Kỷ niệm 148 năm Ngày mất Đốc binh Phan Ngọc Tòng

Đốc binh Phan Ngọc Tòng (sinh năm 1818 và mất năm 1868) ở làng An Bình Đông, tổng Bảo An (nay thuộc thị trấn Ba Tri). Khi Pháp chiếm Bến Tre, phong trào chống giặc nổi lên khắp nơi trong tỉnh. Mặc dù chỉ là hương giáo làng, mẹ vừa mới mất, trên đầu còn chít khăn tang nhưng với tinh thần yêu nước, Phan Ngọc Tòng đứng lên chống Pháp và được đề cử chức Đốc binh. Ông chiêu mộ nghĩa binh, mọi người theo ông rất đông với vũ khí thô sơ chỉ có gươm giáo, mã tấu. Vừa nhận chức được mấy ngày thì giặc Pháp chiếm đóng Ba Tri. Đêm đến, chúng co cụm lại đóng quân trên gò cát có địa danh là Gò Trụi (thuộc ấp Giồng Gạch, xã An Hiệp ngày nay). Nơi đây vốn có một miếu thờ thần dưới gốc một cây trôm lớn, xung quanh hoang vu, cây cối um tùm. Đêm ấy, Phan Ngọc Tòng chỉ huy nghĩa quân tấn công đánh giáp lá cà với địch bằng khẩu lệnh xung phong là “hè hè” để uy hiếp tinh thần địch. Dù nghĩa quân có tinh thần yêu nước quật cường nhưng chỉ bằng vũ khí thô sơ không thể chống nổi với súng ống của quân Pháp. Ông và nhiều nghĩa quân đã hy sinh, nên dân làng thường gọi trận đánh này là trận “giặc hè”.

Về sau, vào ngày này hàng năm, dân làng An Bình Đông đều tổ chức ngày giỗ hội để tưởng nhớ những nghĩa quân đã hy sinh.