Ngày 3-2-2017 (nhằm ngày mùng 7 tháng Giêng âm lịch), tại khu lưu niệm Đốc binh Phan Ngọc Tòng, Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ xã An Hiệp, huyện Ba Tri long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 149 năm ngày mất của Đốc binh Phan Ngọc Tòng (1868 - 2017). Đến dự có Phó bí thư Tỉnh ủy Trần Ngọc Tam, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Văn Trọng.
Đốc binh Phan Ngọc Tòng (sinh năm 1818 và mất năm 1868) ở
làng An Bình Đông, tổng Bảo An (nay thuộc Thị trấn Ba Tri). Khi Pháp chiếm Bến
Tre, phong trào chống giặc nổi lên khắp nơi trong tỉnh. Mặc dù chỉ là hương
giáo làng, mẹ vừa mới mất, trên đầu còn chít khăn tang nhưng với tinh thần yêu
nước, Phan Ngọc Tòng đứng lên chống Pháp và được đề cử chức Đốc binh. Ông chiêu
mộ nghĩa binh, mọi người theo ông rất đông với vũ khí thô sơ chỉ có gươm giáo,
mã tấu. Vừa nhận chức được mấy ngày thì giặc Pháp chiếm đóng Ba Tri. Đêm đến
chúng co cụm lại đóng quân trên gò cát có địa danh là Gò Trụi (thuộc ấp Giồng Gạch,
xã An Hiệp ngày nay). Nơi đây vốn có một miếu thờ thần dưới gốc một cây trôm lớn,
xung quanh hoang vu, cây cối um tùm. Đêm
ấy, Phan Ngọc Tòng chỉ huy nghĩa quân tấn công đánh xáp lá cà với địch bằng khẩu
lệnh xung phong là “hè hè” để uy hiếp tinh thần địch. Dù nghĩa quân có tinh thần
yêu nước quật cường nhưng bằng vũ khí thô sơ không thể chống nổi với súng ống của
quân Pháp. Ông và nhiều nghĩa quân đã hy sinh, nên dân làng thường gọi trận
đánh này là trận giặc hè. Về sau, vào ngày này hàng năm, dân làng An Bình Đông
đều tổ chức ngày giỗ và lễ cầu hồn để tưởng nhớ những nghĩa quân đã hy sinh.
Khu lưu niệm Đốc binh Phan Ngọc Tòng được UBND tỉnh công
nhận là Di tích văn hóa cấp tỉnh. Hàng năm, chính quyền địa phương và nhân dân
xã An Hiệp tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm ngày mất của ông để tưởng nhớ, ghi nhận
những đóng góp, hy sinh của người anh hùng dân tộc Phan Ngọc Tòng, đồng thời để
giáo dục thế hệ trẻ hôm nay về truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của
cha ông, của dân tộc Việt Nam.