
Huấn luyện viên Đào Đức Quang (ngồi) hướng dẫn tư thế bơi và cách cứu đuối.
Phổ cập để thoát “mù” bơi
Tuần cuối kỳ nghỉ hè của gia đình Cu Bin đầy tranh cãi. Ba mẹ Bin không thống nhất được là có nên cho một mình Bin về quê nội ở chơi hay không. Số là Cu Bin vừa có giấy chứng nhận phổ cập bơi (PCB) nên ba Bin không còn sợ con sẽ bị đuối nước; mẹ Bin thì lo lắng tự hỏi, xung quanh nhà nội của Bin đều là ao tôm và rạch, có phải trẻ biết bơi rồi thì không cần lo sợ bị đuối nước?
Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Thiện Chí - Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định: “PCB chỉ là cấp độ thấp nhất giúp trẻ thoát “mù” bơi mà thôi. Người đã biết bơi không có nghĩa là an toàn tuyệt đối, là “miễn dịch” với đuối nước, kể cả huấn luyện viên bơi lội vẫn có trường hợp đuối nước”. Ông Chí muốn các phụ huynh biết rằng, PCB chỉ giúp trẻ thoát đuối trong một ao nước phạm vi nhỏ, nhưng ra sông lớn thì chưa chắc vì áp lực nước ngoài sông là rất lớn. Cũng chính vì điều đó, từ năm 2016 đến nay, Ban quản lý Đề án PCB phòng, chống đuối nước cho trẻ em giai đoạn 2013 - 2020 đã thống nhất nâng mức tiêu chuẩn PCB cho trẻ tiểu học từ 15m lên 20m, THCS từ 20m lên 25m. Con số 20m cho trẻ tiểu học đang được ban quản lý đề án PCB cấp huyện và ngành giáo dục đề nghị tăng lên mức 25m để đảm bảo trẻ không tái “mù” bơi.
Huấn luyện viên bơi lão luyện Đào Đức Quang, người có thâm niên trong lĩnh vực bơi lội và huấn luyện vận động viên năng khiếu bơi lội của tỉnh cho biết, PCB gần như chỉ là “bơi để chờ người đến cứu”. Mặt khác, trẻ và ba mẹ cần hiểu rằng, biết bơi phổ cập chỉ giúp trẻ tự bảo vệ khi gặp sự cố, chứ chưa thể cứu ai được. Theo ông Nguyễn Thiện Chí, nhiều trường hợp trẻ vì nghĩ “mình biết bơi” nên khi thấy bạn bị đuối, trẻ chỉ phản ứng đơn giản là nhảy xuống cứu bạn. Đó là một trong những lý do khiến nhiều trẻ em tắm sông cùng… chết một lượt vì các em không tự lượng sức mình, không biết cách cứu đuối.
Thay vì biết bơi là để tự bảo vệ mình khỏi đuối nước nhưng chính trẻ, thậm chí cả người lớn đã ỷ lại vào kỹ năng và trình độ bơi “chưa tới đâu” của trẻ khiến chúng rơi vào nguy hiểm.
Học thoát hiểm dưới nước
Dù ngày nay chúng ta ít phải qua phà, qua đò nhưng bạn hãy thử nghĩ, biến đổi khí hậu dẫn đến thiên tai, ngập lụt xảy ra hay chỉ là mưa lớn làm đường phố ngập đến nửa mét là hoàn toàn có thể gặp phải. Hoặc đi du lịch, bất ngờ chìm tàu, chìm thuyền. Tâm lý người rơi xuống nước sẽ hoảng loạn, cần bơi như thế nào để giữ sức vào được bờ, làm sao đủ bình tĩnh xác định bơi về hướng nào là gần nhất, nhảy trước khi thuyền chìm hay đợi thuyền chìm mới rơi xuống nước và bơi…
Để trả lời những câu hỏi đó, trong dịp hè năm 2018, lần đầu tiên Hồ bơi Hoàng Lam tổ chức lớp dạy kỹ năng thoát hiểm dưới nước dành cho người đã biết bơi. Người học lớp này được trang bị các kỹ năng: đứng nước chỗ sâu, lặn sâu - lặn lâu, các tư thế nhảy xuống nước, các tư thế tháo gỡ khi bị người đuối nước ôm, vừa bơi vừa quan sát, bơi bền (bơi 200m liên tục không nghỉ), bơi thả lỏng (kiểu ếch ngửa), phương pháp hô hấp nhân tạo; đặc biệt cuối khóa học, người học được thực hành trên sông Bến Tre. Giáo án khóa học này được thiết kế bởi các giáo viên, huấn luyện viên dày dạn kinh nghiệm, xuất thân từ Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao tỉnh.
Sau khi cho con học bơi phổ cập, chị Loan ở Phường 2, TP. Bến Tre quyết định cho con gái tên Ngô Thanh Trúc, 10 tuổi tiếp tục học lớp kỹ năng thoát hiểm dưới nước tại Hồ bơi Hoàng Lam. chị Loan nói: “Con gái mình biết bơi rồi vẫn rất nhát, không dám ra chỗ nước sâu, cháu không được dạy lặn, còn tắm sông thì càng không dám. Qua lớp học này, con gái mình học được nhiều kỹ năng bổ ích, giờ cháu rất tự tin khi xuống nước”.
Không nên đợi Đề án PCB phòng, chống đuối nước cho trẻ em kết thúc vào năm 2020 phụ huynh mới cho trẻ học nâng cao theo khuyến cáo. Những chuyên gia huấn luyện bơi lội cho rằng: Những trẻ vừa mới biết bơi phổ cập cần được tiếp tục rèn luyện kỹ năng bổ ích này, tốt nhất là học với huấn luyện viên ở một chương trình nâng cao để đảm bảo trẻ có đủ khả năng, kỹ năng ứng phó trong một số tình huống bất ngờ cần thoát hiểm dưới nước. Hơn thế nữa, dù khi không có hiểm nguy cần thoát, việc bơi lội thường xuyên cũng giúp ích rất nhiều: “Trẻ bơi lội thường xuyên, trung bình 3 buổi/tuần cho đến trưởng thành giúp phát triển chiều cao, tim mạch rất tốt. Trẻ ăn nhiều, ngủ ngon và có sức khỏe tuyệt vời” - ông Nguyễn Thiện Chí đưa ra lời khuyên.
| Cựu huấn luyện viên Đào Đức Quang chia sẻ vài kinh nghiệm: Khi rơi xuống nước bất ngờ bạn phải biết đứng nước để tự trấn tĩnh, sau đó quan sát hướng nào gần bờ nhất và thuận theo dòng nước chảy rồi hãy bơi. Bạn cũng cần biết bơi thả lỏng, nhẹ nhàng không tốn sức để bơi bền, bơi xa vào được bờ. Hãy nhảy trước khi thuyền chìm để không bị nước hút theo xuống đáy sông, biển. |
Bài, ảnh: Thạch Thảo