 |
Sầu riêng chất lượng cao được đông đảo khách tham quan chọn mua. Ảnh: H.H |
Hội thi cây - trái ngon, an toàn và sản phẩm nông nghiệp tỉnh lần thứ XII đã diễn ra tại huyện Chợ Lách, từ ngày 22 đến 25-6-2012. Hội thi được UBND tỉnh, các sở ngành, doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh và đặc biệt là Viện Cây ăn quả Miền Nam quan tâm và hỗ trợ tích cực. Bước đầu, hội thi đã đem lại nhiều kết quả đáng phấn khởi. Tuy nhiên, hội thi cũng để lại nhiều băn khoăn đối với lãnh đạo cũng như nhà vườn trong việc nâng cao chất lượng cây ăn trái.
Mặc dù Ngày hội chỉ diễn ra trong vòng 4 ngày nhưng thật sự đã thu hút nhiều người. Ngay đêm khai mạc, đã có trên 15.000 lượt người đến tham quan, mua sắm. Theo ông Lê Huy Cường - Chủ tịch UBND huyện Chợ Lách, ngoài các phần lễ, hội như nhiều năm trước đây, năm nay có nhiều điểm mới thu hút nhiều du khách. Trước tiên, việc tổ chức quy mô hơn, đã mở rộng thêm con đường mua bán, trưng bày cây giống, hoa kiểng trên 130 gian; số lượng cây trái, đấu xảo tăng cao. Các sản phẩm sau khi đoạt giải được Ban tổ chức cho thẩm định ngay nguồn gốc và cho phép bán ra tại khu hội chợ để phục vụ du khách. Các gian hàng hoa kiểng cũng được mở rộng, có 160 sản phẩm tham gia trưng bày, 44 sản phẩm bonsai dự thi, nghệ nhân tham gia cũng đông hơn. Đặc biệt, đã tổ chức thi hái trái cây, ăn trái cây; đây thật sự là sân chơi hấp dẫn cho du khách trẻ. Các cuộc hội thảo tập trung chính vào thế mạnh kinh tế vườn Chợ Lách vẫn là phát triển làng nghề nông nghiệp và lai tạo, du nhập giống mới nhưng đã dành nhiều thời gian cho nông dân chất vấn các nhà khoa học chứ không như trước đây chỉ có diễn giải của nhà khoa học. Hội thi cây - trái ngon, an toàn là chủ đề chính của Ngày hội được đặc biệt quan tâm. Theo đánh giá sơ bộ của Hội đồng giám khảo, hầu hết sản phẩm tham gia dự thi năm nay không đạt yêu cầu về chất lượng, có mẫu trái còn quá xanh, hoặc có mẫu neo trái đợi hội thi quá lâu, trái quá chín, một số mẫu bưởi da xanh không đúng giống. Điều này làm giảm độ ngọt và hương vị đặc trưng của giống, hậu quả là làm giảm số mẫu đạt giải. Cụ thể từng giống như sau: sầu riêng, tổng cộng có 24 mẫu dự thi, nhiều hơn năm 2011 (17 mẫu), gồm: 6 mẫu sầu riêng cơm vàng hạt lép Ri6, 6 mẫu cơm vàng sữa hạt lép Chín Hóa, 9 mẫu sầu riêng Monthong, 2 mẫu sầu riêng Chanee và 1 mẫu sầu riêng khổ qua. Kết quả các mẫu sầu riêng đạt 8 giải gồm: sầu riêng Monthong đạt 1 giải I, 1 giải II và 1 giải III, sầu riêng sữa hạt lép cũng đạt 1 giải I, 1 giải II và 1 giải III. Giống sầu riêng sữa hạt lép có sự tiến bộ rõ nét về chất lượng. Các mẫu dự thi được xử lý sau thu hoạch khá tốt, cơm ráo, tách được, vỏ không nhũn nước. Giống sầu riêng Ri 6 năm nay có hình thức mẫu khá đẹp nhưng chất lượng kém, chủ yếu là do trái không đạt độ chín, kết quả chỉ đạt 1 giải III. Giống sầu riêng Chanee có số mẫu ít, chất lượng trung bình, chỉ đạt 1 giải III. Giống sầu riêng khổ qua, chỉ có 1 mẫu, chất lượng kém nên không đạt giải. Chôm chôm, tổng cộng có 32 mẫu dự thi, nhiều hơn năm 2011 (21 mẫu) tham dự ở 3 nhóm giống: Java (16 mẫu), đường (8 mẫu) và Rongrieng (8 mẫu). Số lượng mẫu chôm chôm khá nhiều, chất lượng khá tốt, trừ một vài mẫu chưa đạt về độ chín, còn lại có chất lượng và mẫu mã khá đẹp. Kết quả có 5 giải I, 4 giải II và 2 giải III. Măng cụt, tổng cộng có 50 mẫu dự thi, nhiều hơn năm 2011 (29 mẫu). Do các mẫu măng cụt dự thi năm nay chất lượng rất kém, cùng với việc điều chỉnh thang điểm nên không có mẫu nào đạt giải (Hội đồng giám khảo đã phải xem xét để khuyến khích trao một giải III). Xoài có số mẫu tham dự rất ít, do thời điểm hiện nay đã qua mùa thu hoạch xoài chính vụ khá lâu nên không còn mẫu để dự thi. Các giống xoài ăn chín truyền thống như xoài cát Hòa Lộc, cát chu cũng rất ít (chỉ có 1 mẫu xoài cát Hòa Lộc), các nhóm giống xoài mới cũng rất ít, như xoài Ngọc Vân 1 mẫu, xoài lê Đài Loan 1 mẫu. Kết quả chấm thi không có giống xoài nào đạt giải. Mẫu xoài cát Hòa Lộc có hình thức không đẹp, chất lượng trung bình. Hai giống xoài lê và xoài Ngọc Vân thuộc nhóm xoài ăn xanh nhưng do các mẫu này tại thời điểm thi lại đang trong thời kỳ chín nên tổ chấm thi phải chuyển các giống này theo thang điểm giống xoài ăn chín. Kết quả là cả 2 giống đều không đạt giải. Bưởi, cũng như năm 2011, số mẫu khá nhiều với số lượng áp đảo so với các giống khác. Tổng cộng có 74 mẫu bưởi (năm 2011 là 75 mẫu), trong đó có 64 mẫu bưởi da xanh và 10 mẫu bưởi Năm Roi (năm 2011 số mẫu bưởi Năm Roi là 20 mẫu). Mặc dù số lượng mẫu nhiều nhưng chất lượng rất kém. Đa số mẫu bưởi bị điểm loại, chủ yếu do hạt quá nhiều, một số mẫu có trung quả bì bị nhiễm vết nâu hoặc ruột quá nhỏ, có 3 mẫu không đúng giống (ruột màu trắng). Kết quả chỉ có 2 mẫu đạt giải III. Đây là tín hiệu báo động cho ngành trồng bưởi của tỉnh, do cây bưởi đã được đầu tư rất nhiều trong thời gian qua. Đa số các mẫu dự thi không đạt do trái còn non, chưa đạt độ chín, vỏ trái bị sẹo do côn trùng, múi bưởi bị sượng 2 đầu, có nhiều hạt. Số mẫu cam dự thi rất ít (10 mẫu), có 5 mẫu cam sành, 3 mẫu cam soàn và 2 mẫu cam dây. Các mẫu cam dự thi có hình thức chưa đẹp, chất lượng kém. Đa số mẫu cam bị loại chủ yếu do độ brix quá thấp (thường nhỏ hơn 8), điều này cho thấy người làm vườn chưa đầu tư đúng kỹ thuật khi canh tác cây cam. Kết quả chấm thi chỉ có 1 mẫu cam dây, 1 mẫu cam sành và 1 mẫu cam soàn đạt giải III. Quýt đường có tổng cộng 5 mẫu dự thi, ít hơn năm 2011 (13 mẫu), hình thức không đẹp, chất lượng quả kém nên kết quả chỉ có một mẫu đạt giải III. Các mẫu quýt bị loại do độ chín không đúng, có trái quá chín, có mẫu còn xanh nên độ brix và hương vị đặc trưng không đạt. Dừa có 14 mẫu dự thi (năm 2011 chỉ có 4 mẫu). Có 5 mẫu dừa xiêm xanh bị loại do trái còn quá non. Các mẫu còn lại có chất lượng trung bình nên không có giải cao, chỉ có 1 mẫu dừa Tam quan và 1 mẫu dừa xiêm xanh đạt giải III. Số lượng mẫu mít dự thi rất ít (5 mẫu), chất lượng chỉ ở mức trung bình nên tất cả các mẫu dự thi đều không đạt giải cao, chỉ có 1 mẫu đạt giải III. Chất lượng không đạt do múi nhỏ, mùi vị không ngon, lạt. Nhãn có 6 mẫu dự thi, gồm 5 mẫu nhãn xuồng cơm vàng và 1 mẫu nhãn Idor. Điểm đặc biệt trong thi trái nhãn năm nay là tổng cộng có 6 mẫu dự thi thì cả 6 mẫu đều có giải. Nhãn xuồng cơm vàng có 1 giải I, 1 giải II và 3 giải III, nhãn Idor đạt 1 giải III. Riêng thi đấu xảo được Hội đồng giám khảo đánh giá khá tốt. Các mẫu dự thi gây ấn tượng như củ khoai lang rất giống hình con vịt, chùm măng cụt có 7 trái, cây mía tây dài 7,54m, trái mướp thước dài 1,98m, chùm vú sữa có 5 trái…

Đông đảo khách tham quan tại Hội thi đấu xảo. Ảnh: T.Long
Theo đánh giá của Ban tổ chức, kết quả hội thi năm nay chưa đạt yêu cầu của một cuộc hội thi cây - trái ngon, an toàn, nhất là sau khi tỉnh đã đầu tư khá nhiều cho các chương trình cải thiện chất lượng trái cây trong tỉnh. Các nhóm mẫu dự thi có chất lượng không đều, có nhóm trái đạt nhiều giải cao nhưng cũng có nhóm không đạt giải nào. Ngoài yếu tố khách quan do thời vụ, cần xem xét lại quy chế thi, quy mô tổ chức hội thi và mức độ phong phú, hấp dẫn của Ngày hội. Việc định giá mẫu thi cần nghiên cứu phù hợp, để động viên nhiệt tình của những người dự thi chân chính. Ngoài ra, việc có đến 2 mẫu sầu riêng đạt giải nhưng lại bị loại do kết quả kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng an toàn là vấn đề rất đáng lưu ý, do sầu riêng là đối tượng cây ăn trái rất hiếm khi có dư lượng thuốc trong trái. Cũng cần xem xét ý kiến cho rằng nên có bước sơ tuyển khi nhận mẫu nhằm loại ngay các mẫu thi kém trước khi chấm để tiết kiệm thời gian và công sức chấm thi.