* Bến Tre phấn đấu đến năm 2015 có 25 xã nông thôn mới
Trong hai ngày 4 và 5-10-2011, tại Trà Vinh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Quỹ Quốc tế về phát triển nông nghiệp, UBND tỉnh Trà Vinh đã phối hợp tổ chức hội thảo triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Tham gia hội thảo có đại diện Bộ NN&PTNT, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, lãnh đạo Sở NN&PTNT các tỉnh ĐBSCL. Ông Hồ Xuân Hùng - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT - Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới đến dự và chủ trì hội thảo.
Sau khi tham quan thực tế mô hình thí điểm xây dựng nông thôn mới của Trung ương tại xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang (Trà Vinh), các đại biểu đã nghe các báo cáo về tầm nhìn và chương trình hành động trong xây dựng nông thôn mới (NTM), kinh nghiệm từ các dự án do IFAD tài trợ, những nội dung cần hợp tác nghiên cứu trong xây dựng NTM. Đồng thời, hội thảo đã nghe các tham luận xoay quanh ba chuyên đề lớn về công tác triển khai qui hoạch, lập đề án, xây dựng cơ sở hạ tầng có sự tham gia của người dân; phát triển nông sản hàng hóa theo hướng thị trường, các tổ chức kinh tế tự nguyện và liên kết PPP; nâng cao công tác đào tạo, tập huấn và tuyên truyền về xây dựng xã NTM. Bến Tre tham gia hội thảo với ba tham luận về qui hoạch phát triển nông thôn và những thách thức (Sở NN&PTNT); phát triển chuỗi giá trị - phương pháp và kinh nghiệm (Trung tâm Xúc tiến đầu tư); chuyển giao công nghệ dịch vụ và phát triển cộng đồng - nông ngư nghiệp trong xây dựng NTM (Hội Thủy sản Bến Tre).
Theo đánh giá của ông Tăng Minh Lộc, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn - Chánh văn phòng điều phối chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, cả nước có 9.121 xã thực hiện xây dựng NTM, dự kiến đến năm 2015 có trên 20% số xã đạt chuẩn, năm 2020 có trên 50% số xã đạt chuẩn. Tuy nhiên, 100% xã đã qua đánh giá sơ bộ hiện trạng nông thôn, nhưng chất lượng còn thấp. Số xã đạt từ 15 tiêu chí trở lên chỉ có 1,2%, từ 10-14 tiêu chí là 3,3%, từ 7-9 tiêu chí là 13%, dưới 7 tiêu chí là 82,5%. Về qui hoạch, đã có 51% số xã đã triển khai (ĐBSCL là 30%), trong đó có 2% thực hiện xong qui hoạch chung. Có 39% số xã đang triển khai xây dựng đề án (ĐBSCL là 23%), nhưng chất lượng không cao, chưa đạt kế hoạch đề ra. Nhiều tỉnh, huyện chưa có qui hoạch rõ vùng sản xuất hàng hóa. Các xã còn lúng túng trong lựa chọn nghề, sản phẩm hàng hóa chủ lực của địa phương, dạy nghề cho nông dân chưa phù hợp, hiệu quả thấp, nông dân khó tiếp cận vốn sản xuất, chưa thu hút được doanh nghiệp về nông thôn. Một số địa phương chưa nắm vững mục đích, yêu cầu của việc xây dựng xã NTM nên còn đặt nặng việc xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, xem nhẹ việc đầu tư phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống người dân. Nguồn vốn ngân sách thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM chậm, mới đạt 38% nhu cầu cho thực hiện 5 nhiệm vụ chủ yếu của năm 2011. Vốn thực hiện từ 11 mô hình điểm của Ban Bí thư Trung ương đến tháng 6 đạt 1.300 tỷ đồng, bình quân mỗi xã 100 tỷ đồng.
Riêng tại Bến Tre, toàn tỉnh đang triển khai xây dựng 124 xã NTM, trong đó đã chọn ba xã điểm là Mỹ An (Thạnh Phú), Hữu Định (Châu Thành), Sơn Định (Chợ Lách). Dự kiến đến cuối năm 2011 hoàn thành công tác lập qui hoạch chung, đã có 100/124 xã lập xong đề án xây dựng NTM. Theo kế hoạch, Bến Tre phấn đấu đến năm 2015 toàn tỉnh có 25 xã đạt xã NTM, các xã còn lại phấn đấu đạt cơ bản các tiêu chí xã nông thôn mới để đến năm 2020 có 100% xã đạt chuẩn.
Phát biểu tại hội thảo, ông Hồ Xuân Hùng đánh giá cao về kết quả đạt được của các tỉnh ĐBSCL, trong đó Gò Quao (Kiên Giang), Mỹ Long Nam (Trà Vinh) là hai trong 11 xã điểm của cả nước thực hiện thí điểm chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng xã NTM. Đặc biệt, xã Mỹ Long Nam chỉ sau 2 năm đầu tư xây dựng, ngoài nguồn vốn của Trung ương còn có sự góp sức rất lớn của địa phương. Xã đã tập trung phát triển kinh tế nhanh, hiệu quả. Năm 2009 thu nhập bình quân đầu người đạt 16 triệu đồng/năm nhưng đến năm 2010 đạt 20 triệu đồng/năm. Hiện nay, xã đã đạt 15/19 tiêu chí, 4 tiêu chí còn lại đạt từ 50% trở lên. Dự kiến đến cuối tháng 12-2011 thực hiện đạt 18/19 tiêu chí, chỉ có một tiêu chí là cơ cấu lao động nông thôn còn khó khăn. Thứ trưởng Hồ Xuân Hùng cho rằng, đạt được kết quả trên là nhờ sự đồng thuận cao của cả hệ thống chính trị và người dân. Có sự tập trung chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương đến địa phương, nhất là công tác tuyên truyền, qua đó đã phát huy được sức mạnh cộng đồng cùng với các tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, các tỉnh cần tiếp tục chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xem đây là chủ trương lâu dài, phải làm cho người dân hiểu rõ vai trò quan trọng quyết định cho sự thành công của xã NTM chính là nông dân. Các địa phương khẩn trương hoàn thành công tác qui hoạch, lập đề án. Tập trung phát triển sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa, từng bước nâng cao đời sống người dân. Quan tâm đến công tác đào tạo, phát động phong trào thi đua xây dựng NTM. Cần tiến hành sơ kết, tổng kết để rút kinh nghiệm kịp thời chấn chỉnh sai sót, nhân rộng các mô hình hay để các địa phương học tập.
