Bà N.T.H có nhu cầu tư vấn: Vợ chồng tôi có 2 con trai. Con trai lớn tôi (30 tuổi) đã có gia đình ở riêng, con trai nhỏ 22 tuổi đang sống cùng cha mẹ và là lao động chính. Năm nay chồng tôi đã 61 tuổi, còn tôi 53 tuổi, chúng tôi thường hay bệnh đau và kinh tế gia đình khó khăn. Xin hỏi: Trường hợp của gia đình tôi, con trai tôi có thuộc diện được miễn hay tạm hoãn nghĩa vụ quân sự không.
Thắc mắc của bà được luật sư Phạm Thị Kim Tuyến (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Việc tạm hoãn và miễn gọi nhập ngũ trong thời bình được thực hiện theo quy định tại Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) năm 2015).
Khoản 1 Điều 41 Luật NVQS quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây: a) Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe; b) Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được UBND cấp xã xác nhận; c) Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61 - 80%...
Khoản 2 Điều 41 Luật NVQS quy định miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây: a) Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một; b) Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ; c) Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên...
Đồng thời, tại Khoản 3, 4 Điều 41 Luật NVQS quy định: 3) Công dân thuộc diện tạm hoãn gọi nhập ngũ quy định tại khoản 1 Điều này, nếu không còn lý do tạm hoãn thì được gọi nhập ngũ. Công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ hoặc được miễn gọi nhập ngũ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, nếu tình nguyện thì được xem xét tuyển chọn và gọi nhập ngũ. 4) Danh sách công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ, được miễn gọi nhập ngũ phải được niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày Chủ tịch UBND cấp huyện ký quyết định.
Căn cứ quy định của pháp luật nêu trên và như thông tin bà cung cấp, thì con trai bà không thuộc trường hợp được miễn gọi nhập ngũ.
Tuy nhiên, với hoàn cảnh gia đình, con bà hiện tại là lao động chính, có cha mẹ già yếu, hay bệnh đau, gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Do vậy, trong trường hợp này, con bà có thể sẽ được xét tạm hoãn gọi nhập ngũ theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 41 Luật NVQS.
Để được xem xét giải quyết tạm hoãn NVQS, con bà cần chuẩn bị một bộ hồ sơ, gồm: Đơn xin tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình, có xác nhận của UBND xã (phường) nơi con bà cư trú; giấy tờ chứng minh là đối tượng được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình.
Việc tạm hoãn NVQS được thực hiện theo trình tự quy định tại khoản 1 Điều 42 Luật NVQS và Điều 5 Thông tư số 148/2018/TT-BQP như sau: Khi có lệnh gọi nhập ngũ thì công dân mang hồ sơ xin tạm hoãn NVQS nộp tại UBND cấp xã nơi cư trú. Sau khi xem xét, nếu thấy công dân là người trong diện được tạm hoãn NVQS, UBND xã đề nghị UBND huyện ra quyết định. Trên cơ sở quyết định của Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp xã sẽ niêm yết công khai danh sách công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ tại trụ sở UBND cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày (kể từ ngày Chủ tịch UBND cấp huyện ký quyết định).
H. Trâm (thực hiện)