Chuyện của người cao tuổi

30/09/2012 - 16:01
Hàng năm, người cao tuổi ở Bến Tre được lãnh đạo tỉnh, huyện đến thăm, tặng quà.

Bước qua tuổi 60, nhiều người cảm thấy mình uể oải, cô đơn và hay đăm chiêu. Tâm - sinh lý người cao tuổi hoàn toàn khác với người ở các độ tuổi trước đó. Trong đó còn có “chuyện khó nói” của riêng mình.

Theo Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn - Trưởng bộ môn Tâm lý (Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh), sau 55 tuổi đối với nữ và sau 60 tuổi đối với nam gọi là người cao tuổi (NCT). “Đây là độ tuổi sau thời gian hoàn thiện. Nhưng NCT vẫn cần sự chăm sóc vì họ vẫn có những nhu cầu về tinh thần, vật chất, nhưng khác hơn nhiều so với những người ở độ tuổi trước đó” - Tiến sĩ Sơn cho biết.

Phải trân trọng người cao tuổi

Hiện nay, ở đâu đó vẫn còn xảy ra bi kịch NCT bị con, cháu ngược đãi. Việc này hoàn toàn sai trái. NCT phải được trân trọng. Theo Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn, không nên cho rằng NCT về hưu là vô dụng, bởi vì NCT là nhân chứng sống. Hơn nữa, NCT có nhiều kinh nghiệm, nhiều vốn sống. Chúng ta nên đặc biệt quan tâm chăm sóc tinh thần cho NCT. Chúng ta chưa có những chương trình hành động sát thực cho NCT. Vấn đề này chúng ta cần giải quyết. Giải quyết được vấn đề này cũng là chúng ta giúp NCT giải quyết được vấn đề áp lực về tâm lý. Thêm một vấn đề nữa là cần chăm sóc cho NCT về đời sống tinh thần. Nói nghiêm túc là NCT đang chịu nhiều áp lực, NCT cảm thấy cô đơn ngay chính trong gia đình của họ. NCT luôn suy nghĩ mình có nên tiếp tục sống với con cháu hay sống riêng hoặc sống chung với những NCT trong trại dưỡng lão. “Con người luôn vượt qua mọi thử thách để có cuộc sống ấm no, khi bước vào tuổi về hưu thường bị khủng hoảng. Bởi trước đó, họ có vị trí nhất định trong xã hội. Khi về hưu thì cảm thấy mình không còn được trưng dụng, không còn đem lợi ích kinh tế cho gia đình, thấy con cái ít hỏi thăm tới mình. Lúc đó, NCT có triệu chứng “Hội chứng tuổi về hưu” hay “Khủng hoảng tuổi về hưu”. Biểu hiện ở giai đoạn này là già đi nhanh chóng, cô đơn, dễ nóng tính bất thường. Do đó, chúng ta phải trân trọng và giúp đỡ NCT về mặt tinh thần. Hàng năm, lãnh đạo tỉnh, huyện đến thăm, tặng quà cho NCT là niềm vinh dự rất lớn đối với NCT. Từ đó NCT cảm thấy hãnh diện và yêu đời hơn” - Tiến sĩ Sơn nói.   

tâm lý - sinh lý

thay đổi

Cũng theo Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn, tâm lý - sinh lý NCT luôn có sự thay đổi, sự thay đổi này đầu tiên là nhận thức. Sự thay đổi này dễ thấy nhất là nhận thức của NCT khác với người trẻ tuổi. Lúc còn trẻ thì nhớ rất lâu đến khi cao tuổi thì mau quên. NCT thường thì mới nghe rồi quên, hay suy diễn, tưởng tượng. Con cháu nói 1 ý ông bà lại nghĩ ra 9-10 ý khác nhau dẫn đến tự buồn bực, không muốn gần gũi con cháu. Sự thay đổi kế tiếp là luôn cảm thấy cô đơn dù có người ở chung nhà. Người NCT rất nhạy cảm từ những tác động bên ngoài, nhất là mặt tình cảm. Bên cạnh đó, đời sống vợ chồng cũng thay đổi ở NCT. Đó là NCT dễ ghen hoặc rất ghen nhưng ghen thầm vì sợ con cháu cười.

Bà Ánh ở Mỏ Cày Nam hỏi: Từ khi có gia đình, các con tôi ăn riêng, lo cho vợ mà quên chăm sóc mẹ già, nên tôi buồn hay gắt gỏng. Xin Tiến sĩ cho lời khuyên. “Đây là do mẫn cảm vì NCT khó thích nghi trong đời sống. NCT nên có tôn chỉ sống là thấy con cháu hạnh phúc thì mình cũng có hạnh phúc. Ăn riêng cũng được nhưng nên có một ngày ăn chung, đi chơi chung. Thay vì thấy con ruột, con dâu bận công việc ít quan tâm đến mình thì NCT nên tham gia sinh hoạt với NCT xung quanh mình bằng những việc làm từ thiện”- Tiến sĩ Sơn trả lời.

Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn cho biết, một vấn đề nữa là chuyện tình dục hay còn gọi là “chuyện khó nói” của NCT. NCT Việt Nam chịu nhiều ảnh hưởng của truyền thống văn hóa phương Đông. Cho nên khi có sui gia, có cháu nội, cháu ngoại, cháu cố thì NCT rất ngại khi đề cập đến vấn đề này. NCT chẳng biết thực hiện chuyện “gối chăn” như thế nào cho phù hợp với tuổi già. Giữ gìn chuyện “gối chăn” hay bỏ nó luôn để giữ hạnh phúc gia đình. NCT đối với nữ khi kinh nguyệt không còn sẽ có những dấu hiệu sinh lý kèm theo, nhất là chán ngấy cuộc sống ở phương diện tâm lý. Nam giới thì suy giảm tình dục… Đó là hàng loạt vấn đề mà NCT cần được quan tâm trong xã hội hiện đại nói chung, xã hội Việt Nam nói riêng, trong đó có Bến Tre. Khi bước vào hàng cao tuổi thì đời sống tình dục cũng thay đổi do sức khỏe của ông và bà không ngang nhau. Từ đó dẫn đến hiểu lầm “ổng hết thương mình hoặc bả hết thương mình”. Thật ra khả năng tình dục của một trong hai người đã không còn. Để vợ chồng NCT duy trì hạnh phúc đến cuối đời, Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn nói: Vợ chồng NCT nên duy trì bữa cơm gia đình. Bởi đây là nút thắt giúp vợ chồng gần gũi, yêu thương. Phải có hoạt động tình dục nhưng không cần thiết phải hoạt động như thời còn trẻ tuổi. Vợ chồng NCT phải thể hiện sự yêu thương, chăm sóc lẫn nhau, cùng nhau tập thể dục, cùng nhau tăng cường hoạt động bên ngoài xã hội. Nên gọi nhau thân mật: “mình ơi”, “anh ơi”, “em ơi” tránh gọi “ông” hoặc “bà”.

Để NCT sống vui, sống khỏe, Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn cho biết thêm, NCT phải thay đổi về mặt nhận thức: ăn uống phải phù hợp sức khỏe, ngủ đủ giờ, không thức quá khuya. Phải biết chăm sóc tinh thần cho chính mình. Phải biết vui chơi giải trí, tập thể dục. Mỗi ngày tìm một niềm vui để sống. Phải sống hòa hợp với mọi người trong gia đình. Phải có tư duy lạc quan yêu đời, đừng yêu cầu quá cao với mọi người xung quanh.

Bài, ảnh: Hoàng Vũ

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN