Châu Thành: Sầu riêng rụng lá, rụng trái do thiếu nước ngọt

Vườn sâu riêng gia đình chị Lê Thị Kim Thùy ấp Tiên Lợi, xã Tiên Long hơn một tháng nay mới được tưới nước ngọt.

Sầu riêng “khát nước”

Anh Phạm Thanh Sơn, xã Tiên Long có 4.000m² diện tích sầu riêng đã 11 năm tuổi, đang cho trái non được khoảng 1 tháng nhưng do không có đủ nước ngọt tưới nên lá bị vàng, rụng lá. Vì sợ cây suy kiệt, anh Sơn đã thuê người cắt bỏ hết trái non, bỏ bớt cành để cứu cây.

Hiện nay, độ mặn trên sông Hàm Luông rất cao, có lúc đo được trên 10%o nên anh Sơn phải đổi nước ngọt từ các xà lan với giá 55 ngàn đồng/m³ về trữ dưới mương để tưới phun sương cho lá, tưới nhỏ giọt cho gốc giữ ẩm.

Anh Sơn cũng cho biết, mỗi tháng phải đổi khoảng 150m³ nước ngọt để tưới cho vườn sầu riêng. Trước đây chưa có mặn thì ngày tưới, ngày nghỉ, còn bây giờ ngày nào cũng tưới và phải tưới ban đêm để nước không bị bốc hơi. Điều anh lo lắng nhất là nước mặn còn kéo dài, khả năng cây sẽ suy yếu dần và chết vì thiếu nước.

Xã Tiên Long có khoảng 153ha diện tích trồng sầu riêng. Hiện nay, ấp Tiên Lợi là nơi có nhiều diện tích sầu riêng bị ảnh hưởng do thiếu nước ngọt. Bởi đây là khu vực cồn, nằm giữa sông Hàm Luông, không có nước ngọt, xà lan chở nước không đến được các hộ nằm sâu bên trong cồn.

Theo ông Phạm Thành Thảo - Trưởng ấp Tiên Lợi: Toàn ấp có khoảng 50 hộ trồng sầu riêng với diện tích khoảng 25ha, cây từ vài năm đến gần 20 năm tuổi. Do chưa năm nào nơi đây bị ảnh hưởng mặn nhiều nên vẫn còn gia đình chủ quan trong khâu trữ nước ngọt.

Mặc dù chủ động trữ nước trong mương vườn sầu riêng nhưng do mặn kéo dài, nguồn nước tưới cạn kiệt nên 45 gốc sầu riêng của gia đình chị Lê Thị Kim Thùy một tháng nay không được tưới nước. Hôm nay, chị mới xin được nguồn nước từ giếng khoan của hàng xóm để tưới xung quanh gốc sầu riêng vì gia đình không đủ điều kiện để đổi nước ngọt tưới.

Chấp nhận không tưới nước

Vườn sầu riêng 8.000m² của ông Nguyễn Văn Hơn đã 2 tháng nay chưa được tưới nước, nhiều cây đã có dấu hiệu rụng lá. Nhìn vườn sầu riêng gần 20 năm tuổi đang cho trái xơ xác, ông Hơn xót xa cho biết, đã cắt bỏ bớt trái để dưỡng sức cho cây nhưng cây vẫn ra trái nhưng vì thiếu nước trái tự rụng. “Chắc năm nay mất trắng, không thu hoạch được trái nào”, ông Hơn rầu rỉ.

Ông Hơn cũng cho biết, nếu đổi nước ngọt tưới hết vườn sầu riêng 200 gốc đến khi bán trái thì tốn khoảng 200 triệu đồng. Một số tiền bỏ ra quá lớn nên ông chấp nhận không tưới nước mà chờ mưa xuống.

Hiện người dân ở ấp Tiên Lợi đang tìm mạch nước ngầm để khoan giếng lấy nước tưới cây. Tuy nhiên, người trồng sầu riêng cũng lo lắng vì nguồn nước giếng khoan tuy ngọt nhưng sợ có nguồn tạp chất khác sẽ ảnh hưởng cây.

Chị Huỳnh Thị Đặng, có gần 3.000m² trồng sầu riêng. Nguồn nước ngọt khoảng 20m³ được gia đình trữ trong ao phủ bạt sắp hết. Chị Đặng dự tính sẽ đổi nước ngọt từ các xà lan để tưới cho sầu riêng trong lúc chờ đợi tìm mạch nước ngọt để khoan giếng.

Vườn sầu riêng gia đình bà Huỳnh Thị Đặng, xã Tiên Long có dấu hiệu vàng lá do tưới nước nhiễm mặn.

“Lúc chưa bị xâm nhập mặn, cây đang cho trái thì mỗi ngày đều phải tưới gốc, tưới trái. Còn bây giờ không có nước ngọt thì chỉ tưới sương sương cho ướt đất. Bình thường tưới bằng hệ thống mô tơ nhưng giờ ít nước chỉ tưới bằng bình xịt, tưới tiết kiệm”, chị Đặng cho biết.

Chưa có thống kê thiệt hại

Toàn tỉnh có trên 2.000ha diện tích trồng sầu riêng, tập trung chủ yếu ở huyện Châu Thành và Chợ Lách.

Theo ông Đặng Từ Thức, cán bộ nông nghiệp xã Tiên Long, huyện Châu Thành, nước mặn xâm nhập khiến đời sống người dân bị đảo lộn, nhà vườn giờ đứng ngồi không yên, lo tìm mọi cách để có nước ngọt cứu cây.

Ông Đặng Từ Thức cũng cho biết thời điểm này thiếu nước ngọt mới làm cây sầu riêng bị ảnh hưởng như vàng lá, rụng trái nhưng khoảng 1 tháng nữa sẽ thấy thiệt hại rõ rệt. Bởi hiện nay có một số gia đình tiếc không cắt bỏ trái trên nhưng lại không có đủ nguồn nước để tưới thì trái sẽ không phát triển, trong khi cây không đủ sức để nuôi trái, nuôi thân, nuôi lá nên dễ suy kiệt và chết.

Theo Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Châu Thành Nguyễn Hữu Thiết, cây sầu riêng là loại cây mẫn cảm với nước mặn, chỉ chịu được độ mặn dưới 0,5%o. Trong khi đó, mọi nguồn nước ở huyện Châu Thành hiện nay đều bị nhiễm mặn trên 2%o, thậm chí có nơi trên 10%o. Vì vậy, trên địa bàn huyện có một số diện tích trồng sầu riêng ở xã Tiên Long và Phú Đức bị ảnh hưởng hạn mặn dẫn đến rụng lá, rụng trái. Hiện nay, huyện chưa thống kê diện tích và tổng số hộ bị ảnh hưởng.

Thời gian qua, ngành nông nghiệp huyện đã tổ chức các lớp tập huấn tại các xã để hướng dẫn người dân biện pháp, cách xử lý để cây sầu riêng vượt qua đợt hạn mặn này như: ủ gốc giữ ẩm, đổi nước ngọt tưới cây, cắt bỏ trái và nhánh để dưỡng sức cho cây...

Bài, ảnh: Viết Duyên