Cung cấp dịch vụ trợ giúp xã hội cho người rối nhiễu tâm trí

* Phóng viên: Khi nghĩ về RNTT, người ta phải hiểu như thế nào, thưa TS?

- TS. BS. Trần Tuấn:ÕRNTT là biểu hiện của sự lệch lạc về sức khỏe tâm thần. Đây không phải là bệnh mới, mà là sự nhìn nhận mới về tình trạng sức khỏe tâm trí theo hướng dự phòng, điều trị sớm bệnh tâm thần.

Từ xưa đến nay, nói đến bệnh tâm thần, người ta thường nghĩ ngay đến số ít các bệnh nhân điển hình như tâm thần phân liệt hoặc trầm cảm, với những biểu hiện rối loạn rõ về hành vi ứng xử, lời nói, nhân cách… việc điều trị thường phải tập trung trong các bệnh viện chuyên khoa tâm thần. Khi dùng “rối nhiễu tâm trí”, người ta đề cập đến một tình trạng chung có biểu hiện lệch lạc về sức khỏe tâm thần trong một thời gian đủ dài vượt khỏi sự tự điều chỉnh trở lại cân bằng của cơ thể và cần phải có sự can thiệp chuyên môn để tránh vòng xoắn rối nhiễu nặng dần, dẫn đến các tổn thương khó hồi phục.

* Việc phát hiện RNTT và điều trị được thực hiện như thế nào? 

- Với RNTT, việc phát hiện không khó và điều trị hoàn toàn có thể thực hiện ở gia đình, y tế tuyến cơ sở.

Trong gia đình, chúng ta có thể cắt được các yếu tố gây RNTT, bằng cách điều chỉnh hành vi ứng xử với nhau trong gia đình, bằng tình thương, sự chia sẻ và thông cảm với nhau.

Chấp nhận sử dụng khái niệm “rối nhiễu tâm trí” trong chăm sóc y tế dẫn đến xu hướng thu hẹp các bệnh viện chuyên khoa tâm thần và đẩy mạnh việc phát hiện sớm và điều trị sớm các bệnh tâm thần phổ biến ở cộng đồng, như: mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, lo âu, trầm cảm…; đồng thời giúp cộng đồng xóa bỏ mặc cảm vốn có về bệnh tâm thần.

* Đối tượng nào được thụ hưởng Dự án, thưa TS?

- Là tất cả phụ nữ, trẻ em và những người yếu thế khác, như: người tàn tật, người cô đơn…

Theo các nhà nghiên cứu về RNTT, có 20% trẻ em và bà mẹ nuôi con nhỏ trong nghiên cứu bị RNTT. Đó là nguyên nhân tiềm ẩn của nghèo khổ. Vì vậy, phòng chống RNTT là đầu tư cho giảm nghèo; giảm bớt chi tiêu không cần thiết.

* Hậu quả RNTT ở người mẹ có ảnh hưởng đến sự phát triển của đứa con và gia đình như thế nào?

- Đó là việc trẻ có tính cách hung hăng, chăm sóc trẻ thiếu chu đáo, trẻ kém phát triển thể chất, cảm xúc, quan hệ xã hội.

Bà mẹ RNTT thường hay đánh con, gây áp lực tâm lý nặng nề đến trẻ, quan hệ vợ chồng trục trặc…

* Dự án đang bước vào giai đoạn đầu?

- Sau khi ký bản ghi nhớ với Bến Tre, RTCCD đang triển khai các bước tiếp theo của năm 2013, là: Điều tra nhu cầu cộng đồng và đánh giá thực trạng hệ thống hỗ trợ xã hội và chăm sóc phục hồi chức năng; tạo điểm chăm sóc người bệnh tâm thần, người RNTT ở 2 đơn vị điểm là TP. Bến Tre và Giồng Trôm.

Sang năm 2014 và 2015, Dự án sẽ tiếp tục thực hiện các phần việc đã ký kết, trong đó tập trung đào tạo cán bộ, hướng dẫn cung cấp dịch vụ cho người dân và nhân rộng mô hình ra toàn tỉnh.

* Xin cảm ơn TS-BS!