Người thợ mộc xứ dừa và một phát minh cho người nghèo

Để có một cải tiến

Anh dừng việc, rót trà và niềm nở trò chuyện. Mạch chuyện anh kể dẫn dắt chúng tôi đi từ cái thuở người nông dân nơi đây còn ngồi xe chỉ rất thủ công - xe chỉ bằng tay, rồi tiến bộ hơn một tí là có máy xe chỉ nhưng thuận lợi nhất, tiết kiệm thời gian và lao động hiệu quả hơn gấp nhiều lần vẫn là chiếc máy xe chỉ tơ dừa hiện nay. Bởi nếu máy trước đó quay chỉ được 2-3kg tơ dừa mỗi ngày, với máy xe chỉ hiện nay con số này đã tăng gấp 4-5 lần, tương đương với mức thu nhập bình quân 30.000đồng/ngày. Đặc biệt, máy tự chế của Mười Tài có thể quay được nhiều loại hàng rất “êm”như hàng to, nồi, nhuyễn. Động tác đơn giản, đầu tiên là khởi động máy, lấy tơ dừa có sẵn rồi vuốt vào từ từ sao cho đều tay. Học sinh vẫn có thể phụ giúp gia đình bằng việc xe chỉ, nhất là vào dịp nghỉ hè hàng năm.

Sống với nghề mộc, có cái bào, cái đục làm bạn quanh năm cùng âm thanh ồn ào của chiếc máy cưa gỗ, nên việc đưa ra những cải tiến qua nhiều năm kinh nghiệm của tay nghề cũng là cái nghiệp để anh mưu sinh.

Và, chiếc máy xe chỉ tơ dừa hiện nay cũng là một minh chứng. Anh kể: “Có khi một vấn đề bỗng sáng lên trong giấc ngủ mơ màng, tôi phải bật dậy ngay để tìm kiếm cho ra. Không một lý thuyết, không công thức cũng có mấy hiểu biết về khoa học đâu, khi ấy cũng có ai làm ra máy tương tự mình mà học hỏi cơ chứ. Nhưng, một phần kinh nghiệm qua những bước cải tiến trước và sự kiên trì mày mò đầu tư nghiên cứu không kể khuya sớm cuối cùng cũng cho tôi kết quả cao hơn!”.

Từ một người thợ mộc chỉ mới lớp 9, việc cải tiến máy móc qua từng bước thực tiễn thật không đơn giản bởi anh cho rằng quan trọng nhất là khâu nghiên cứu, đo lường tính toán các số vòng quay sao cho hợp lý, chuẩn xác đến 80% trở lên. Phát hiện của anh còn tận dụng lại được máy mô-tưa bơm nước đã hư hỏng. Theo anh, máy sử dụng vừa tiết kiệm điện năng vừa bán được với giá rẻ, người nghèo lắm vẫn có thể mua được máy xe chỉ về làm kiếm thu nhập.

Tin hay đã lan tỏa sang các tỉnh lân cận như Trà Vinh, Sóc Trăng như một thương hiệu có uy tín. Vì thế, hễ khách hàng nghe nói máy của Mười Tài là mua ngay không ngần ngại, nếu xét về tính bền và chất lượng ở khâu kỹ thuật của máy. Năm qua, anh được đại diện Dự án “Nâng cao đời sống người dân Trà Vinh” sang khảo sát và đặt sản xuất 200 máy.

Mười Tài từ thiện

Đã hơn ba năm, từ khi có chiếc máy tự sáng chế này, công việc sản xuất máy ở cơ sở anh luôn bận rộn. Bởi anh và hơn chục người thợ cho rằng số người nghèo trong huyện chưa có cơ hội tiếp cận chiếc máy này còn nhiều. Ngày thường đã làm nên 6 đến 8 máy, những khi khách đặt hàng nhiều, cường độ làm việc tăng lên gấp đôi, gấp ba. Ở ấp Tích Đức, hiện hầu hết mỗi nhà đều có sử dụng máy xe chỉ tơ dừa của Mười Tài. Anh nói: “Nó vừa giúp kiếm tiền vừa có thể giúp các chị em vận động cơ thể, nên không ít người có nhà biệt thự nhưng vẫn dùng đến 2 máy. Nhà nào nghèo lắm cũng có một máy để kiếm tiền thoát nghèo”. Gặp bà con nào có hoàn cảnh khó khăn lắm, anh giúp khéo: “Chị cứ lấy về làm đi, khi nào có tiền, rồi trả cũng được!” Nhà bà Hai On (ấp Vĩnh Trị) có tiền vô điện cũng phần lớn nhờ anh Mười đốc thúc. Hồi đầu bà cũng ham có điện thắp sáng lắm nhưng không có tiền thì làm thế nào. Bà Hai nghe lời khuyên chân tình của anh Mười rồi đem máy về quay chỉ tơ dừa. Ban đầu, việc làm giúp bà khắc phục được cảnh sống chạy vạy từng chén cơm trước đây. Mới đây, niềm vui lớn nhất của bà Hai là đã vô điện. Hôm bà sang nhà anh Mười để cảm ơn và trả tiền chiếc máy, anh chỉ lấy tiền cái mô-tưa cho bà đỡ ngại, còn giàn cây xung quanh của máy xe chỉ tơ dừa anh nói chỉ là chút ít đóng góp của các anh em làm thợ mộc. Giờ biết ai có hảo tâm giúp gạo, anh Mười cũng đều nhớ đến bà và những hoàn cảnh tương tự để giới thiệu xin hỗ trợ.