Cần có quyết sách hợp lý để nông nghiệp luôn mãi là trụ cột vững chắc cho nền kinh tế

Đại biểu Trần Thị Thanh Lam (Bến Tre) - Ủy viên Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội thảo luận tại hội trường.

Qua tiếp xúc cử tri, các đại biểu Quốc hội nhận được nhiều phản ánh của người dân về các vấn đề chi phí đầu vào sản xuất nông nghiệp ở mức quá cao, tình trạng “được mùa mất giá”, phụ thuộc vào thị trường, thời tiết, thiên tai. Phần giá chênh lệch đó thường tầng lớp trung gian được hưởng, những người không trực tiếp làm ra nông sản nhưng được chia sẻ từ 50 - 70%, thậm chí 200% lợi nhuận.

Trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) như nội dung mà Đoàn giám sát của Quốc hội đã có báo cáo rất chi tiết nhiều xã được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, bộ mặt nông thôn từng bước được khởi sắc. Thế nhưng, có 2 tiêu chí liên quan trực tiếp đến đời sống nông dân là lao động và việc làm cải thiện thu nhập thì hầu như xã nào cũng gặp khó. Nhiều xã đạt chuẩn xây dựng NTM cũng phải “ì ạch” mới vượt qua được hai chỉ tiêu này. Điều này cho thấy đời sống của đại bộ phận nông dân hiện nay còn khó khăn, cứ nhìn vào giá nông sản tại gốc sẽ thấy rõ hơn, từ nhiều năm qua, giá nông sản liên tục giảm, nhiều người chăn nuôi thua lỗ, thậm chí phá sản, các chủng loại cây trồng cũng luôn thay đổi để lướt theo sóng giá của thị trường.

Đó có phải là sự mất công bằng và bất hợp lý trong cơ chế thị trường? Nguyên nhân có phải là do Nhà nước chưa có chính sách phù hợp để chia sẻ gánh nặng cho nông dân, hay đã có chính sách mà chưa thật sự phát huy trong thực tiển? Có phải là nông nghiệp chưa được đầu tư đúng mức, chưa được hưởng thành quả công nghiệp hóa tương xứng? Có phải ngành nông nghiệp còn mang thêm gánh nặng do công nghiệp hóa, đô thị hóa kém hiệu quả?…

Ở các nước công nghiệp phát triển, lợi nhuận thu về từ công nghiệp và dịch vụ sẽ được ưu tiên đầu tư vào nông nghiệp. Người nông dân làm ra hạt lúa, nuôi con gà, con heo nhưng thực chất trong giá thành sản phẩm họ chỉ bỏ ra một phần, còn lại là do Nhà nước đầu tư. Đầu tư ở đây không có nghĩa là trực tiếp rót tiền tài trợ cho nông dân, mà bằng những chính sách ưu đãi như: Cho vay lãi suất thấp, chính sách về thuế, đầu tư khoa học kỹ thuật, cơ sở hạ tầng, có cơ chế thu hút đầu tư cho phát triển nông nghiệp, dịch vụ ở nông thôn; phát triển công nghiệp cơ khí phục vụ nông nghiệp, chế biến nông sản; đặc biệt là có dự báo, thông tin về thị trường sản xuất và tiêu thụ nông sản…

Nông nghiệp là bệ đỡ cho phát triển công nghiệp hóa, thế nhưng, nhìn vào những thành quả của nông nghiệp lại thấy bà con nông dân lại thua thiệt. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp - nông thôn là hướng đi đúng đắn mà Đảng, Nhà nước ta đã xác định, nhằm nỗ lực rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn, trong đó cải thiện thu nhập và đời sống nông dân là vấn đề mấu chốt, đại biểu kiến nghị Chính phủ, Quốc hội cần xem xét sớm ban hành những quyết sách hợp lý tạo điều kiện cho người dân gắn bó với nông nghiệp, nông thôn nâng cao vị trí vai trò của nông dân... và nông nghiệp luôn mãi là trụ cột vững chắc cho nền kinh tế dù bất kỳ hoàn cảnh nào.

Về khó khăn của các doanh nghiệp trong giai đoạn phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid 19: Trước tác động của suy thoái kinh tế thế giới, chiến tranh căng thẳng giữa Nga- UKraina thì tình hình hoạt động của các doanh nghiệp trong nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng, sức tiêu thụ, doanh thu bán hàng trong nước và xuất khẩu sụt giảm làm cho các doanh nghiệp đã khó khăn càng khó khăn hơn, lợi nhuận trước thuế của nhiều doanh nghiệp trong năm 2023 bị âm. Mặc dù Nhà nước có ban hành các chính sách trong Chương trình phục hồi kinh tế nhưng áp lực về chi phí lãi vay của doanh nghiệp vẫn còn rất lớn. Trong khi doanh nghiệp vừa áp lực phải duy trì thu mua nguyên liệu của người dân, vừa áp lực hàng tồn kho, chi phí kho bãi, vừa áp lực tiếp tục đầu tư, nâng cấp hệ thống máy móc thiết bị công nghệ hiện đại để không bị tụt hậu cũng như bắt kịp xu hướng phát triển của thế giới.

Doanh nghiệp mong muốn Quốc hội, Chính phủ tiếp tục quan tâm và chia sẻ với họ những khó khăn hiện nay. Đồng thời, kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính và các bộ ngành có liên quan xem xét giảm mức lãi suất ngân hàng và tạm thời không thu thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2023 cho phần chi phí lãi vay không được trừ đối với các doanh nghiệp trong nước theo quy định điểm a, khoản 3, Điều 16 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP về giao dịch liên kết. Đồng thời, quan tâm rà soát nghị định này, để có những quy định hợp lý, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có thể vượt qua khó khăn, thách thức hiện tại và duy trì sản xuất cũng như sớm phục hồi để tiếp tục đóng góp cho ngân sách nhà nước.

Tin, ảnh: Hồng Yến