Cần chính sách toàn diện thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển bền vững

Diện tích nuôi thủy sản tăng 1,91% so với cùng kỳ. Ảnh: C.Trúc

Tăng trưởng nhưng tính bền vững không cao

Khu vực I (nông - lâm - thủy sản) năm 2021 đã khôi phục và lấy lại đà tăng trưởng khá, mức tăng trưởng đạt 5,6% (Nghị quyết của HĐND tỉnh là 4,44%). Diện tích gieo trồng lúa tăng 66,55% so với cùng kỳ, sản lượng tăng 178,21% so với cùng kỳ. Cây rau màu ổn định, sản lượng đạt 69,2% kế hoạch năm, tăng 2,6%. Cây ăn trái diện tích cho trái giảm nhưng diện tích trồng được phục hồi, đặc biệt là vùng cây ăn trái huyện Mỏ Cày Bắc và huyện Chợ Lách chuyển sang mô hình sản xuất cây giống và cây hoa kiểng hiệu quả hơn. Sản lượng dừa đang hồi phục và tăng 2,53% so với cùng kỳ. Đàn bò về quy mô đàn nuôi, sản lượng nuôi ổn định; đàn heo đã hồi phục so với thời kỳ xảy ra dịch tả lợn châu Phi; đàn gia cầm ổn định phát triển. Diện tích nuôi thủy sản tăng 1,91% và sản lượng nuôi tăng 6,14% so với cùng kỳ. Sản lượng đánh bắt thủy sản tăng 2,77%.

Công tác phòng chống hạn mặn được tập trung thực hiện, các hệ thống giải pháp công trình, phi công trình được thực hiện đồng bộ, có hiệu quả, góp phần tích cực giảm thiệt hại do thiên tai. Công tác hỗ trợ hạn, mặn được triển khai thực hiện, đến nay giải ngân hỗ trợ được 39 tỷ đồng, góp phần khắc phục khó khăn, khôi phục sản xuất. Các chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực của tỉnh được tập trung xây dựng, chuỗi sản phẩm phát triển khá tốt như: ngành dừa, thủy sản xuất khẩu và bò Ba Tri. Các tổ hợp tác, hợp tác xã được củng cố để liên kết phát triển sản xuất, tham gia phát triển chuỗi giá trị nông sản. Trình độ sản xuất hàng hóa của NN ngày một nâng cao, thu nhập nông dân khá hơn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, lĩnh vực NN năm 2021 còn một số hạn chế, tồn tại như tái cơ cấu NN tuy đã đạt được thành công bước đầu nhưng mục tiêu cơ cấu NN chưa tạo ra giá trị tăng thêm lớn cho ngành NN do chưa tổ chức lại sản xuất theo phương thức chuỗi giá trị một cách hoàn thiện. Theo ước tính đến cuối năm 2021, khu vực NN, thủy sản tăng trưởng 5,6% nhưng tính bền vững không cao. Giá cả nông sản thiếu ổn định, tiêu thụ khó khăn, còn tình trạng chuỗi giá trị NN bị đứt gãy. Ngành NN còn lúng túng trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi thích ứng với biến đổi khí hậu, chưa có định hướng tốt giúp nông dân sản xuất ổn định, bền vững…

Cần chính sách mới, hiệu quả hơn

Để ngành NN tăng trưởng bền vững trong thời gian tới, Đoàn giám sát của Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND tỉnh kiến nghị Sở NN&PTNT tham mưu UBND tỉnh tổ chức rà soát, tổng kết đánh giá các chính sách hỗ trợ NN - nông dân - nông thôn để kịp thời đề xuất HĐND tỉnh điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung và ban hành các chính sách mới hiệu quả toàn diện hơn, tạo điều kiện thúc đẩy ngành NN phát triển bền vững, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ hoạt động sản xuất của các tổ hợp tác, hợp tác xã.

Nuôi tôm lúa ở xã Đại Hòa Lộc (Bình Đại). Ảnh: Hữu Hiệp

Nuôi thủy sản và chăn nuôi heo là hai ngành nghề tạo ra tỷ trọng sản phẩm lớn trong ngành NN (khu vực I), là hai lĩnh vực sản xuất có khả năng giúp hồi phục nhanh sản xuất NN khi kiểm soát được dịch Covid-19. Vì vậy, cần có chính sách hỗ trợ quy hoạch hệ thống thủy lợi, giao thông vùng nuôi thủy sản đảm bảo yêu cầu quản lý sản xuất, kiểm soát thật tốt dịch bệnh trên thủy sản nuôi. Tổ chức lại vùng nuôi với quy mô lớn hơn, sản xuất sạch, an toàn gắn kết chặt chẽ công nghiệp chế biến xuất khẩu, phát triển thị trường sản phẩm thủy sản. Tăng cường quản lý chất lượng dịch vụ đầu vào như con giống, thức ăn, thuốc thú y, đây là yếu tố quan trọng đảm bảo hiệu quả nuôi. Đẩy mạnh ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao vào nuôi thủy sản hướng đến phát triển nghề nuôi tôm công nghệ cao. Tổ chức lại chăn nuôi theo quy mô tập trung, ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao trong chăn nuôi, tăng năng suất, tổ chức liên kết thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cần quy hoạch chăn nuôi tập trung nhằm đảm bảo yêu cầu an toàn môi trường, kiểm soát dịch bệnh, chủ động cung cầu, chăn nuôi sạch theo yêu cầu thị trường trong bối cảnh hội nhập kinh tế.

Chỉ đạo, quản lý chặt chẽ trong lĩnh vực giống cây trồng, vật nuôi; vật tư NN theo quy định của pháp luật, từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản. Xây dựng quy hoạch vùng cây trồng, vật nuôi cho phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu, định hướng cho sản xuất ổn định, bền vững.

Tổ chức rà soát, thống kê đánh giá một cách đầy đủ tình hình các loại dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi, để từ đó có giải pháp phù hợp trong phòng chống dịch hiệu quả, nhất là các loại bệnh có thể gây thiệt hại lớn cho ngành NN như bệnh dịch tả lợn châu Phi trên đàn heo, bệnh viêm da nổi cục trên đàn bò, sâu đầu đen gây hại trên cây dừa. Có chính sách thu hút tàu cá đánh bắt xa bờ đưa các sản phẩm đánh bắt về các cảng của tỉnh.

Năm 2021, Bến Tre chịu ảnh hưởng nặng nề của xâm nhập mặn và dịch Covid-19 nhưng cả hệ thống chính trị với tinh thần “Đồng thuận - Sáng tạo” đã quyết tâm thực hiện “mục tiêu kép” để khôi phục nền kinh tế, nhất là kinh tế NN. Tỉnh cần ban hành chính sách toàn diện hơn để thúc đẩy ngành NN phát triển bền vững.

Nguyễn Phương