Thực hiện nhanh các giải pháp phòng, chống hạn mặn có hiệu quả nhất

Được sự hỗ trợ đầu tư bằng nhiều nguồn vốn, tỉnh đã đầu tư nạo vét hơn 100km kênh mương nội đồng, sửa chữa trên 68km bờ bao, trên 35 cống điều tiết nước, thay thế sửa chữa nắp cống… và vận động trên 3 ngàn ngày công của người dân để duy tu, sửa chữa 21,5km bờ bao, kinh phí thực hiện khoảng 70 tỷ đồng. Đặc biệt, cống ngăn mặn trên rạch Châu Bình (xã Châu Bình, huyện Giồng Trôm) đã hoàn thành ngày 4-2-2016 và đang tiếp tục xây dựng đập ngăn mặn Đường Trâu cũng trên sông Bình Chánh. Cùng với đó, chính quyền các địa phương cũng đã thực hiện các biện pháp để ứng phó với tình trạng xâm nhập mặn.

Tuy nhiên, tổng diện tích lúa Đông Xuân 2015-2016 đã bị thiệt hại (chủ yếu ở 3 huyện biển) hơn 10 ngàn héc-ta (toàn tỉnh chỉ xuống giống vụ Đông Xuân khoảng 14 ngàn héc-ta) giai đoạn lúa từ 40 - 70 ngày tuổi. Trong đó, khoảng 4 ngàn héc-ta mất trắng và ngay cả các diện tích lúa còn lại cũng khó loại trừ nguy cơ mất trắng. Cánh đồng lúa Ba Tri chịu thiệt hại nặng nề nhất với 8,6 ngàn héc-ta, hiện độ mặn trung bình tại các kênh nội đồng ở khoảng 2,7%o - cao hơn nhiều so với mức an toàn khi lúa ở giai đoạn làm đòng. Hầu hết người dân đã bỏ các cánh đồng. Riêng một số ít nông dân còn lại vì tiếc lúa đã mua thêm thuốc bảo vệ thực vật, bón phân hy vọng cứu lúa nhưng xem ra sẽ không hiệu quả. “Khi cống ngăn mặn Châu Bình bắt đầu xây dựng thì ở các kênh nội đồng của Ba Tri mặn đã ở mức 1,8%o rồi, bởi mặn năm nay đến quá sớm! Vấn đề của chúng tôi hiện nay là mong được tỉnh đầu tư nhà máy nước để giải quyết tốt hơn vấn đề nước sạch sinh hoạt”, ông Nguyễn Văn Nghị - Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Tri nói.

Mặn gây ảnh hưởng cánh đồng lúa Ba Tri. Ảnh: P. Bình

Trong khi đó, huyện Chợ Lách do bị ảnh hưởng sự cố vỡ đập trong những ngày Tết nên hiện nay có hơn 50 héc-ta cây ăn trái bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Các huyện có diện tích cây ăn trái lớn như Giồng Trôm, Châu Thành… cũng đang loay hoay tìm nguồn nước tưới. Theo khuyến cáo của kỹ sư Nguyễn Văn Nam - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật, người dân có thể không tưới nước cho cây mà chỉ thực hiện các biện pháp như ủ gốc để trữ nước cho cây để tránh sự ảnh hưởng của nước mặn. Một vấn đề cũng hết sức căng thẳng đó là thiếu nước ngọt sinh hoạt cho người dân. Mặn đã ảnh hưởng đến hầu hết lĩnh vực trong đời sống và sản xuất. Riêng TP. Bến Tre và huyện Châu Thành, độ mặn cũng đang ảnh hưởng xấu đến lĩnh vực dịch vụ du lịch. Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của các địa phương, mức thiệt hại đến nay đã hơn 1 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Khánh Hoan - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão nói: “Mặn năm nay có 2 đặc điểm là mặn cả ở đỉnh triều, chân triều và đi kèm với triều cường gây rất nhiều khó khăn cho công tác phòng chống. Mọi diễn biến của mặn vẫn còn rất phức tạp và thiệt hại chắc chắn sẽ còn nhiều hơn nữa…”.

“Tôi đề nghị các đơn vị trực thuộc Sở phải tăng cường phối hợp với các địa phương để cùng nhau đối phó với hạn mặn hiện nay, đặc biệt là trong vấn đề giải quyết bài toán nước ngọt cho sinh hoạt”, ông Bùi Văn Lâm - Giám đốc Sở NN&PTNT lưu ý.

Ông Nguyễn Hữu Lập - Phó Chủ tịch UBND tỉnh lưu ý thêm, trong công tác tuyên truyền, các cơ quan chức năng và địa phương phải thực hiện bằng những mô hình cụ thể, thiết thực, trực quan; mọi hoạt động phải tuân thủ theo Luật Phòng chống thiên tai, đặc biệt là thực hiện nghiêm túc và chính xác việc thống kê thiệt hại. Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, cống Bến Rớ cần xây dựng nhanh và hoàn thành trong thời gian sớm nhất có thể, vì đây là công trình có ý nghĩa hết sức quan trọng để phục vụ nước sinh hoạt cho khu vực trọng yếu của tỉnh là TP. Bến Tre và huyện Châu Thành, nơi dân cư tập trung đông. Các cơ quan chức năng và các địa phương cần khẩn trương gia cố đê bao, điều tiết một cách có hiệu quả các cống để giảm độ mặn trong nước cho sinh hoạt, sản xuất của người dân, cũng như để bảo vệ môi trường. Xâm nhập mặn có thể sẽ còn kéo dài nên ngay từ bây giờ, nên tập cho người dân sớm thích ứng với việc sống chung với mặn. Việc tái cơ cấu cây trồng phải thực hiện nhanh và có hiệu quả hơn nữa. Các địa phương cần thực hiện mọi biện pháp trong khả năng để hỗ trợ người dân trước thực trạng thiên tai như hiện nay.