Thực hiện giải pháp cung cấp nước ngọt cho sản xuất, sinh hoạt

 Ngành đã tổ chức 9 cuộc tọa đàm, 2 lớp tập huấn về các giải pháp khắc phục hậu quả và hạn chế ảnh hưởng hạn mặn đến cây trồng, vật nuôi tại huyện Mỏ Cày Bắc, Chợ Lách, Giồng Trôm và TP. Bến Tre. Phối hợp tổ chức 177 cuộc tập huấn cho 3.105 nông dân và 42 cuộc sinh hoạt câu lạc bộ về các biện pháp phòng chống hạn mặn. Tư vấn trực tiếp tại các địa phương cho hàng trăm lượt nông dân về các biện pháp ứng phó với điều kiện mặn. Triển khai đắp các đập tạm để ngăn mặn, trữ ngọt tại một số khu vực trọng điểm. Kiểm tra, sửa chữa các cửa cống ngăn mặn bị hư hỏng, xuống cấp tại 30 vị trí. Nạo vét, khơi thông dòng chảy khoảng 134,4km kênh mương nội đồng để góp phần trữ nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt.

 Ngoài ra, ngành còn tập trung vận hành đồng bộ hệ thống cấp nước, hỗ trợ địa phương quản lý, vận hành 10 điểm cấp nước tập trung tại huyện Bình Đại và Thạnh Phú phục vụ khoảng 2 ngàn hộ dân trong vùng khan hiếm nước. Tập trung thi công mở rộng các tuyến ống cấp nước, nâng cấp các công trình cấp nước phục vụ sinh hoạt cho người dân ở khu vực nông thôn, vùng bị thiếu nước. Cụ thể, thi công nâng công suất Nhà máy nước Ngãi Đăng (Mỏ Cày Nam) từ 10m3/h lên 20m3/h cấp bổ sung về Cẩm Sơn, tiến độ thi công đạt 95%. Thi công hoàn thành tuyến ống truyền dẫn nước ngọt từ Nhà máy nước Thành Thới A đến An Thới (Mỏ Cày Nam), thi công được 1,5/3km. Đang thi công nâng công suất Nhà máy nước Tân Mỹ (Ba Tri) từ 330m3/h lên 440m3/h. Chuẩn bị thi công 5,5km tuyến ống để nâng công suất Trạm tăng áp Phú Lễ (Ba Tri). Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thi công Nhà máy nước An Hiệp, đưa vào vận hành để tăng được lượng nước từ Cái Cỏ về, hạ thấp độ mặn nước cấp ra mạng phân phối.

Kiểm tra nhà máy nước ở Thạnh Phú. Ảnh: T.H

Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre tiếp nhận nước ngọt đã xử lý từ Công ty cổ phần Mía đường, một phần để bơm hút và vận chuyển đến các nơi khi cần, phần còn lại hòa chung vào tuyến ống phân phối cung cấp đến khách hàng trong Khu công nghiệp An Hiệp. Hoàn thành nâng công suất Nhà máy cấp nước thô Cái Cỏ, để kết hợp  với Nhà máy nước An Hiệp cung cấp khoảng 47.000m3/ngày đêm cho Nhà máy nước Sơn Đông. Tiếp tục vận hành hệ thống xử lý nước mặn (RO) của Công ty cấp nước Hà Lan đặt tại Nhà máy nước Sơn Đông với công suất 10m3/h để vận chuyển nước cung cấp cho các bệnh viện, doanh nghiệp, khu công nghiệp, khách sạn. Đồng thời, hỗ trợ cấp nước sạch qua đồng hồ tổng cho các nhà máy nước sạch nông thôn tại huyện Mỏ Cày Bắc.

Các địa phương và người dân đã thực hiện nhiều giải pháp hiệu quả. Huyện Giồng Trôm, Châu Thành, Chợ Lách, Mỏ Cày Bắc... khoan giếng để khai thác nước ngọt tầng nông (Giồng Trôm 1.555 hộ), đào giếng hộc để lấy nước mặt phục vụ sản xuất; dùng túi nylon để trữ nước ngọt trong mương vườn; một số hộ dân dùng ghe bơm cát chở nước ngọt từ thượng nguồn để cung cấp cho người dân địa phương. TP. Bến Tre tổ chức hội thảo để Công ty cổ phần Purastar tiếp xúc, giới thiệu các công nghệ và sản phẩm lọc nước mặn. Chợ Lách lập 3 điểm đo kiểm tra độ mặn tập trung tại xã để người dân mang mẫu nước đến kiểm tra, lấy nước tưới cho phù hợp. Mỏ Cày Nam chỉ đạo các ngành chức năng hướng dẫn và quản lý việc khoan giếng của người dân theo quy định; phổ biến các mô hình máy lọc nước mặn để các trang trại chăn nuôi quy mô lớn và hộ gia đình có nhu cầu sử dụng.

Những công việc cần làm ngay

Công tác phòng chống xâm nhập mặn được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, tuy nhiên, tình hình diễn biến mặn ngày càng phức tạp, khó dự đoán do mặn diễn biến nhanh, sớm, không theo quy luật của nhiều năm trước đây. Hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh còn nhiều nơi chưa khép kín do nguồn kinh phí đầu tư hàng năm còn hạn chế. Vừa qua, hệ thống nước thô đều bị nhiễm mặn, nguồn nước ngầm của tỉnh rất khan hiếm, hầu hết bị nhiễm phèn, gây rất nhiều khó khăn trong việc cung cấp nước ngọt phục vụ nhân dân, do đa số các nhà máy cấp nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh đều sử dụng nước thô từ nguồn nước mặt trên các sông rạch tự nhiên. Một số địa phương, đặc biệt là ở các xã ven biển, nhiều hộ dân không đủ điều kiện để trang bị dụng cụ chứa nước ngọt đảm bảo cho sinh hoạt gia đình. Còn tình trạng trông chờ vào sự hỗ trợ từ Trung ương và tỉnh, chưa chủ động thực hiện các hoạt động ứng phó với tình hình hạn mặn.

 Để khắc phục hạn mặn có hiệu quả, ngành Nông nghiệp tiếp tục triển khai các giải pháp cấp nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt có hiệu quả thời gian qua. Thực hiện đồng bộ chỉ đạo của Trung ương, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tỉnh ủy và UBND tỉnh. Thường xuyên kiểm tra đo độ mặn tại hệ thống cấp nước đầu nguồn, theo dõi lịch thủy triều và tranh thủ khi nước ngọt về thông báo cho người dân chủ động lấy nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất, hướng dẫn nông dân chuẩn bị tốt hệ thống kênh cấp, kênh chứa nước, khai thác triệt để những biện pháp trữ nước như dùng túi nylon trữ nước ngọt trong mương, vườn; lót màng HDPE. Tranh thủ tối đa các dụng cụ chứa nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt để khi nước ngọt về tới nhanh chóng lấy và trữ nước.

Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền đến từng hộ, từng nông dân về thay đổi lịch mùa vụ, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với từng địa phương, sử dụng nguồn nước sinh hoạt thật hiệu quả, tưới tiêu tiết kiệm; nghiên cứu các giống cây trồng, vật nuôi mới phù hợp và có khả năng chịu mặn cao hơn các giống hiện nay. Phối hợp với các huyện thực hiện khảo sát các vị trí có khả năng mặn xâm nhập để đề xuất đắp đập tạm, bờ bao cục bộ, các cống... Kiểm tra, sửa chữa các nắp cống ngăn mặn, chống rò rỉ, thất thoát nước. Tiếp tục khảo sát các vị trí đề nghị xây dựng các hồ tích trữ nước nhất là các huyện ven biển; đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chủ động đắp đập tạm, bờ bao cục bộ để ngăn mặn, trữ ngọt. Phối hợp với Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre duy trì hoạt động của Trạm bơm nước thô Cái Cỏ và sớm đấu nối 3 vị trí cấp nước tại Giao Long, Trạm tăng áp Chẹt Sậy và thị trấn Mỏ Cày Nam để phục vụ cho nhân dân 3 huyện biển có nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt.