Cuộc đấu giành 100% ghế Hạ viện và 1/3 ghế Thượng viện Mỹ đang khốc liệt không kém cuộc đua vào Nhà Trắng. Các cuộc thăm dò cho thấy đảng Dân chủ có cơ hội giành được Hạ viện, trong khi đảng Cộng hòa có thể chiếm ưu thế tại Thượng viện.
Đảng Cộng hòa được đánh giá đang "rộng đường" giành lại quyền kiểm soát Thượng viện. Trong ảnh, Tòa nhà Quốc hội Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN
Trong Ngày Bầu cử 5-11, cử tri Mỹ không chỉ bỏ phiếu chọn tổng thống nhiệm kỳ tới mà còn bầu toàn bộ 435 ghế tại Hạ viện và 34 trong tổng số 100 ghế Thượng viện. Và cuộc chiến giành ghế tại Quốc hội Mỹ đã diễn ra khốc liệt không kém đường đua vào Nhà Trắng.
Hiện tại, đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Hạ viện, trong khi đảng Dân chủ vẫn duy trì thế đa số mong manh tại Thượng viện. Các cuộc thăm dò cho thấy hai đảng có khả năng hoán đổi viện, với việc đảng Cộng hòa sẵn sàng giành được Thượng viện và đảng Dân chủ sẽ kiểm soát Hạ viện. Tuy nhiên, bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra, vì các cuộc thăm dò cho thấy cả hai đảng đều ngang tài ngang sức, phản ánh cuộc đua sít sao giành chức tổng thống giữa hai ứng cử viên Donald Trump và Kamala Harris.
Hầu hết các cuộc đua vào Hạ viện đều không mang tính cạnh tranh. Tuy nhiên, vẫn có 22 cuộc cạnh tranh không cân sức: 10 ghế của đảng Dân chủ và 12 ghế của đảng Cộng hòa. Đảng nào kiểm soát Hạ viện tiếp theo phụ thuộc vào một số khu vực bầu cử quan trọng ở California, tiểu bang đông dân nhất cả nước. 5 đại diện của đảng Cộng hòa đang nỗ lực giữ ghế của mình, trong đó có 3 người đã tụt hậu trong các cuộc thăm dò tới 5 điểm phần trăm.
Với tỷ lệ cược có lợi cho mình, nghị sĩ Pete Aguilar, chủ tịch Nhóm Dân chủ Hạ viện, đã đẩy mạnh các nỗ lực vận động tranh cử tại California. Trong suốt cuối tuần qua, ông Aguilar đã tổ chức 9 cuộc mít tinh nhằm thuyết phục cử tri bỏ phiếu cho đảng Dân chủ.
Hôm 1-11, Cook Political Report, một tổ chức phân tích bầu cử uy tín, đã điều chỉnh dự báo của mình cho 6 cuộc đua vào Hạ viện trên toàn quốc, chỉ ra rằng các ứng cử viên đảng Dân chủ có vị thế tốt hơn để giành được ghế của đảng Cộng hòa tại hai khu vực bầu cử ở New York và một khu vực ở Nebraska. Ngoài ra, 3 nhà lập pháp Dân chủ ở Oregon, Minnesota và New Hampshire cũng thấy cơ hội tái đắc cử của họ được cải thiện.
Các cuộc đua hao tiền tốn của
Tổ chức Open Secrets, chuyên theo dõi các khoản đóng góp tư nhân cho các chiến dịch chính trị, ước tính rằng 1 tỷ USD đã được chi cho các khu vực bầu cử vào Hạ viện cạnh tranh nhất. Thậm chí nguồn tiền lớn hơn nữa đã được phân bổ cho các cuộc đua vào Thượng viện, nơi các cuộc chạy đua sát nút đã gây tốn kém 2,5 tỷ USD. Điều này khiến chu kỳ bầu cử năm 2024 có khả năng trở thành chu kỳ bầu cử tốn kém thứ hai trong lịch sử, chỉ sau năm 2020, khi các chiến dịch tranh cử vào quốc hội báo cáo chi tiêu vào khoảng 11 tỷ USD. Tổng chi tiêu cho 469 ghế Quốc hội được tranh cử trong năm nay dự kiến sẽ đạt 10 tỷ USD.
Các cuộc chạy đua vào Thượng viện ở Ohio, Pennsylvania, Montana, Texas và Michigan nằm trong số những cuộc bầu cử được theo dõi chặt chẽ nhất. Đảng Cộng hòa có cơ hội lớn giành lại quyền kiểm soát Thượng viện từ đảng Dân chủ, với việc đảng Cộng hòa bảo vệ 11 ghế trong khi các đối thủ của họ phải bảo vệ 23 ghế.
Cử tri bỏ phiếu sớm trong cuộc bầu cử 2024 ở Queens, New York, Mỹ, ngày 27-10-2024. Ảnh: THX/TTXVN
Cán cân có thể thay đổi ở Montana, nơi Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ John Tester đang vận động tái tranh cử nhiệm kỳ thứ 5 liên tiếp tại một thành trì vững chắc của đảng Cộng hòa. Các cuộc thăm dò hiện đang ủng hộ đối thủ của Tester, đảng viên Cộng hòa Tim Sheehy, một doanh nhân xuất thân từ lực lượng SEAL tinh nhuệ của Hải quân, đang khởi nghiệp chính trị.
Theo AP, đây là một trong những cuộc đua tốn kém nhất của chu kỳ này. Cả hai ứng cử viên đều đã chi 260 triệu USD cho một tiểu bang có dân số chỉ hơn một triệu người.
Nhưng cuộc chiến tốn kém nhất đang diễn ra ở Ohio, một tiểu bang không nằm trong tầm ngắm của cuộc đua tổng thống - vốn tập trung vào 7 bang dao động. Một thượng nghị sĩ Dân chủ khác, Sherrod Brown, người đã phục vụ ba nhiệm kỳ, đang đấu tranh cho sự sống còn chính trị của mình với Bernie Moreno, một người nhập cư từ Colombia. Gần 405 triệu USD đã được chi cho cuộc đua giữa hai đối thủ này.
Trong khi đó, Đảng Cộng hòa đang quyết liệt bảo vệ thành trì của mình ở Texas, nơi Thượng nghị sĩ cực kỳ bảo thủ gây tranh cãi Ted Cruz đang phải đối mặt với một thách thức sát nút từ Colin Allred. Ông Allred, một cựu cầu thủ bóng bầu dục người Mỹ gốc Phi chuyển sang làm luật sư dân quyền, là mối đe dọa thực sự đối với Ted Cruz, người đã giữ ghế Thượng viện trong 11 năm.
Đảng Dân chủ đang lạc quan về cơ hội của Allred, thúc đẩy bà Kamala Harris vận động tranh cử tại Texas vào cuối tháng 10. Và vào ngày 5-11, bang Texas có thể sẽ bầu thượng nghị sĩ Dân chủ đầu tiên tới Washington D.C sau 36 năm.