Phòng trừ sâu đầu đen gây hại vườn dừa bằng giải pháp sinh học

02/05/2022 - 05:37

BDK - Thời gian gần đây, sâu đầu đen (SĐĐ) gây hại trên vườn dừa tại tỉnh có chiều hướng gia tăng làm ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng ngàn hộ dân trồng dừa. Ngành nông nghiệp đang tập trung các giải pháp phòng trừ loài sinh vật gây hại này bằng giải pháp sinh học như: phun thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học, nuôi ong ký sinh diệt SĐĐ.

Nông dân thả ong ký sinh diệt sâu đầu đen gây hại vườn dừa.

Nông dân thả ong ký sinh diệt sâu đầu đen gây hại vườn dừa.

Gây Hại trên diện rộng

Bến Tre là địa phương có diện tích trồng dừa lớn nhất cả nước với khoảng 78 ngàn ha, chiếm 50% diện tích dừa của cả nước. Đây là cây trồng chủ lực nên khi SĐĐ xuất hiện, gây hại với diện tích lớn đã ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập, đời sống của người dân. SĐĐ gây hại trên vườn dừa được phát hiện đầu tiên trên địa bàn huyện Bình Đại vào tháng 7-2020 với diện tích ban đầu khoảng 2,4ha. Đến nay, hầu hết các địa phương trồng dừa trên địa bàn đều phát hiện SĐĐ gây hại với diện tích gần 1.000ha. Trong đó, diện tích phục hồi khoảng 300ha. Nhiều nông dân buộc phải đốn bỏ vườn dừa do bị nhiễm bệnh nặng, không khả năng phục hồi.

Xã Hữu Định (Châu Thành) là địa phương bị thiệt hại nặng nề nhất do SĐĐ phá hại vườn dừa. Toàn xã có 870ha dừa thì có tới 170ha bị SĐĐ tấn công. Nhiều nông dân đành chấp nhận đốn bỏ vườn dừa hàng chục năm tuổi, cho thu nhập đều đặn hàng tháng nhưng giờ xơ xác do SĐĐ gây hại. Bà Trần Thị Hoa, ngụ xã Hữu Định cho biết: “Gia đình tôi có 1.500m2 đất trồng dừa, mỗi tháng thu nhập gần 2 triệu đồng. Tuy nhiên, mấy tháng nay, vườn dừa bị nhiễm bệnh SĐĐ, gây thiệt hại nặng, không thể phục hồi nên đốn bỏ. Thân cây dừa cao bán để làm cừ công trình với giá vài chục ngàn đồng mỗi cây, còn lại chỉ để làm củi”.

Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Châu Thành Phan Văn Lộc cho biết: Trên địa bàn huyện đã phát hiện 282,5ha dừa bị SĐĐ gây hại. Địa phương đang tích cực phòng trừ, khoanh vùng những diện tích bị nhiễm và triển khai biện pháp đặc trị hữu hiệu. Đối với những cây không có khả năng phục hồi buộc đốn bỏ để tránh lây sang các cây khác.

Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Võ Văn Nam cho biết: Từ tháng 7-2020, trên địa bàn tỉnh xuất hiện SĐĐ gây hại trên vườn dừa tại huyện Bình Đại; sau đó, tiếp tục tấn công và gây hại lan rộng ra các vườn dừa ở huyện Châu Thành, Mỏ Cày Nam, Mỏ Cày Bắc, Thạnh Phú và TP. Bến Tre. Tính đến nay, tỉnh có gần 1.000ha dừa bị SĐĐ tấn công.

Từ khi phát hiện SĐĐ gây hại, ngành nông nghiệp cùng các ngành chuyên môn nhanh chóng triển khai công tác điều tra, phát hiện và dự báo tình hình gây hại cũng như công tác phòng trừ SĐĐ. Diện tích dừa nhiễm SĐĐ và lây lan có dấu hiệu chậm lại, dần được kiểm soát. Tuy nhiên, trong điều kiện nắng nóng và gió như hiện nay là điều kiện gây hại và lây lan mạnh của loài sâu hại này. Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc triển khai các biện pháp diệt trừ SĐĐ không liên tục khiến nhiều vườn dừa bị tái nhiễm bệnh. Một số vườn dừa cao gây khó khăn cho việc phát hiện, phòng trừ…

Giải pháp sinh học

Mới đây, tại xã Hữu Định (Châu Thành), ngành nông nghiệp tỉnh phát động phòng trào diệt SĐĐ gây hại trên vườn dừa bằng biện pháp sinh học. Phó chủ tịch UBND huyện Châu Thành Lê Xuân Vinh cho biết: “Địa phương đã tổ chức lễ phát động phong trào phòng trừ SĐĐ gây hại trên vườn dừa. Theo đó, các ban, ngành, đoàn thể liên quan sẽ vận động, hướng dẫn kỹ thuật cho người dân nuôi ong ký sinh diệt SĐĐ để thả trong vườn dừa”.

Trong thời gian qua, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh thực hiện đề tài: “Nghiên cứu, đánh giá xác định mức độ gây hại của sâu ăn lá dừa và xây dựng mô hình, đề xuất các giải pháp quản lý và phòng trị theo hướng sinh học, an toàn trên địa bàn tỉnh Bến Tre” bước đầu đã nghiên cứu thành phần thiên địch, đặc điểm sinh học, nhân nuôi và phóng thích thiên địch kiểm soát SĐĐ mang lại hiệu quả cao.

Thạc sĩ Nguyễn Tuấn Đạt - Giảng viên Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh (thành viên nhóm nghiên cứu) cho biết: “Hiện nay, đã phát hiện được 10 loài thiên địch để diệt trừ SĐĐ hại dừa ở Bến Tre. Trong đó, có một số loài thiên địch hoạt động rất tốt tại một số nước trồng dừa như Ấn Độ, Thái Lan. Quy trình nuôi ong ký sinh đã được chia sẻ, phổ biến rộng rãi xuống trạm bảo vệ thực vật tại các huyện trên địa bàn để phóng thích ra môi trường nhằm diệt SĐĐ gây hại”.

Tiến sĩ Lê Khắc Hoàng - Giảng viên Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh (chủ nhiệm đề tài) cho biết: Những năm qua, vườn dừa của tỉnh liên tục bị thiệt hại do bọ cánh cứng, hạn mặn và mới nhất là SĐĐ ăn lá đã gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế, đời sống của người dân. Người dân cần thường xuyên theo dõi vườn dừa để kịp thời phát hiện sớm sâu khi mới gây hại, liên hệ cơ quan chức năng đưa ong ký sinh xuống thả ngay. Khi vườn bị nhiễm nặng thì giật tàu lá xuống tiêu hủy rồi phun thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học để diệt SĐĐ. Đồng thời, nông dân cần tránh phun thuốc sau khi thả ong ký sinh để đạt hiệu quả cao trong việc diệt SĐĐ gây hại vườn dừa.

 “Qua thực tiễn, thả ong ký sinh là phương pháp hữu hiệu và cần được chuyển giao, thực hiện rộng khắp. Vào mùa mưa là cơ hội để nhà vườn nhanh chóng triển khai các biện pháp phòng trừ đạt hiệu quả cao, tiêu diệt SĐĐ. Ngành nông nghiệp có chủ trương phòng trừ sâu với phương châm là bảo vệ môi trường, bảo vệ vùng sản xuất dừa hữu cơ do các doanh nghiệp và nông dân đã xây dựng thành công nhằm đảm bảo sản phẩm từ dừa đạt chất lượng về an toàn thực phẩm”.

(Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Huỳnh Quang Đức)

Bài, ảnh: Thành Châu

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN