Nhà báo Lê Chí Nhân cầm bút để bảo vệ sự thật

Nhà báo Lê Chí Nhân cùng lãnh đạo Hội Nhà báo tỉnh ôn lại truyền thống báo chí cách mạng Bến Tre.    

Ghi chép lịch sử

Nhà báo Lê Chí Nhân - nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh, cựu nhà báo cách mạng luôn tâm huyết với nghề. Trong sự nghiệp cầm bút của ông không chỉ là kỷ niệm của người làm báo mà còn là những dấu ấn lịch sử cho những chặng đường phát triển báo chí tỉnh nhà. Ông có vai trò trực tiếp trong giai đoạn sáng lập Báo Chiến Thắng, tiền thân Báo Đồng Khởi ngày nay. Trong dòng hồi ức với nhiều mảnh ghép cảm xúc, ông kể, năm 18 tuổi đánh dấu mốc cho cuộc đời làm báo, có 2 việc đáng nhớ lúc ấy. Đó là được vào Đảng và học lớp tuyên truyền ở Nam Bộ. Chính lớp tuyên truyền ở Nam Bộ đã giải quyết được vấn đề cơ bản trong suốt cuộc đời làm báo của ông sau đó.

Trong giai đoạn kháng chiến đến khi hòa bình và ngay lúc nghỉ hưu, nhà báo Lê Chí Nhân vẫn miệt mài viết. Lần giở những trang sách, mảnh báo cắt lưu giữ lại, phân đoạn được ghi chép của mình, nhà báo Lê Chí Nhân tự hào về những ngày tháng hào hùng của báo chí Bến Tre. Ông khoe rằng: Chiến tranh khốc liệt, gian khổ trăm bề, song báo chí vẫn phải đảm bảo đưa tin đầy đủ, nhanh, chính xác, phục vụ tốt cho cuộc chiến. Hễ giặc đánh phá nhà in này thì lập tức có nhà in khác thay thế, xuất bản báo trong mọi hoàn cảnh, ngay cả trong nhà dân.

Là những người trong cuộc, nhân chứng lịch sử, nhà báo Lê Chí Nhân vẫn đêm đêm sống với quá khứ hào hùng của thời làm báo dưới mưa bom, lửa đạn, chỉ cần ai khơi ngợi là những thước phim như quay trở lại. Ông kể tiếp, ngày 17 tháng Giêng, toàn Bến Tre nổ lên phong trào Đồng khởi (lúc đó nhà báo Lê Chí Nhân là Chánh Văn phòng của Huyện ủy Châu Thành), điều ấn tượng đầu tiên với nhà báo lúc này là Bí thư Huyện ủy đi lấy bót, qua 18 ngày lấy được bót với trên 10 khẩu súng. Sau thành công lấy bót, tỉnh liền thành lập đội võ trang tuyên truyền, giao cho nhà báo Lê Chí Nhân làm trưởng đội võ trang tuyên truyền phụ trách thị trấn An Hóa, Giao Long, Giao Hòa, An Phước.

Ngày 23-2-1960, nhà báo Lê Chí Nhân có lệnh về tỉnh. Lúc này, cô Ba Định là Phó bí thư Tỉnh ủy giao ông phụ trách báo chí. Hồi này, tỉnh đang có tờ báo Hòa Bình Thống Nhất và Tỉnh ủy nhất trí cho đổi tên tờ báo Chiến Thắng đầu tiên in bằng sáp. “Tờ báo Chiến Thắng đầu tiên ra đến người dân 3 xã Bình Khánh, Phước Hiệp, Định Thủy là ngày 25-3-1960 có những bài viết định hướng, thông tin những hành động của địch. Nhờ đó, Tỉnh ủy có chính kiến lãnh đạo chống lại trận càn 10 ngàn quân bằng cách tản cư ngược. Cuộc chống càn đã có kết quả, quân đội ta giành thắng lợi với võ trang, binh vận, chính trị rất mạnh”, nhà báo Chí Nhân tự hào.

 Đánh thắng trận chống càn bảo toàn được thực lực, quân đội ta kéo về Châu Bình (tháng 4, 5-1960) để tổng kết giai đoạn đầu phong trào Đồng khởi. Tại Châu Bình, Tỉnh ủy tổ chức cuộc họp, nhà báo Lê Chí Nhân hân hạnh được tham dự. Tại cuộc họp đã khẳng định đường lối “Hai chân - Ba mũi” giáp công đánh bại cuộc càn và khẳng định phương châm cuộc Đồng khởi của Bến Tre.

Nhà báo Lê Chí Nhân tự hào khoe rằng: Qua tổng kết, tỉnh đã giải phóng và giải phóng cơ bản 72/115 xã, lấy trên 100 đồn bót, thu trên 1.700 súng, quan trọng là tịch thu và chia 80 ngàn đất giao quyền làm chủ một cách thiết thực cho nhân dân. Từ kết quả đó, Tỉnh ủy chỉ đạo báo chí phải gom tài liệu viết bài tuyên truyền về cuộc Đồng khởi cho các tỉnh trong nước. Mấy tháng sau, lá thư Bến Tre do nhà báo Lê Chí Nhân viết rồi nhà thơ lớn Tố Hữu cũng sáng tác bài lá thư Bến Tre phát trên Đài Tiếng nói Việt Nam. Liên tiếp các câu chuyện về phong trào Đồng khởi được phát đi, từ đó lan khắp ra ngoài tỉnh.

Kiên quyết bảo vệ sự thật

Sự nghiệp làm báo của ông Lê Chí Nhân gắn liền với lịch sử kháng chiến. Ấn tượng đậm nét nhất với ông đó là công tác báo chí trong phong trào Đồng khởi. Chính những ấn tượng đó mà nhà báo có 13 năm kiên trì, bền bỉ bảo vệ sự thật - Bến Tre có cuộc Đồng khởi. Ông kể, cuộc Đồng khởi năm 1960 rất kỳ diệu, thần kỳ như huyền thoại. Có 162 đảng viên cộng sản lãnh đạo toàn dân trong tỉnh nổi dậy từ tay không Đồng khởi diệt ác, phá kìm, giành quyền làm chủ, đánh bại cuộc hành quân phản kích của 10 ngàn quân, bảo toàn lực lượng, giải phóng phần lớn nông thôn.

Huyền thoại là vậy nhưng sau hoà bình lập lại, ngày 12-4-1995, tờ báo Nhân Dân in bài báo nói Bến Tre không có Đồng khởi. Bản thân ông đã viết bài cải chính nhiều lần, Tỉnh ủy cũng lên tiếng gửi thư để khẳng định Bến Tre có phong trào Đồng khởi nhưng không nhận được phản hồi. Với người cầm bút kiên quyết bảo vệ sự thật, nhà báo Lê Chí Nhân sưu tầm, tập hợp, hệ thống, biên soạn những tư liệu, bài viết, bài nói của người lãnh đạo, người trực tiếp làm cuộc Đồng khởi. Năm 2008, quyển sách “Huyền thoại quê hương Đồng khởi” do nhà báo Lê Chí Nhân tổ chức thực hiện đã ra gần 600 trang. Tất cả những dữ liệu về Đồng khởi hồi ấy được biên soạn khẳng định và làm rõ thêm những giá trị lịch sử cuộc Đồng khởi tại Bến Tre mà không ai có thể chối cãi.

Qua câu chuyện của nhà báo Lê Chí Nhân, chúng tôi hình dung trong quá khứ và tự hào về cuộc Đồng khởi năm xưa. Nhấp chén trà, ông cười nói: “Cuộc đời làm báo, bảo vệ sự thật là vậy. Nguyên tắc cơ bản của báo chí là phải bảo đảm tính chân thật, chết sống cũng bảo vệ sự thật. Mười mấy năm trường im lặng nhưng cuộc đấu tranh quyết liệt bên trong để có “Huyền thoại quê hương Đồng khởi”.

Bài, ảnh: Thiên Di