Hút hàng cây giống đầu vụ

Giữa trưa nắng gắt, anh Trần Công Thắm, thương lái đến từ TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai vẫn yêu cầu người làm công khẩn trương vận chuyển mít, hồ tiêu lên chiếc xe trọng tải 13 tấn nằm cạnh dốc cầu gần nhà thờ Cái Mơn. “Năm nay, nhà vườn ở Đắk Lắk và một vài tỉnh khác ở Tây Nguyên, Bình Phước chuyển đổi sang trồng lại hồ tiêu vì cây này đang sốt giá. Ở miền Đông cũng có cơ sở sản xuất cây giống nhưng không đủ để cung cấp nên chúng tôi phải chấp nhận đặt hàng với nhà vườn Chợ Lách cho dù chi phí vận chuyển đã tăng lên khá nhiều. Đáng mừng là làm loại cây mới nhưng bà con ở đây làm rất tốt, số lượng mua được cũng lên đến vài chục ngàn gốc hồ tiêu” - anh Thắm phấn khởi. Ngoài hồ tiêu, thương lái này cũng cho biết anh mua cả xoài, mít, bơ giống.

Huyện Chợ Lách hiện có hơn 30 hộ sản xuất hồ tiêu giống, mỗi năm cung cấp ra thị trường từ 400 - 500 ngàn bầu. “Trước kia tôi làm xoài là chủ yếu nhưng thấy mỗi năm lại có thêm bà con làm xoài, tôi mới định kiếm loại cây nào đó khác hơn để làm, hy vọng không phải đối mặt với việc bị thương lái “nhún trề” do có quá nhiều hàng. Chọn hồ tiêu có thể gặp rủi ro cao bởi mình chưa từng có kinh nghiệm, hơn nữa loại cây này không có ở địa phương. Nhưng nhờ có sự chia sẻ, hướng dẫn của đơn vị đặt hàng nên không phải thất bại. Vụ này, với hơn 1 công đất, tôi làm được hơn 5 ngàn bầu hồ tiêu giống, mỗi gốc bán được 20 ngàn đồng, lãi từ 10 - 12 ngàn đồng/bầu. Nhiều thương lái tìm tận nhà hỏi mua giá cao hơn nhưng không đủ để bán” - anh Lộc ở xã Hòa Nghĩa, huyện Chợ Lách cho biết.

Những cây mít giống như thế này hiện có giá hơn 80 ngàn đồng/cây và rất hút hàng.

Theo nhà vườn, giá một số chủng loại cây giống tăng khoảng 30% so với năm trước. Riêng mít, sầu riêng là 2 loại cây giống có giá cao “kỷ lục”. Hiện mít cao khoảng 50cm, giá hơn 80 ngàn đồng/cây (tăng hơn 50 ngàn đồng/cây so với năm trước), sầu riêng 2 cơi (cao khoảng 60cm) giá hơn 100 ngàn đồng/cây… Ngoài ra, một số loại cây mà nhà vườn Bến Tre chỉ gia công cho một số tỉnh khác như dừa dứa, thanh long ruột đỏ… cũng có giá khá cao và rất hút hàng.

“Như cây sầu riêng thì giá năm ngoái cũng hơn 80 ngàn đồng/cây rồi, nay lên 100 ngàn/cây cũng không bất ngờ lắm nhưng không hiểu sao cây mít lại tăng đến bất ngờ như vậy. Hiện tôi chuẩn bị bán khoảng 10 ngàn cây mít giống và đang tìm mua mít con về ghép nhưng chưa thương lượng được giá, mặc dù đã đồng ý mua mão với giá 15.000/cây. Hiện số nhà vườn cần mua mít, sầu riêng con là quá nhiều” - chị Lâm ở ấp Phú Hiệp, xã Phú Sơn cho biết.

Định hướng sản xuất

Do thiên tai xâm nhập mặn năm 2016 gây thiệt hại nhiều diện tích cây ăn trái, thêm nữa là giá cây giống tăng cao khoảng vài năm qua nên năm 2017, rất nhiều nhà vườn Chợ Lách chuyển sang trồng cây giống. Phong trào trồng cây giống đã phát triển mạnh sang một vài xã của huyện Mỏ Cày Bắc, Châu Thành và cả TP. Bến Tre. Thực tế, lượng cây giống trên địa bàn tỉnh trong năm 2017 đã phát triển cả về số lượng lẫn chủng loại.

TS. Bùi Thanh Liêm - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Chợ Lách cho biết, kế hoạch năm nay Chợ Lách cũng chỉ sản xuất khoảng 17 triệu cây giống như các năm trước. Mặc dù thực tế có thể tăng lên nhưng chưa thống kê được. “Người dân sản xuất đều bán được và đó là nhu cầu của thị trường. Lượng cây giống hút hàng từ năm 2016 đến nay. Theo chúng tôi tìm hiểu thì có một doanh nghiệp lớn ở Tây Nguyên đang mua số lượng lớn cây giống lớn để trồng, trong khi thương lái từ các tỉnh khác ở Tây Nguyên, miền Trung, miền Bắc, đồng bằng sông Cửu Long cũng đến địa phương ráo riết tìm mua và họ cũng đã xuất đi các nước Lào, Campuchia bằng đường tiểu ngạch” - TS. Liêm cho biết.

Trao đổi với chúng tôi, chủ các đại lý cây giống ở Chợ Lách cho biết, năm nay họ rất khó khăn trong việc hợp đồng tiêu thụ với nông dân vì thương lái từ nơi khác đến thường chủ động đến tận vườn tìm mua.

Sự “cảnh cáo” của cánh thương lái về viễn cảnh thừa nguồn cung cây giống trong tương lai đã được Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Lập lưu ý với lãnh đạo Sở NN&PTNT trong buổi làm việc hồi cuối tháng 3-2017. Theo đó, ông Nguyễn Hữu Lập đã chỉ đạo Sở NN&PTNT phối hợp với chính quyền các địa phương để có giải pháp ngăn chặn tình trạng nhà vườn sản xuất tràn lan, tiềm ẩn nhiều rủi ro như lúc này. Đồng thời, xác định những chủng loại cây giống, cũng như cây ăn trái có thế mạnh của địa phương để tập trung chuyên canh sản xuất và xây dựng thương hiệu, tham gia vào các chuỗi giá trị liên kết. Bởi đó mới là hướng đi đúng đắn với xu hướng nông nghiệp hiện đại.