Gần đây, nhiều địa phương trong tỉnh đã phát triển mạnh diện tích cây cacao, chủ yếu là trồng xen trong vườn dừa hoặc vườn cây ăn trái. Do lợi ích “kép” mà mô hình này mang lại, huyện Mỏ Cày Nam cũng đã phát triển diện tích cacao lên đến hàng ngàn hécta trồng xen trong vườn dừa.
Là một trong những nông dân tiên phong trong phong trào trồng cây cacao xen vườn dừa của huyện và hiện nay, tuy dừa khô rớt giá nhưng ông Lê Văn Tươi, ấp Bình Sơn, xã Ngãi Đăng vẫn có nguồn thu bù đắp để ổn định cuộc sống. Ông Tươi cho biết: Diện tích vườn dừa của gia đình khoảng 5 công. Lúc Nhà nước hỗ trợ giống cacao, gia đình trồng xen vào vườn dừa cho tới nay cũng được gần 4 năm. Nhờ có mấy trăm gốc cacao cho trái ổn định, giá bán từ 3.500 đến 3.700 đồng/ký, nên nguồn thu của gia đình ông Tươi ổn định.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Ngãi Đăng cho biết: “Hiện nay, giá dừa trái bấp bênh, làm nhiều người dân không quan tâm, chăm sóc cây dừa như trước nữa. Những hộ có trồng xen cacao, nên có nguồn thu nhập tạm đủ trang trải chi phí sinh hoạt hàng ngày. Trong thời gian tới, Đảng ủy, UBND xã tiếp tục động viên người dân tích cực chăm sóc vườn dừa, đồng thời khuyến khích trồng xen xây cacao để nâng cao thu nhập”.
Xác định cacao là loại cây công nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao nên vào đầu năm 2009, huyện Mỏ Cày Nam bắt đầu thực hiện Dự án Phát triển cây cacao xen trong vườn dừa giai đoạn 2009-2015. Theo đó, tỉnh và huyện sẽ hỗ trợ 50% chi phí mua cây giống chất lượng cao để cung cấp cho nông dân trồng. Hiện nay, diện tích cacao của toàn huyện là 1.300ha, theo kế hoạch phấn đấu đến năm 2015 sẽ đạt trên 1.700ha.
Trước tình hình giá dừa không ổn định, việc phát triển diện tích trồng cây cacao xen canh trong vườn dừa sẽ giúp bà con nông dân nâng cao thu nhập trên một diện tích đất sản xuất. Mặc dù, hiện nay giá cacao chỉ khoảng 3.500 đến 3.700 đồng/ký nhưng mỗi tháng các vườn dừa có trồng xen canh cây cacao vẫn có thể cho thu nhập thêm từ 2-3 triệu đồng/ha. Bên cạnh hiệu quả kinh tế mang lại trước mắt thì ở mô hình này, về lâu dài, năng suất vườn dừa cũng được giữ vững và cải thiện đáng kể do được chăm sóc chu đáo hơn.
Ông Nguyễn Thanh Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Mỏ Cày Nam cho biết: “Từ khi giá dừa trái có sự biến động lớn về giá, một số hộ dân đã có tư tưởng bi quan, không quan tâm, chăm sóc vườn dừa như trước, từ đó đã ảnh hưởng rất lớn đến năng suất, cũng như chất lượng vườn dừa sau này. Về phía ngành chức năng, chúng tôi thấy rằng trong vấn đề ổn định vườn dừa, cũng như biện pháp thực hiện trong thời gian tới là làm sao nâng cao thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích. Ngoài việc áp dụng các mô hình liền canh liền cư như nuôi trồng thủy sản nước ngọt, gia cầm thì việc trồng cây cacao xen vườn dừa để cải thiện hiệu quả vườn dừa, cũng như cải thiện đời sống kinh tế bà con trong thời gian tới là một giải pháp khả thi”.
Trước những biến động của thị trường trong thời gian qua, để cây dừa phát triển bền vững, thiết nghĩ, ngành chức năng tiếp tục triển khai có những chương trình, dự án đa dạng hóa các sản phẩm từ cây dừa, nhất là mô hình trồng cây cacao xen vườn dừa. Ngoài lợi ích “kép” mà nó mang lại, tiềm năng của hai loại cây công nghiệp này chắc chắn sẽ còn được khai thác hiệu quả hơn, nếu có sự tham gia mạnh mẽ hơn từ phía các doanh nghiệp chế biến và tiêu thụ.