Vang mãi bài ca trên bầu trời Hà Nội

“35 năm có thể làm chúng ta quên đi nhiều điều, nhưng chiến thắng của quân và dân ta chống lại cuộc tập kích đường không chiến lược bằng B-52 của Mỹ cuối tháng 12/1972 sẽ là mốc son không bao giờ phai trong mỗi người dân Việt Nam”

Đó là lời Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu, nguyên Phó Chính uỷ, Phó Bí thư Đảng uỷ Quân chủng Phòng không- Không quân (QC-PK-KQ) đã nói nhân dịp kỷ niệm 35 năm “Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không”- chiến thắng có ý nghĩa quyết định trên nhiều mặt trận: quân sự, chính trị, và ngoại giao.

Lời tiên tri

Ngày 18/6/1965, lần đầu tiên Mỹ sử dụng máy bay B-52 ném bom rải thảm khu vực Bến Cát, Tây Bắc Sài Gòn. Chính vì vậy, khi địch dùng B-52 để đánh phá Hà Nội, Hải Phòng và một số tỉnh miền Bắc đã không gây nhiều bất ngờ với chúng ta. Điều mà theo cách nói của Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu là “vì chúng ta không lạ gì Mỹ”. Trong trí nhớ của vị tướng già, những sự kiện, khoảnh khắc trong những ngày khói lửa cuối năm 1972 khi Mỹ đem “siêu pháo đài bay” ném bom đánh phá miền Bắc lại hiện về rõ mồn một. Ông là một trong những người trực ban tác chiến đêm 18/12/1972 cùng các đồng chí tư lệnh Lê Văn Tri, chính uỷ Hoàng Phương và đồng chí Nguyễn Quang Bích - người trực tiếp chỉ huy trận đánh đêm 18/12/1972.

Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu

Theo Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu, việc Mỹ đem bom B-52 đánh phá Hà Nội nhằm xoay chuyển cục diện trên bàn đàm phán Paris không gây nhiều bất ngờ, vì trước đó, ngày 29/12/1967, trong buổi làm việc với Tư lệnh và Chính uỷ Quân chủng Phòng không- Không quân, Hồ Chủ tịch đã tiên đoán “Sớm muộn rồi đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B-52 ra đánh Hà Nội, rồi có thua mới chịu thua. Phải dự kiến trước tình huống này càng sớm càng tốt, để có thời gian mà suy nghĩ chuẩn bị… Ở Việt Nam Mỹ sẽ nhất định thua, nhưng chỉ thua sau khi thua trên bầu trời Hà Nội”.

Như vậy, ngay từ những năm đầu cuộc chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, vấn đề đánh B-52 đã được đặt ra. Nơi đọ sức quyết liệt là Hà Nội đã được Bác chỉ ra và quyết tâm đánh thắng B-52 đã được xác định. “Đây là tư tưởng chỉ đạo cực kỳ quan trọng trong thắng lợi 12 ngày đêm lịch sử cuối năm 1972”. Điều này cũng được Thiếu tướng Lê Huy Vinh, Phó Tư lệnh Sư đoàn 361 Phòng không Hà Nội khẳng định: Cuộc chiến đấu chống B52 trên bầu trời Hà Nội đã diễn ra đúng như dự đoán của Bác Hồ. Thấm nhuần lời dạy của Bác, quân dân Hà Nội đã có thời gian chuẩn bị. Và cuộc chiến đấu trên không khi đã có được sự chuẩn bị từ trước, chúng ta có thể coi là đã thắng lợi đến 50%. Ngay từ phút đầu tiên, các lực lượng phòng không Hà Nội đã chủ động. Điều này có ý nghĩa đặc biệt trong việc tìm ra cách đánh và đánh th