Hai cán bộ chuyên trách tiêu biểu

 Chị Trần Thị Hồng Lan cho rằng để truyền thông tốt thì người cán bộ cần phải gần gũi, thấu hiểu hoàn cảnh của đối tượng. Những năm đầu, cán bộ chuyên trách dân số (CBCT-DS) còn phụ trách công tác chăm sóc trẻ em, vì vậy chị Lan phải đảm nhiệm cùng lúc hai nhiệm vụ. Xuất phát từ thực tế trên, chị xây dựng kế hoạch tham mưu với UBND xã chỉ đạo và nhờ các ban, ngành, đoàn thể cùng phối hợp thực hiện công tác vận động. Chị Lan kể, từ năm 2002 đến năm 2008, muốn công tác DS-KHHGĐ thực hiện đạt kế hoạch thì cần hỗ trợ tốt những trẻ em nghèo gặp hoàn cảnh khó khăn, có như vậy việc vận động, tuyên truyền sẽ được đối tượng tiếp nhận dễ dàng hơn.

Để có kinh phí hoạt động, chị Lan phải vận động sự giúp đỡ của các mạnh thường quân theo chu kỳ. Hàng năm, chị xây dựng kế hoạch tham mưu với UBND huyện, phối hợp với văn hóa - thông tin huyện, xã và các ban, ngành tổ chức đêm văn nghệ gây quỹ ủng hộ trẻ em nghèo. Trong kế hoạch, chị xây dựng chi tiết có trưởng ban, phó trưởng ban, các thành viên phụ trách từng bộ phận. Trước khi thực hiện đêm văn nghệ, ban vận động sẽ có thư ngỏ, thư mời gửi đến các sở ban, ngành, đoàn thể từ tỉnh đến huyện và những người con của quê hương đang sinh sống và làm việc trong, ngoài tỉnh. Cộng tác viên ở cơ sở khi phát hiện những trường hợp trẻ cần giúp đỡ sẽ làm tờ trình đề xuất trưởng ban để sau đó, ban vận động xuất nguồn kinh phí hỗ trợ thăm hỏi. Trong quá trình vận động, chị Lan xây dựng một an-bum ảnh, trong đó có chú thích rõ hoàn cảnh khó khăn của từng em để các nhà hảo tâm dễ dàng thông cảm, chia sẻ. Nhưng từ năm 2008, công tác chăm sóc trẻ em được bàn giao về cho bộ phận lao động - thương binh và xã hội, cán bộ chuyên trách dân số chỉ có thể làm công tác tham mưu đề xuất khi thấy những trường hợp trẻ khó khăn.

Trở về mảng DS-KHHGĐ, chị Lan vẫn thực hiện tốt công tác của mình. Nhiều năm liền, chị đã duy trì được việc thực hiện không sinh con thứ ba. Theo chị, cuối năm, cộng tác viên lên kế hoạch, cán bộ chuyên trách sẽ căn cứ vào kế hoạch để phân bổ chỉ tiêu và theo dõi, giám sát việc thực hiện kế hoạch của cộng tác viên. Xã Tân Hào có 7 ấp, với 14 cộng tác viên dân số. Khi xây dựng kế hoạch hoạt động, cả cộng tác viên lẫn CBCT đều lập sổ theo dõi, quản lý các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ và sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại. Trên cơ sở đó, thông qua báo cáo của cộng tác viên, CBCT sẽ nắm được tình hình tại cơ sở nếu có báo cáo sai, sẽ điều chỉnh hợp lý và yêu cầu cộng tác viên nắm lại đối tượng. Lưu ý trong kế hoạch truyền thông, cộng tác viên phải xây dựng được chủ đề, đối tượng, địa điểm, thời gian, hình thức, phương tiện tiến hành tư vấn truyền thông, đồng thời chọn người phối hợp thực hiện. Ngày 9 hàng tháng, các cộng tác viên họp giao ban, sau đó lên lịch cụ thể cho từng đối tượng và chọn thời gian để CBCT đi cùng. Ngoài ra, trong các cuộc họp tổ NDTQ, cộng tác viên sẽ lồng ghép tuyên truyền bằng cách đọc nội dung những tờ bướm, tờ rơi cho người thân của đối tượng nắm cùng tác động hỗ trợ.

Nhờ vậy, số người sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của xã Tân Hào đạt 105% so với năm 2011. Chị Lan nhiều năm liền nhận bằng khen của UBND tỉnh về công tác dân số gia đình và chăm sóc trẻ em. Năm 2011, chị được nhận bằng khen của Bộ Y tế vì đã hoàn thành xuất sắc công tác DS-KHHGĐ.

* Có duyên với “nghề” tuyên truyền

Đó là chị Trần Thị Diễm Trang, cán bộ chuyên trách xã Thuận Điền. Diễm Trang tốt nghiệp Cao đẳng Công nghiệp dệt may thời trang Thủ Đức. Đi làm tại Công ty may Việt Hồng được một năm, chị về quê gắn bó với công tác DS-KHHGĐ, khi Trạm Y tế xã Thuận Điền tuyển CBCT. Chị tâm sự: Em về đây làm nhưng hồi hộp lắm, tranh thủ hỏi thêm anh, chị đi trước rồi  em xin đi học lớp cử nhân xã hội học và dần quen với nghề tuyên truyền mà tụi em quen gọi là “tật nói nhiều”. 

Nhận công tác tại xã từ tháng 1-2010, việc đầu tiên chị làm là thu thập số liệu từ cộng tác viên của các ấp để xây dựng kế hoạch cụ thể chi tiết cho hoạt động của năm. Sau khi xây dựng kế hoạch, chị sẽ tham mưu đề xuất với UBND xã để trưởng ban có sự chỉ đạo cụ thể cho từng địa phương, cũng như đối tượng cụ thể. Cán bộ triển khai kế hoạch thực hiện, cộng tác viên sẽ tập hợp đối tượng lên danh sách cụ thể và chọn đối tượng để phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tiến hành tuyên truyền, vận động. Hàng tháng, CBCT và cộng tác viên dân số sẽ họp giao ban (có trưởng trạm tham dự) để nắm tình hình thực hiện công tác trong tháng qua; phối hợp với Trạm y tế, Tư pháp xã rà soát tỷ suất sinh của xã trong tháng, cung cấp tài liệu cho Đài truyền thanh tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về DS-KHHGĐ. Đối với cộng tác viên, cần phải có kế hoạch truyền thông cho cả năm, có điều chỉnh cụ thể cho đối tượng theo từng tháng, quý; trang bị sổ quản lý đối tượng thực hiện biện pháp tránh thai hiện đại để cập nhật thường xuyên.

Theo chị Trang, trong năm qua, thành công nhất của DS-KHHGĐ xã Thuận Điền là truyền thông tại hộ. Căn cứ kế hoạch cộng tác viên xây dựng, thời gian đã chọn, cán bộ chuyên trách  cùng cộng tác viên đến từng hộ có đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ có nguy cơ sinh con thứ ba để vận động thường xuyên, với phương thức “mưa dầm thấm lâu”. Riêng những đối tượng khó vận động, trưởng ban chỉ đạo chỉ đạo cụ thể xuống ấp, khi đó CBCT kết hợp với đoàn thể để vận động đạt hiệu quả cao hơn. 

Dù tham gia công tác chưa lâu nhưng theo chị Trang, để công tác dân số có hiệu quả, CBCT phải thường xuyên đi cơ sở, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của đối tượng để kịp thời hỗ trợ, nhất là những trường hợp thường vắng nhà; mở sổ theo dõi sự biến động dân số theo mỗi tháng, qua đó đánh giá được tình hình thực hiện kế hoạch của cộng tác viên tại cơ sở; nắm được tỷ lệ đối tượng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại để có định hướng điều chỉnh giải pháp thực hiện. Sổ theo dõi cộng tác viên ghi rõ các hoạt động giao ban mỗi tháng, các chỉ tiêu đã giao và phải có mục chấm điểm để có cơ sở xét đề nghị UBND xã khen thưởng cuối năm. Nhờ theo dõi sát, tích cực tham gia với cộng tác viên mà chỉ tiêu DS-KHHGĐ năm 2012 của xã đạt khá cao: không có trường hợp sinh con thứ ba, tỷ lệ người sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại vượt 0,05% so với năm 2011, tỷ lệ cập nhật số liệu dân cư đạt 98%...