Mở rộng hẻm Quảng Bạch, phường Phú Khương, TP. Bến Tre. Ảnh: H.Hiệp
Nhiều dự án phát triển, chỉnh trang đô thị
Công tác lập quy hoạch trên địa bàn tỉnh được triển khai thực hiện khá đồng bộ theo quy định pháp luật và phù hợp thực tế, tạo điều kiện thuận lợi để kêu gọi đầu tư phát triển đô thị.
Trên địa bàn TP. Bến Tre có 42 đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết đã được lập. Trong đó, có 21 đồ án tỷ lệ 1/2000 và 21 đồ án tỷ lệ 1/500, tỷ lệ phủ kín quy hoạch so với quy hoạch chung của TP. Bến Tre đến năm 2030 đạt trên 80%. Hầu hết các huyện đều có lập quy hoạch chung, quy hoạch phân khu được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Tổng nguồn vốn huy động đầu tư cho xây dựng và phát triển đô thị hàng năm đạt mức khá. Riêng từ nguồn ngân sách tỉnh giai đoạn 2016 - 2019 bổ sung cho các huyện, thành phố để lập quy hoạch là 29,3 tỷ đồng. Hàng năm cấp bổ sung cho xây dựng đô thị loại III là 12,7 tỷ đồng, đô thị loại IV là 8,5 tỷ đồng và đô thị loại V là 5 tỷ đồng. Hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng 14 dự án phát triển khu đô thị, chỉnh trang phát triển đô thị đã và đang thực hiện, trong đó có 7 dự án trong giai đoạn khảo sát, chuẩn bị đầu tư. Qua đó cho thấy, tính xã hội hóa đầu tư cho đô thị ngày càng cao, góp phần quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết số 05 của Tỉnh ủy về “Đẩy mạnh phát triển đô thị tỉnh Bến Tre đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020”.
Nhiều công trình thương mại, dịch vụ, trụ sở, cơ quan, trường học, y tế và những công trình kiến trúc hạ tầng kinh tế - xã hội khác được đầu tư xây dựng tạo điểm nhấn tốt cho cảnh quan đô thị. Hạ tầng được kết nối khá đồng bộ, tạo thuận lợi cho đầu tư phát triển đô thị. Việc đầu tư nâng cấp, mở rộng hẻm thành đường cũng được quan tâm, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trong khu vực nội thị.
Tuyến đường tránh thị trấn và các hẻm nội ô ở các huyện cũng được đầu tư nâng cấp tạo sự thông thoáng cho không gian đô thị trong nội ô. Nguồn điện cơ bản đáp ứng được nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân. Hệ thống lưới điện trung, hạ thế được đầu tư nâng cấp, sửa chữa thường xuyên.
Còn bất cập trong quản lý
Hầu hết các huyện có lập quy hoạch tổng thể, chi tiết cho phát triển đô thị nhưng chậm điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với yêu cầu phát triển đô thị hiện tại. Quy hoạch nhưng thiếu tính dự báo, tầm nhìn, chưa dự báo được xu thế phát triển giữa nội tại với khu vực, liên vùng nên trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội quy hoạch bị lạc hậu, phải điều chỉnh nhiều lần. Công tác quản lý quy hoạch đô thị chưa tốt. Cụ thể như việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, việc phân lô, tách thửa đất, xây dựng khu dân cư tự phát không đúng quy định pháp luật dẫn đến phá vỡ quy hoạch xây dựng, không gian cảnh quan kiến trúc đô thị và phát sinh nhiều hệ lụy khác như ô nhiễm môi trường, sốt giá đất, phòng cháy chữa cháy không đảm bảo an toàn.
Ở nhiều trục giao thông, hẻm trong thành phố, nội thị ở các huyện còn tồn tại trường hợp xây nhà ở, công trình kiến trúc trên đất vi phạm lộ giới, chỉ giới xây dựng. Nhà ở được xây sát nhau, không có hệ thống thu gom nước thải và nước mưa nên xảy ra tình trạng đường bị ngập nước vào mùa mưa gây ô nhiễm môi trường. Tại nhiều huyện, cảnh quan nội ô còn lụp xụp, đường nội thị không có vỉa hè hoặc bị lấn chiếm. Các khu thương mại, chợ truyền thống bị xuống cấp. Nhiều khu đất phân lô, bán nền còn bỏ hoang hóa, gây lãng phí trong sử dụng đất. Hệ thống đường hẻm trong đô thị ở nhiều khu vực chưa đấu nối tốt với các trục giao thông chính nên còn nhiều ách tắc, quanh co, nhỏ hẹp.
Tỷ lệ đất giao thông đô thị so với đất xây dựng đô thị và mật độ đường nội thị còn thấp so với yêu cầu của phát triển đô thị. Hệ thống cáp điện, viễn thông còn khá chằng chịt, nhất là ở trong các khu hẻm thành phố và nội ô các huyện làm mất vẻ mỹ quan đô thị. Bãi rác của TP. Bến Tre và các huyện đang trong tình trạng quá tải, lộ thiên. Chất thải rắn chưa được thu gom xử lý theo đúng quy định gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Mảng cây xanh đô thị đạt mật độ chung nhưng phân bố không đều trong không gian đô thị, nhất là ở đô thị các huyện.
Cần các giải pháp đồng bộ
Từ thực trạng trên, theo ông Nguyễn Văn Quới - Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh, các cấp ngành, địa phương trong thời gian tới cần tổ chức kiểm tra, đôn đốc việc tăng cường quản lý việc tách thửa đối với các loại đất để phân lô, bán nền, xây nhà không phép và kiểm tra trách nhiệm công vụ của các ngành, các cấp trong việc quản lý quy hoạch, xây dựng và phát triển đô thị. Xem xét phân bổ kinh phí hợp lý cho yêu cầu xây dựng và phát triển đô thị, tăng cường xã hội hóa trong đầu tư phát triển đô thị đúng theo quy định pháp luật. Hoàn chỉnh quy hoạch tổng thể, quy hoạch phân khu, chi tiết về phát triển đô thị. Chấn chỉnh công tác quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch được duyệt. Quản lý, sử dụng đất để phát triển đô thị theo đúng quy định pháp luật. Lập chương trình phát triển đô thị cấp tỉnh, chương trình phát triển từng đô thị, khu vực phát triển đô thị và ban quản lý dự án phát triển đô thị theo quy định. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Nhà máy xử lý rác Bến Tre, có giải pháp cấp bách xử lý và khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường tại bãi rác các huyện và thành phố.
Đối với các công trình, dự án khu dân cư đô thị do các nhà đầu tư thực hiện cần tăng cường quản lý, rà soát, kiểm tra các hạng mục xây dựng hạ tầng xã hội trong vùng dự án đảm bảo đúng thiết kế và tiến độ xây dựng theo cam kết của nhà đầu tư, đảm bảo kết nối hạ tầng đô thị và khai thác, sử dụng dự án có hiệu quả. Có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời tình trạng chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng nhà ở, xây dựng khu dân cư đô thị sai quy định pháp luật.
Phan Lê