Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm vùng biển quốc tế

Hiện tổng số tàu cá của tỉnh khoảng 3.900 chiếc, chủ yếu hành nghề lưới kéo (hơn 74%), tàu đánh bắt xa bờ chiếm hơn 51%. Vài năm gần đây, năng lực khai thác của tàu cá tăng trung bình 13%/năm nhưng nguồn lợi hải sản chỉ tăng khoảng 9%/năm, dẫn đến nguồn lợi thủy sản không đáp ứng nhu cầu khai thác, bị suy giảm ngày càng nghiêm trọng. Trong khi đó, phần lớn chủ tàu cá có vay nợ ngân hàng nên bị áp lực trả lãi, chấp nhận vi phạm pháp luật để đánh bắt. Thống kê từ năm 2010 đến năm 2016, số lượng tàu cá đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài tăng đều theo từng năm, chủ yếu là các tàu cá của ngư dân huyện Ba Tri. Tuy nhiên, từ đầu năm 2017 đến nay, việc đánh bắt vi phạm ngư trường các nước láng giềng giảm đáng kể.

Các ý kiến tại hội nghị đều cho rằng cần tăng mức xử phạt đối với chủ tàu, thuyền trưởng, đặc biệt là các trường hợp tái phạm vi phạm vùng biển quốc tế; các địa phương cần siết chặt việc người lao động ký kết hợp đồng với chủ tàu khi lên khơi; xử lý nghiêm đối với các thuyền trưởng khi lên khơi tắt định vị theo dõi để di chuyển không kiểm soát được…

Ông Nguyễn Hữu Lập yêu cầu các cơ quan có liên quan cần khẩn trương tham mưu để Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số 689 (thay thế Tổ chỉ đạo hiện hành). Trong đó, tăng cường vai trò của MTTQ, đoàn thể các cấp. Hai nội dung chính của quy chế là cương quyết đấu tranh khi ngư dân tỉnh đánh bắt trên vùng biển Việt Nam nhưng bị nước ngoài xâm lấn, ức hiếp và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình đánh bắt trên vùng biển nước ngoài.

Thời gian tới, ông Lập cho rằng cần tăng cường giải pháp tuyên truyền để ngư dân chủ động thực hiện nghiêm các quy định pháp luật của Việt Nam, đồng thời yêu cầu các cơ quan chức năng xử lý “mút khung” đối với các trường hợp vi phạm vùng biển quốc tế. Các quy định chưa phù hợp sẽ kiến nghị Trung ương điều chỉnh (những bất cập tồn tại trong Nghị định số 103/2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm trong hoạt động thủy sản). 

Phó chủ tịch UBND tỉnh lưu ý các địa phương cần thực hiện đầy đủ những chính sách, giải pháp để người dân tự chuyển đổi khỏi nghề lưới cào. “Xu hướng của hội nhập kinh tế quốc tế là ngư dân Việt Nam sẽ hợp tác với ngư dân tại các quốc gia khác để đánh bắt và thực hiện truy xuất nguồn gốc xuất xứ hải sản. Nhưng trong các quy định quốc tế đều không chấp nhận hình thức lưới cào của chúng ta và đây sẽ là một thiệt thòi lớn của ngư dân tỉnh nhà. Ngay bây giờ cần cơ cấu lại cho phù hợp trước khi quá muộn”, ông Nguyễn Hữu Lập chỉ đạo.