Chính sách về bảo hiểm xã hội có hiệu lực từ tháng 2-2023

* Tăng hệ số trượt giá bảo hiểm xã hội năm 2023

Nhằm giúp số tiền của người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) được bảo toàn về giá trị, người dân, người lao động (NLĐ) hoàn toàn có thể yên tâm về quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện, BHXH bắt buộc. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vừa ban hành Thông tư số 01/2023/TT-BLĐTBXH quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH (hay còn gọi là hệ số trượt giá) để bù đắp sự mất giá của đồng tiền ở các thời điểm đóng BHXH trước đây. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20-2-2023, các quy định tại Thông tư này áp dụng kể từ ngày 1-1-2023.

Cụ thể, khoản tiền hưởng BHXH tăng do tăng hệ số trượt giá BHXH năm 2023. Đối tượng áp dụng là NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-1-2016 trở đi, hưởng BHXH 1 lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần trong thời gian từ ngày 1-1 đến 31-12-2023. NLĐ đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động (NSDLĐ) quyết định, hưởng lương hưu, trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu, BHXH 1 lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần trong thời gian từ ngày 1-1 đến 31-12-2023.

 Đối với NLĐ vừa có thời gian đóng BHXH thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do NSDLĐ quyết định thì tiền lương tháng đóng BHXH đối với NLĐ bắt đầu tham gia BHXH theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định từ ngày 1-1-2016 trở đi và tiền lương tháng đã đóng BHXH theo chế độ tiền lương do NSDLĐ quyết định được điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 Điều 2 của Thông tư này.

Đối tượng điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP là người tham gia BHXH tự nguyện hưởng lương hưu, trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu, BHXH 1 lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần trong thời gian từ ngày 1-1 đến 31-12-2023.

Đối với NLĐ vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện thì thu nhập tháng đã đóng BHXH tự nguyện được điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 Điều này; tiền lương tháng đã đóng BHXH bắt buộc được điều chỉnh theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP và Điều 2 Thông tư này. Mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH làm căn cứ tính hưởng lương hưu, trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu, BHXH 1 lần và trợ cấp tuất 1 lần được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 11 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP và khoản 4 Điều 5 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP.

* Người mắc ung thư được lĩnh BHXH 1 lần ngay sau khi nghỉ việc

Thông tư số 18/2022/TT-BYT đã sửa quy định về các trường hợp mắc bệnh được hưởng BHXH 1 lần. Theo đó, từ ngày 15-2-2023, NLĐ gặp vấn đề về sức khỏe sẽ được lĩnh BHXH nếu thuộc một trong các trường hợp: Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS. Người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động sinh hoạt cá nhân hàng ngày, mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.

NLĐ nếu không may mắc ung thư có thể lĩnh BHXH 1 lần ngay sau khi nghỉ việc mà không chờ sau 1 năm như quy định trước đây.

* Giám định lại sức khỏe do tai nạn lao động (TNLĐ) không cần chờ 2 năm là một trong những chính sách mới về BHXH có hiệu lực tháng 2-2023, được đề cập tại Thông tư số 18/2022/TT-BYT. Theo khoản 8, Điều 1 của Thông tư số 18/2022/TT-BYT, NLĐ bị TNLĐ - bệnh nghề nghiệp đã thực hiện giám định sức khỏe để hưởng chế độ TNLĐ - bệnh nghề nghiệp hoàn toàn có thể chủ động đi khám giám định lại mức suy giảm khả năng lao động nếu có nhu cầu.

TT