của quá trình thực hiện Chỉ thị. Cấp ủy và hệ thống chính trị cần thường xuyên kiểm tra, đôn đốc. Lúc này có thể xuất hiện những điển hình tập thể, cá nhân cần khen thưởng, động viên kịp thời; đồng thời, cũng có thể có những đơn vị, cá nhân thiếu quyết tâm hoặc giải pháp không đồng bộ, hiệu quả, phong trào không chuyển động tốt, cần điều chuyển cán bộ, đảng viên ở những nơi có phong trào tốt đến hỗ trợ, tăng cường.
Về mặt phương pháp, cần vận dụng tối đa phương châm linh hoạt, sáng tạo, mưu trí, dũng cảm, tránh rập khuôn, máy móc; phát huy tối đa dân chủ, tránh tư tưởng ngại khó, sợ khó, nản chí khi phong trào chưa động hoặc thời điểm thoái trào.
Nói dễ nhưng làm rất khó. Đó là điều rất cần quán triệt. Nếu vì khó mà chùn bước hoặc làm lấy lệ, làm cho có để báo cáo thì không thể tạo ra sự chuyển biến thật sự, không có thay đổi thật sự bộ mặt nông thôn, không có đô thị văn minh, không có môi trường kinh doanh thông thoáng… đồng nghĩa với nhân dân Bến Tre không thể đổi đời, tỉnh Bến Tre không thể hết nghèo được. Giống như ngày xưa, không thể phá kềm, diệt ác, giải phóng làng xã được. Đã đến lúc không nên dừng lại ở khẩu hiệu suông. Hãy cùng nhau hành động. Rất mong các đồng chí lão thành cách mạng chỉ bảo thêm cho anh em đương nhiệm để rõ hơn ý nghĩa, cách làm, quyết tâm và ý chín
