Đề nghị quy định linh hoạt là 'đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh'

Quang cảnh hội trường Diên Hồng. Ảnh minh họa

Ngay trước phiên thảo luận tại hội trường Diên Hồng về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 (Hiến pháp năm 2013) sáng 14-5, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng đã gửi đến đại biểu Quốc hội (ĐB) bản tổng hợp kết quả thảo luận tại các tổ ĐB trước đó.

Theo đó, đã có 109 lượt ý kiến ĐB phát biểu và 2 cơ quan gửi ý kiến tham gia bằng văn bản. Về cơ bản, các ĐB đều tán thành việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 để thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Cân nhắc quy định các tổ chức trực thuộc MTTQ Việt Nam

Về MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (Điều 9 của Hiến pháp năm 2013), có ý kiến đề nghị cân nhắc việc sử dụng cụm từ trực thuộc MTTQ Việt Nam tại Khoản 2 vì mang tính chất hành chính, trong khi Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam là các tổ chức mang tính liên minh tự nguyện. MTTQ Việt Nam không có chức năng lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội nên các tổ chức chính trị - xã hội không “trực thuộc” hoặc “thuộc” MTTQ Việt Nam.

Về Công đoàn Việt Nam, loại ý kiến này đề nghị chỉ quy định: Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân và người lao động, không lặp lại cụm từ trực thuộc MTTQ Việt Nam như dự thảo nghị quyết. Có ý kiến cho rằng, dự thảo đang liệt kê rất cụ thể địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ của công đoàn; đề nghị chỉ quy định khái quát những vấn đề cơ bản, cốt lõi nhất của tổ chức công đoàn; các nội dung khác về chức năng, nhiệm vụ của công đoàn thì quy định trong Luật Công đoàn.

Về quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh của các tổ chức chính trị - xã hội (Điều 84 của Hiến pháp năm 2013), đáng lưu ý là có 3 ý kiến đề nghị giữ lại quyền trình dự án luật, pháp lệnh của 5 tổ chức chính trị - xã hội vì các tổ chức chính trị - xã hội này cũng là một bộ phận của hệ thống chính trị. Có ý kiến tán thành quy định như dự thảo, nhưng đề nghị bổ sung quy định để xử lý vấn đề nếu các tổ chức chính trị - xã hội không có thẩm quyền trình dự án luật, pháp lệnh thì khi cần sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh mà các tổ chức này đã trình sẽ thực hiện như thế nào.

Dự liệu về các đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh trong tương lai

Về tổ chức đơn vị hành chính (Điều 110 của Hiến pháp năm 2013), một số ý kiến tán thành việc không quy định cụ thể đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để bảo đảm linh hoạt khi có thay đổi, điều chỉnh đơn vị hành chính thì không phải sửa đổi, bổ sung Hiến pháp.

Có ý kiến đề nghị thay cụm từ “các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương” bằng cụm từ “đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh” để bao gồm cả xã, phường, đặc khu hoặc những đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt khác có thể phát sinh trong tương lai. Ý kiến khác đề nghị quy định các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm tỉnh, thành phố và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố thay cho “thành phố trực thuộc Trung ương” để làm cơ sở cho việc cụ thể hóa trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Có ý kiến đề nghị chỉnh lý lại quy định tại Khoản 1 Điều 110 vì không có khái niệm “thành phố trực thuộc Trung ương” mà chỉ có “đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương”.

Có ý kiến đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 110 theo hướng: “Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đơn vị hành chính cấp cơ sở. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập. Trình tự, thủ tục thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính do Quốc hội quy định”.

Theo Anh Phương (Báo SGGP)