 |
| Rừng đã được khai thác chờ trồng mới lại. |
Khoảng tháng 2 và tháng 3-2012, qua khảo sát thực tế rừng trồng tại Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập mặn thuộc xã Thạnh Hải (Thạnh Phú), Ban Quản lý rừng phòng hộ và đặc dụng (BQL) tỉnh kết hợp với Hạt Kiểm lâm huyện Thạnh Phú nhận xét: Tại khu vực phục hồi sinh thái II (tiểu khu 14, có 6 lô) và phân khu hành chính - dịch vụ (tiểu khu 15, lô 9), số lượng cây chết dần ngày càng nhiều, do rừng tại các điểm trên sinh trưởng kém, bị sâu đục thân, cây chết khô.
Biện pháp khắc phục là diệt trừ dịch hại sâu bệnh trên thân cây nhưng thực hiện sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến nuôi trồng thủy sản và cây rừng đã quá tuổi (22 năm). Từ thực tế trên, BQL rừng phòng hộ và đặc dụng có Tờ trình số 91 ngày 27-4-2012 xin ý kiến của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho phép BQL khai thác và sẽ trồng mới trong năm 2012. Toàn bộ sản phẩm khai thác sau khi bán sẽ nộp ngân sách Nhà nước. Từ tờ trình của BQL rừng, Sở NN&PTNT có Tờ trình số 147 xin ý kiến của UBND tỉnh cho phép BQL rừng khai thác và nguồn thu sẽ được đầu tư cho công tác quản lý và trồng rừng mới. Ngày 6-6-2012, UBND tỉnh có Công văn số 2585 về việc cho chủ trương khai thác tận thu rừng đước tại Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập mặn Thạnh Phú cũng với lý do: Qua khảo sát thực tế, hiện nay, cây rừng có hiện tượng ngừng sinh trưởng, một số nơi cây bị trùng đọt chết dần và sâu đục thân gây hại, nếu sử dụng thuốc trừ sâu để trị sẽ không hiệu quả và ảnh hưởng đến vùng nuôi thủy sản trong khu vực và lây lan sang vùng nuôi lân cận. Ngày 15-6-2012, Sở NN&PTNT có Quyết định số 390 cho phép BQL rừng mở cửa rừng để khai thác theo đúng thiết kế của BQL rừng.

Sâu đục thân làm chết hàng loạt cây rừng.
Theo đúng trình tự của luật định, việc khai thác và bán sản phẩm rừng phải theo nguyên tắc đấu thầu. Tuy nhiên, do thời gian gấp rút (theo Quyết định 390 của Sở NN&PTNT thì thời gian mở cửa và khai thác chỉ 3 tháng) để kịp mùa vụ trồng rừng mới (khoảng tháng 9), nên BQL rừng có đề nghị với Sở NN&PTNT cho ý kiến về việc lựa chọn nhà thầu. Sở NN&PTNT cũng đã đồng ý cho BQL rừng lựa chọn thầu (có đủ năng lực, tư cách pháp nhân, có kinh nghiệm, đúng qui định của pháp luật hiện hành). Đơn giá bán sản phẩm theo giá phê duyệt của Sở Tài chính (theo phiếu thẩm định giá số 2596 ngày 12-6-2012, giá cao nhất được duyệt là 450.000 đồng/ster củi có đường kính 7cm). Theo chiết tính của BQL rừng, tổng sản phẩm gỗ sau khai thác khoảng gần 3.000 ster củi các loại, tương đương với tổng số tiền bán củi là 1,5 tỷ đồng. BQL đã khai thác được gần 2.000 ster củi (do doanh nghiệp tư nhân gỗ Tuấn An - xã Thạnh Phong chịu trách nhiệm khai khác và thu mua) thì đến tháng 8-2012, Đoàn Thanh tra của Sở NN&PTNT có Quyết định số 248 ngày 16-8-2012, buộc BQL rừng đình việc khai thác (do có đơn thư tố cáo của một hộ dân là bà Nguyễn Thị Phượng cũng là đơn vị thu mua gỗ) vì việc bán sản phẩm không đúng theo trình tự của pháp luật qui định. Sự việc này, ông Võ Văn Ngàn - Giám đốc BQL rừng phòng hộ và đặc dụng cho rằng: Trước đây, theo kế hoạch hàng năm, đơn vị cũng có tỉa thưa rừng (những cây chết) và đều mời bà Phượng tham gia, nhưng đợt này diện tích khai thác quá lớn, thời gian gấp rút, cơ sở của bà Phượng không đủ năng lực khai thác. Vì vậy, BQL rừng chọn doanh nghiệp Tuấn An. Riêng về việc không đấu thầu để bán sản phẩm, BQL rừng đã có giải thích với Sở NN&PTNT và cũng được Sở NN&PTNT đồng ý theo đề xuất ban đầu của BQL rừng, với lý do là khai thác nhanh để kịp vụ trồng rừng mới trong năm 2012(?).
Ngày 8-10-2012, Sở NN&PTNT đã có Thông báo số 438 chỉ đạo: Thông qua hội đồng bán đấu giá theo Quyết định số 1817 ngày 21-9-2012 của UBND tỉnh, đấu giá đối với sản phẩm đước (có số lượng khoảng 1.700 ster) bao gồm sản phẩm đã chặt hạ chưa cắt, đã cắt chưa chuyển và đã chuyển, xếp thành ster tại bãi tập kết. BQL rừng có trách nhiệm thanh lý Hợp đồng số 35 về việc giao khoán khai thác và tiêu thụ sản phẩm tận thu rừng đước sâu bệnh với Doanh nghiệp tư nhân gỗ Tuấn An với lý do: hai bên giao dịch, mua bán sản phẩm không đúng qui định; đồng thời, cùng tồn tại 2 hợp đồng cùng số, cùng ngày nhưng nội dung khác nhau. Trong quá trình thi công, bên mua đã vi phạm Điều 6 của Hợp đồng số 35 về những qui định bắt buộc đối với bên mua, phương pháp chặt: “Chặt trắng trình tự từng lô, xong lô này đến lô khác”, nhưng kết quả nghiệm thu thực tế cho thấy bên mua đã khai thác tràn lan, bên bán không thể kiểm soát, quản lý được sản phẩm. Ngày 13-10-2012, tại Sở Tư pháp Bến Tre, Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh đã tổ chức cuộc đấu giá số củi đước đã xếp thành ster (bao gồm củi ster lớn, nhỏ và củi gốc) với khối lượng 743,085 ster với giá 600.000 đồng/ster. Giá khởi điểm là 445.851.000 đồng. Ông Huỳnh Văn Việt ở ấp Thạnh Phước, xã Thạnh Phong (Thạnh Phú) trúng thầu với giá 685.500.000 đồng (củi khô). Lô củi đước thứ hai còn nằm tại rừng, khối lượng ước tính 1.000 ster với giá 600.000 đồng/ster. Giá khởi điểm 600.000.000 đồng. Ông Nguyễn Thanh Bình ở xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển (Cà Mau) trúng thầu với giá 1,27 triệu đồng/ster (củi còn tươi), số lượng ước khoảng 1.000 ster, trị giá 1, 27 tỷ đồng (so với giá bán trước đây - khoảng 2.000 ster, với giá 550.000 đồng/ster thì ngân sách Nhà nước thất thu hơn 1 tỷ đồng)
Sở NN&PTNT đang chỉ đạo Thanh tra làm rõ, để có hướng xử lý nếu có sai phạm.