Định hướng ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2025

Tiết học của học sinh Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu (TP. Bến Tre).

Điều chỉnh môn thi

Năm học 2024-2025, đánh dấu sự chuyển đổi quan trọng khi Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 được áp dụng cho lớp 12. Chương trình GDPT 2018, có nhiều điểm khác biệt so với chương trình GDPT trước đó từ mục tiêu, quan điểm, phương pháp giáo dục, cơ cấu hệ thống cũng như các môn học.

Trong Chương trình GDPT 2018, giáo dục cơ bản kết thúc ở bậc THCS; bậc THPT là giai đoạn giáo dục hướng nghiệp. Do đó, học sinh bậc THPT không bắt buộc phải học tất cả các môn học như chương trình cũ mà chỉ phải học bắt buộc 4 môn, gồm: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và Lịch sử. Do điều chỉnh trong chương trình học nên việc thi tốt nghiệp THPT đối với học sinh học theo chương trình mới cũng thay đổi phù hợp.

Năm 2025, thí sinh thi bắt buộc 2 môn: Ngữ văn, Toán và 2 môn tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12 (Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ). Môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận. Các môn còn lại thi theo hình thức trắc nghiệm. Với tầm quan trọng của kỳ thi tốt nghiệp đầu tiên thực hiện theo Chương trình GDPT 2018, công tác chuẩn bị cho kỳ thi được ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) thực hiện từ sớm. Bộ GD&ĐT đã ban hành cơ bản hệ thống văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, đề tham khảo...

Tại tỉnh, Sở GD&ĐT đã triển khai công tác ôn thi tốt nghiệp THPT, có tờ trình UBND tỉnh để ban hành chỉ thị và văn bản chỉ đạo liên quan đến triển khai thực hiện các nhiệm vụ của kỳ thi. Định hướng việc thực hiện công tác ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Trưởng phòng Giáo dục trung học - Nghề nghiệp - Thường xuyên (GDTH-NN-TX), Sở GD&ĐT Lê Hoàng Minh đề xuất các cơ sở giáo dục tuyên truyền, phổ biến, quán triệt nội dung về điểm mới, quy chế thi và những vấn đề liên quan kỳ thi tới toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và học sinh. Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên nghiên cứu nội dung cấu trúc định dạng đề thi.

Đồng thời, đề nghị việc xây dựng kế hoạch ôn tập chi tiết phải phù hợp với đề thi tham khảo do Bộ GD&ĐT công bố để định hướng ôn tập, giúp học sinh làm quen với cấu trúc và mức độ câu hỏi. Đánh giá trình độ để tổ chức các lớp ôn tập phù hợp, chú trọng hỗ trợ học sinh yếu kém. Khuyến khích học sinh áp dụng kiến thức vào tình huống thực tế, phù hợp với định hướng đánh giá năng lực của đề thi. Tận dụng các phần mềm và tài nguyên trực tuyến để tăng cường hiệu quả ôn tập. Các cơ sở giáo dục chia sẻ kinh nghiệm và tài liệu ôn tập, đảm bảo mọi học sinh đều có cơ hội ôn tập tốt nhất.

Định hướng ôn thi

Tư vấn tổ chuyên môn Ngữ văn trong công tác triển khai ôn thi cho học sinh, thầy Lê Thanh Thông - Chuyên viên Phòng GDTH-NN-TX, Sở GD&ĐT cho biết: “Trên cơ sở nghiên cứu đề thi minh họa và nội dung tập huấn ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2025 của Bộ GD&ĐT, xét thấy nội dung ôn thi cho học sinh ở các trường cần ổn định lại việc rèn luyện, nhất là viết các đoạn văn, bài văn phù hợp với yêu cầu hiện tại, đảm bảo viết đủ, đúng, chính xác, không viết dài vượt quá số chữ quy định. Trên cơ sở ưu tiên thời gian tự học của học sinh, tổ chức cho các em đọc hiểu, rèn luyện kỹ năng viết”.

Theo đánh giá của thầy Lê Thanh Thông, cấu trúc đề thi môn Ngữ văn năm nay ổn định như mọi năm, tập trung kiểm tra 2 phần: đọc hiểu và viết. Trong đó, phần viết có thể yêu cầu viết một đoạn hoặc một bài. Trong hướng dẫn chấm thi có một số thay đổi, đó là có 2 điểm trừ và 1 điểm cộng trong bài làm của học sinh. Cụ thể, bài viết trên hoặc dưới số lượng từ theo yêu cầu của đề thi, bài viết sai lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu sẽ bị trừ điểm. Mức độ trừ điểm như thế nào thì Bộ GD&ĐT sẽ có cuộc khảo sát vào học kỳ 2 năm học 2024 - 2025 để quy định cụ thể số điểm trừ. Đối với bài viết có sự sáng tạo trong trình bày, diễn đạt sẽ có điểm cộng.

Theo yêu cầu của chương trình, học sinh phải đọc đủ 35 văn bản để học sinh tích lũy kiến thức, có được kiến thức để giải quyết bài làm. Tự lực đọc và tích lũy kiến thức để giải quyết bài làm. Tuy nhiên, qua khảo sát, hiện nay giáo viên đang còn hạn chế việc kiểm tra đọc hiểu của học sinh. Thực tế, các trường chưa triển khai nội dung này do chưa có tài liệu, sách vở. Do đó, giáo viên lưu tâm định hướng ôn tập học sinh cho đúng dạng đề bài thi, cần ưu tiên dạy nhiều hơn đọc hiểu.

“Muốn học sinh tự học được, giáo viên phải giới thiệu đầy đủ 35 văn bản theo từng thể loại: thơ, văn, ký, truyện… Sau đó, có hệ thống câu hỏi cụ thể để học sinh về nhà tự đọc rồi giáo viên kiểm tra lại mới hoàn thiện yêu cầu chương trình. Mong các giáo viên khắc phục, xây dựng chương trình ôn tập phù hợp. Hướng dẫn các em học sinh viết đoạn văn trình bày luận điểm”, thầy Lê Thanh Thông nhấn mạnh.

Đối với các môn Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội, thầy Phan Văn Lập - Chuyên viên Phòng GDTH-NN-TX đề xuất, tổ trưởng chuyên môn cho thành viên các môn học thực hiện đánh giá đề thi tham khảo của Bộ GD&ĐT. Mỗi môn học đánh giá những nội dung, kiến thức của chương trình và đề ra các câu hỏi tham khảo. Các giáo viên bộ môn xem lại nội dung câu hỏi tập trung vào nội dung chuyên đề để xây dựng nội dung ôn tập cho phù hợp với trình độ, khả năng của học sinh.

Theo thầy Phan Văn Lập, năm nay, Bộ GD&ĐT cho học sinh lựa chọn môn để đăng ký thi. Có nghĩa là học sinh đã học được bộ môn mới đăng ký thi. Vì vậy, đề thi của Bộ GD&ĐT thì độ khó có nâng lên so với năm trước đó. Đơn cử, môn Sinh học qua đề thi tham khảo của Bộ GD&ĐT, 80% của đề tập trung ở lớp 12. Đề thi theo hướng đánh giá năng lực và phẩm chất của người học. Cụ thể, đề tham khảo có phần nhận thức sinh học hoặc tìm hiểu về thế giới sống, vận dụng kiến thức đã học giải quyết tình huống thực tiễn. Phần này rất khó cho học sinh hiện nay và việc thầy cô tiếp cận xây dựng các câu hỏi ôn tập vào nội dung này. Tùy theo đối tượng người học, giáo viên cần ôn tập với mục đích cho học sinh đạt được mức độ xét tốt nghiệp THPT.

“Trong quá trình xây dựng câu hỏi ôn tập, giáo viên cố gắng rèn luyện học sinh tìm hiểu các nguồn tham khảo giúp học sinh phân tích được số liệu, biểu bảng, kênh hình trong dữ liệu câu hỏi để học sinh trả lời được các dạng câu hỏi này. Câu hỏi ôn tập các trường cố gắng xây dựng đề tham khảo với đầy đủ các loại hình”, thầy Phan Văn Lập lưu ý.

Bài, ảnh: Phan Hân