
Một tuyến đê bao ngăn mặn tại xã Phú Đức, huyện Châu Thành.
Hiệu quả từ các công trình thủy lợi
Một trong những công việc trọng tâm được Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện và các địa phương triển khai có hiệu quả chính là chủ động xây dựng đê bao, làm bờ kè. Hiện toàn huyện có trên 50 tuyến đê bao với khoảng hơn 122km và 55 cống, đập lớn nhỏ để phục vụ trữ nước vào mùa khô.
Ghi nhận tại xã Tân Phú, hệ thống đê bao trên toàn xã đã được xây dựng khép kín, đảm bảo phục vụ tưới tiêu, sinh hoạt cho người dân với hơn 9km, phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho hơn 2.000 hộ dân. Phó chủ tịch UBND xã Tân Phú Đặng Văn Bình cho biết: “Hệ thống đê bao đã góp phần quan trọng trong việc ngăn chặn nước mặn xâm nhập vào các vùng trồng cây ăn trái của xã”.
Một địa phương khác cũng được hưởng lợi từ hệ thống đê bao ngăn mặn đó là xã Phú Đức. Hiện nay, xã đã xây dựng được hơn 10km đê bao ngăn mặn phần đất giáp sông Tiền và sông Ba Lai. Đặc biệt, xã đã tận dụng nguồn vốn phân bổ của tỉnh và Trung ương triển khai kè đá ở một số vị trí trọng điểm với chiều dài khoảng 3km. Theo Phó chủ tịch UBND xã Phú Đức Bùi Văn Lâm: “Tuyến đê bao ngăn mặn của xã đã được hoàn thiện từ nhiều năm trước đây, tuy nhiên ở một số đoạn, tuyến xảy ra tình trạng đê bao bị sạt lở nghiêm trọng. Do đó, địa phương đã cố gắng huy động mọi nguồn lực tiến hành kè đá để giữ cho tuyến đê hoạt động tốt”.
Bên cạnh hệ thống đê bao ngăn mặn, sự hoạt động có hiệu quả của các công trình thủy lợi trong mùa khô luôn được UBND huyện Châu Thành đặc biệt quan tâm. Trong Công văn số 2006 ngày 7-8-2023, UBND huyện Châu Thành đã đề nghị Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bến Tre phối hợp với các địa phương có lịch vận hành đóng, mở phù hợp các cửa cống thuộc công trình hệ thống thủy lợi Bắc Bến Tre đầu tư giai đoạn 1 và hệ thống cống do Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bến Tre quản lý trên hệ thống sông Ba Lai theo hướng tăng cường trữ nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt; thường xuyên kiểm tra, kịp thời phát hiện, sửa chữa các hư hỏng, hạn chế thất thoát nước và xâm nhập mặn vào trong nội đồng.
Cùng với đó, 2 công trình thủy lợi trọng điểm được Trung ương triển khai xây dựng trên địa bàn huyện Châu Thành là cống Tân Phú và cống Bến Rớ được hoàn thiện và đưa vào sử dụng cũng là một trong những lợi thế của huyện trong công tác ứng phó với xâm nhập mặn năm 2023-2024 và các năm tiếp theo. Cả 2 công trình này đều do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 9 (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) làm chủ đầu tư.
Theo Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Châu Thành Nguyễn Anh Quốc: “Khi đưa vào sử dụng, các công trình này sẽ giúp cho huyện Châu Thành nói riêng và tỉnh khống chế nước mặn xâm nhập từ sông Tiền và sông Hàm Luông vào sông Ba Lai “biến” dòng sông Ba Lai thành hồ chứa nước ngọt khi hạn mặn, phục vụ nước sinh hoạt và sản xuất cho người dân các huyện Châu Thành, Giồng Trôm, Bình Đại và TP. Bến Tre”.
Trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt, sản xuất
Công tác vận động người dân trữ nước ngọt phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất cũng được các địa phương tại huyện Châu Thành triển khai có hiệu quả.

Hệ thống RO tại Nhà máy nước Hữu Định, xã Hữu Định, huyện Châu Thành.
Tại xã Giao Long, Ủy ban MTTQ Việt Nam xã đã phối hợp với các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội vận động mua bồn nước, bình nước lọc, can chứa nước, máy lọc nước với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ đồng để trang bị cho 197 hộ thiếu dụng cụ trữ nước sinh hoạt, trong đó có 144 hộ không có khả năng mua sắm. Ngoài ra, nhiều hộ dân còn chủ động đổ ống hồ chứa nước từ 2 - 10m3, đắp đê bao quanh vườn, đào hồ chứa nước ngọt để tưới cây. Nhờ vậy, người dân đã có nguồn nước ngọt dự trữ để ứng phó với xâm nhập mặn.
Hiện nay, huyện có khoảng 8 nhà máy nước có trang bị hệ thống lọc nước RO, đây là hệ thống có thể sản xuất nước tinh khiết, đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Ghi nhận tại Nhà máy nước Hữu Định, hệ thống lọc RO được cấp cho nhà máy từ sau đợt hạn mặn năm 2019 đến nay vẫn còn hoạt động tốt.
Trưởng Nhà máy nước Hữu Định Nguyễn Thế Lực cho biết: “Nhà máy nước đã lắp các vòi cấp nước miễn phí, theo quy định mỗi hộ dân sẽ được lấy tối đa là 30 lít nước/ngày. Vào mùa khô, nhà máy nước sẽ đo độ mặn thường xuyên, nếu độ mặn nước sinh hoạt vượt quá 1‰ sẽ khởi động hệ thống RO, sẵn sàng cấp nước miễn phí cho người dân”.
Bài, ảnh: Bảo Duy