Quốc tế > Thời sự thế giới

Những câu hỏi về vấn đề người Kurd và Thổ Nhĩ Kỳ

Binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ trong xe bọc thép ở vùng biên giới với Iraq

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đang chịu áp lực ngày càng tăng để mở một chiến dịch quân sự chống lại các phần tử nổi dậy người Kurd, thuộc PKK, ở miền Bắc Iraq sau khi một số binh sĩ nước này thiệt mạng trong các cuộc phục kích.

Ai là PKK?

Được thành lập vào những năm 1970, Đảng Công nhân người Kurd (PKK) đã phát động một cuộc chiến tranh vũ trang chống lại chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1984, kêu gọi thành lập một nhà nước Kurd độc lập bên trong Thổ Nhĩ Kỳ. Kể từ đó, PKK đã giảm bớt các yêu sách, kêu gọi nhiều quyền văn hoá hơn cho khoảng 15 triệu người Kurd tại Thổ Nhĩ Kỳ và phóng thích các thành viên PKK bị cầm tù.

PKK bị giáng một đòn mạnh vào năm 1999 khi lãnh đạo của đảng này, Abdullah Ocalan, bị bắt. Năm ngoái, từ trong nhà tù trên đảo Imrali, phía Nam Istanbul, ông Ocalan đã ra một tuyên bố kêu gọi PKK bắt đầu ngừng bắn vô điều kiện sau một cuộc nổi dậy bạo lực gần đây. Hơn 30.000 người đã chết kể từ khi cuộc xung đột này bắt đầu. Ước tính PKK có khoảng 3.000 chiến binh ở miền Bắc Iraq.

PKK được người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ như thế nào?

Mặc dù đảng Công lý và Phát triển cầm quyền (AK) tại Thổ Nhĩ Kỳ gần đây đã giành được những thắng lợi về chính trị tại vùng Đông Nam, song nhiều người Kurd, cũng như EU, nói rằng chính phủ nước này cần làm nhiều hơn để cải thiện quyền của nhóm người Kurd thiểu số. PKK vẫn được nhiều người tại đó ủng hộ.

Người Kurd có một lịch sử dài bị đàn áp. Với dân số 20-25 triệu người, người Kurd là nhóm dân tộc lớn thứ tư ở Trung Đông và hình thành nên dân tộc đông nhất trên thế giới không có nhà nước, phân bố khắp các vùng của Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Iraq. Theo một trong những câu ngạn ngữ của họ, họ ’’không có bạn ngoại trừ những quả núi’’.

Tại sao PKK tăng cường các cuộc tấn công?

PKK đã nối lại chiến dịch bạo lực của họ vào năm 2004 và cuộc chiến này dần leo thang mặc dù có nhiều lần ngừng bắn đơn phương. Hai cuộc tấn công gần đây - vụ giết 13 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ trong một vụ xung đột và việc giết 12 dân thường trong một vụ phục kích xe buýt - được coi là những vụ tấn công tồi tệ nhất trong những năm gần đây. Tiếp đến là tới việc 17 binh sĩ và 32 phần tử nổi dậy thiệt mạng hôm 21/10.

Dường như PKK cố ý khiêu khích quân đội Thổ Nhĩ Kỳ mở một cuộc tấn công với hiểu biết rằng hành động đó sẽ làm tổn hại quan hệ của Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ và châu Âu giữa lúc Ankara đang nỗ lực trở thành thành viên EU.

Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trả đũa?

Thậm chí trước khi xảy ra những thương vong mới nhất, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đang chịu áp lực mạnh từ quân đội để ra lệnh mở một cuộc tấn công xuyên biên giới chống lại các phần tử nổi dậy PKK ở miền Bắc Iraq.

Tuần trước, Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã bật đèn xanh cho phép quân đội tiến vào Iraq để truy lùng các phần tử nổi

Theo Vietnamnet

Chia sẻ bài viết