Ngày thơ nối lại một mỹ tục

Diễn ngâm thơ tại Ngày Thơ Việt Nam.

Ngày thơ được duy trì qua nhiều năm

Đề cập đến xuất xứ Ngày Thơ Việt Nam, Nhà thơ Kim Ba - Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu cho biết: Tại kỳ họp lần thứ 8, Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam (tháng 12-2002) đã quyết định lấy ngày rằm tháng Giêng âm lịch hàng năm làm Ngày Thơ Việt Nam. Rằm tháng Giêng cũng là ngày Bác Hồ viết bài thơ Nguyên tiêu nổi tiếng. Đó còn là ngày tròn xuân, ngày mà mỗi chúng ta dành những phút tĩnh lặng nhất để nghĩ tới những cõi thiêng, những vẻ đẹp, những chân trời xa thẳm của tâm hồn… Bắt đầu từ rằm tháng Giêng Xuân Quý Mùi 2003 đến nay, Ngày Thơ Việt Nam đã trở thành một mỹ tục mới, một sinh hoạt văn hóa sinh động và tao nhã của nhân dân ta.

Tại Bến Tre, Ngày Thơ Việt Nam lần thứ I năm 2003 được tổ chức trọng thể tại di tích Mộ và khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu (Ba Tri), khởi đầu như một lễ hội mới, đông đảo người đến dự. Cũng trong dịp này, GS. Lê Trí Viễn về dự, có bài nói chuyện sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp của cụ Nguyễn Đình Chiểu. Trong đó, nổi bật về tài năng thơ văn, về lòng yêu nước, thương dân và trọng đạo nghĩa… Từ đó, Ngày Thơ Việt Nam diễn ra hàng năm, ở những địa điểm khác nhau như: Trường Cao đẳng Bến Tre, Nhà Văn hóa Người cao tuổi; nhiều nhất là ở dưới cội bạch mai tại đình Phú Tự (xã Phú Hưng, TP. Bến Tre). Cội bạch mai được dân gian mệnh danh là cội mai thần, với hơn 300 năm tuổi.

 “Chúng tôi mong rằng, các bạn văn nghệ sĩ, nhất là các nhà thơ vẫn tiếp tục, bằng kiến thức, trải nghiệm và tâm hồn tràn đầy nhiệt huyết của mình, với lòng tự hào về truyền thống văn hóa của tỉnh, tiếp tục cống hiến tận tâm, tận lực cho văn học - nghệ thuật nói chung và cho thơ nói riêng. Qua đó, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của đông đảo người dân xứ Dừa thân yêu và đóng góp ý kiến tích cực vào công cuộc phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh trong thời gian qua và giai đoạn sắp tới. Đồng thời, mong rằng Ngày Thơ Việt Nam tại tỉnh vẫn sẽ được tiếp tục duy trì với nhiều nội dung phong phú, sáng tạo và có sức cuốn hút mạnh mẽ người yêu thơ đến dự và chia vui”, nhà thơ Kim Ba kỳ vọng.

Cổ vũ tình yêu quê hương

Trong khuôn khổ Ngày Thơ Việt Nam, bên cạnh hoạt động viết thư pháp, trưng bày sách báo, các tác phẩm thơ văn… còn có cuộc thi thơ với chủ đề “Hãy sống và hy vọng cùng quê hương xứ Dừa”, do Phân hội Văn học thuộc Hội Văn học - Nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu tổ chức. Cuộc thi thu hút nhiều người yêu thơ, hội viên thuộc câu lạc bộ thơ các huyện, thành phố trong tỉnh. Các tác giả dự thi ở nhiều thể loại thơ như: lục bát, đường luật, tự do…

Nhiều tác phẩm thơ về quê hương xứ Dừa, về danh nhân Bến Tre được các tác giả lựa chọn như: “Xuân đầy kín nụ dừa xanh”, “Hương quê”, “Tổ chim sẻ bên mái đền thờ Cụ”…, tạo động lực thúc đẩy phong trào sáng tác thơ ca; tìm kiếm, giới thiệu những sáng tác của những người yêu thơ và làm thơ. Qua đó, tạo sức lan tỏa, cổ vũ tinh thần vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống, cùng vượt qua dịch bệnh Covid-19, hy vọng tương lai bình yên và tươi đẹp cùng màu xanh xứ Dừa.

Điểm nhấn là chương trình kỷ niệm Ngày Thơ Việt Nam với các nghi thức Ngày Thơ Việt Nam và chương trình biểu diễn nghệ thuật, biểu diễn trống hội, ngâm thơ… Trong đó, phần không thể thiếu trong Ngày Thơ Việt Nam là diễn ngâm bài thơ Nguyên tiêu của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên/ Xuân giang, xuân thủy tiếp xuân thiên/ Yên ba thâm xứ đàm quân sự/ Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền” (dịch: Rằm xuân lồng lộng trăng soi/ Sông xuân, nước lẫn màu trời thêm xuân/ Giữa dòng bàn bạc việc quân/ Khuya về bát ngát, trăng ngân đầy thuyền).

Nhiều tác phẩm thơ về chủ đề xuân, phòng chống dịch Covid-19 đã được diễn ngâm tại Ngày Thơ Việt Nam như: Chùm thơ xuân (tác giả Lê Công Luận), Xuân này con sẽ về (Lâm Hiền An), Khúc tình xuân (thơ phổ nhạc, Nguyễn Hùng Phong), Một ngày không bình yên (ca ngợi tuyến đầu chống dịch, Ngô Thị Thu Vân), Nói với con giữa mùa đại dịch (Kim Chi), Viếng các anh giữa mùa đại dịch (Võ Thành Hạo)…

Ngày Thơ Việt Nam 2022, không chỉ là dịp gặp gỡ, giao lưu của giới văn nghệ sĩ, của những tâm hồn mộ điệu thơ, mà còn là sự động viên các ngòi bút thơ tiếp tục cho ra đời các tác phẩm thơ hay, góp phần cổ vũ các phong trào cách mạng tại địa phương, cũng như cổ vũ mọi người lạc quan vui sống và mang nhiều giá trị hữu ích cho đời.

Bài, ảnh: Ánh Nguyệt