Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, ông John Kirby. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngày 28-12, hãng thông tân Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời người phát ngôn Nhà Trắng, ông John Kirby cho biết “các dấu hiệu ban đầu” cho thấy máy bay của hãng Azerbaijan Airlines rơi ở Kazakhstando bị hệ thống phòng không của Liên bang Nga bắn hạ.
Ông Kirby nói với các phóng viên: “Chúng tôi đã thấy một số dấu hiệu ban đầu cho thấy khả năng chiếc máy bay này đã bị bắn hạ bởi các hệ thống phòng không của Liên bang Nga”.
Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng cho biết cuộc điều tra vẫn đang tiếp tục và được phối hợp thực hiện bởi các cơ quan chức năng của Kazakhstan và Azerbaijan, đồng thời nói thêm rằng Mỹ đã đề nghị hỗ trợ cuộc điều tra này.
Trước đó trong ngày, MSNBC dẫn lời hai quan chức quân sự cho biết tình báo Mỹ chỉ ra rằng phía Liên bang Nga đã nhận dạng nhầm một máy bay chở khách của Azerbaijan là một thiết bay không người lái (UAV) của Ukraine và sau đó đã bắn hạ nó bằng hệ thống phòng không.
Về phía Liên bang Nga, ngày 27-12, một phóng viên đã đề nghị người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov bình luận về việc vào hôm trước, thành viên Quốc hội Azerbaijan Rasim Musabekov yêu cầu Moskva xin lỗi về việc phòng không Liên bang Nga đã bắn hạ máy bay của hãng hàng không Azerbaijan Airlines nếu không quan hệ giữa hai nước có thể trở nên xấu đi.
Người phát ngôn Điện Kremlin cho biết ông đã nắm được thông tin trên đồng thời nhấn mạnh: “Tôi nhắc lại một lần nữa rằng tôi không có gì để bổ sung vào những gì tôi đã nói”.
Theo ông Peskov, "cuộc điều tra về vụ tai nạn tại Kazakhstan vẫn đang được tiến hành và cho đến khi có kết luận từ cuộc điều tra, chúng tôi không coi mình có quyền đưa ra bất kỳ đánh giá nào và sẽ không làm như vậy”.
Cũng trong ngày 27-12, đại diện hãng hàng không Azerbaijan Airlines tuyên bố, kết quả sơ bộ cho thấy một trong những máy bay của hãng này bị rơi ở Kazakhstan ngày 25-12 đã gặp phải "sự can thiệp vật lý và kỹ thuật từ bên ngoài".
Trong khi đó, theo chia sẻ của ông Rakhimov, một trong số những người sống sót thần kỳ sau vụ tai nạn thảm khốc khiến 38 trong tổng số 67 người trên chiếc máy bay xấu số, ít nhất có một tiếng nổ lớn khi máy bay đang bay gần Grozny ở miền Nam Liên bang Nga.
Ông Rakhimov miêu tả: "Họ nói có hai (tiếng nổ), nhưng tôi chỉ nghe thấy một, nó khá lớn. Thành thật mà nói, tôi không nghe thấy tiếng nổ thứ hai. Lúc đầu chỉ một phần mặt nạ (oxy) rơi ra, không phải tất cả mặt nạ đều rơi ra, nhưng sau đó tất cả đều rơi ra. Có thể điều đó xảy ra sau tiếng nổ thứ hai, nhưng tôi không nghe thấy tiếng nổ thứ hai".
Người này cho biết vào thời điểm ấy bản thân đã bắt đầu cầu nguyện và chuẩn bị cho giây phút cuối cùng của mình tiếng nổ vang lên. Ông nói: "Sau tiếng nổ... Tôi nghĩ máy bay sắp vỡ tan. Rõ ràng là máy bay đã bị hư hại theo một cách nào đó... không còn là một chiếc máy bay nữa".
Ông nói thêm thêm, sau tiếng nổ, nhiều người bắt đầu đứng dậy rời khỏi chỗ ngồi của mình. Các tiếp viên hàng không ngay lập tức vào khoang hành khách, trấn an và đề nghị mọi người bình tĩnh, quay trở lại chỗ ngồi. Ông cho biết các tiếp viên hàng đã làm rất tốt nhiệm vụ của mình, tích cực hỗ trợ mọi người cho đến tận thời điểm máy bay rơi xuống đất.
Khi máy bay rơi xuống, ông nhận thấy cơ thể mình bị ném lúc sang bên này, lúc sang bên kia, lúc lên, lúc xuống. Khi mọi thứ trở nên tĩnh lặng, ông nhận ra rằng máy bay dường như đã đáp xuống đất. Tuy nhiên, sau cảnh hỗn loạn khi máy bay hạ cánh khẩn cấp, mọi thứ trở nên im lặng trước khi những tiếng rên rỉ của những người bị thương bắt đầu vang lên.
Khi rời khỏi ghế ngồi để tìm lối ra, ông nhìn thấy một người phụ nữ nhưng không thể kéo người này ra được vì chân đã bị kẹt lại. Tiếp đó, ông giúp đỡ một người phụ nữ khác nhưng người này không thể đứng lên nổi. Và ngay sau đó, ông đã nghe thấy xe cứu thương đang đến gần, nhấp nháy, còi báo động.
Ngày 25-12, chiếc máy bay Embraer 190, mang số hiệu J2 8243 của hãng hàng không Azerbaijan Airlines, đã bị rơi gần bờ biển Caspi, cách thành phố Aktau của Kazakhstan khoảng 3km.
Chiếc máy bay này mang theo 62 hành khách và 5 thành viên phi hành đoàn, khởi hành từ thủ đô Baku của Azerbaijan, dự định hạ cánh xuống Grozny, thủ phủ của vùng Chechnya thuộc miền Nam Liên bang Nga. Tuy nhiên, máy bay buộc phải chuyển hướng và gặp nạn khi hạ cánh khẩn cấp.
Phó Thủ tướng Kazakhstan Kanat Bozumbayev thông báo có 38 người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn thương tâm này.
Để tưởng nhớ những nạn nhân xấu số, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã ký sắc lệnh tuyên bố ngày 26-12 là ngày quốc tang. Nhiều nước và tổ chức quốc tế đã bày tỏ sự đoàn kết và gửi lời chia buồn tới Chính phủ cùng nhân dân Azerbaijan.
Sau vụ tai nạn, cả ba quốc gia Azerbaijan, Kazakhstan và Liên bang Nga đều thành lập uỷ ban điều tra vụ tai nạn.
Nguồn: TTXVN