Kè mềm trong chống xói lở bờ biển

Kè giảm sóng khu vực cồn Bửng có kết cấu các ống vải địa kỹ thuật (Geotube) được độn đầy cát bên trong.

Hình thức kè mềm

Hạng mục kè mềm thuộc Dự án Kè giảm sóng bảo vệ bờ biển khu vực cồn Bửng, xã Thạnh Phong, huyện Thạnh Phú với chiều dài 1,1km được đưa vào sử dụng tháng 11-2020, đến tháng 2-2024, ngành chức năng đánh giá, phạm vi bãi bồi tăng lên khoảng 16,8ha.

Kè mềm là giải pháp tích hợp sử dụng các kết cấu từ vải địa kỹ thuật cùng vật liệu cát. Kết cấu chính của kè mềm là các ống vải địa kỹ thuật (Geotube), được độn đầy cát bên trong. Các hình thức chủ yếu là đặt ngầm song song với vạch bờ biển để giảm sóng, lắng đọng phù sa, đặt vuông góc với vạch bờ, nhằm hạn chế dòng ven bờ, tăng cường bồi tụ phù sa hoặc đặt sát chân cồn để bảo vệ trực tiếp các cồn cát. Phía dưới các kết cấu chính, có thể là các thảm cát, nhằm chống lún và chống xói, chắn đỡ sức công phá của dòng nước, giảm nhẹ tác dụng thủy lực… Hình thức kè mềm phụ thuộc vào mục tiêu, đối tượng bảo vệ của từng dự án.

Hạng mục kè mềm nêu trên thuộc Dự án Kè giảm sóng bảo vệ bờ biển khu vực cồn Bửng, xã Thạnh Phong, huyện Thạnh Phú do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh làm chủ đầu tư. Mục tiêu xây dựng nhằm chống xói lở bờ biển khu vực xã Thạnh Phong và xã Thạnh Hải; bảo vệ đất đai, ổn định sản xuất và đời sống cho nhân dân; cải thiện cảnh quan môi trường, tạo tiền đề tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Kè mềm, gồm: Tuyến kè giảm sóng, được đặt song song, cách đường bờ khoảng 100m về phía biển, tổng chiều dài 1,1km. Vị trí khoảng hở (nằm giữa kè giảm sóng và tuyến kè mỏ hàn) song song, cách đường bờ khoảng 0,85km, nằm phía trong tuyến kè giảm sóng, 0,75km/1 vị trí, tổng 4 vị trí là 0,3km. Tuyến kè mỏ hàn được đặt vuông góc với đường bờ, nằm phía trong tuyến kè giảm sóng, 3 tuyến tổng là 0,325km (thi công đã điều chỉnh giảm đi 1 mỏ hàn để tăng cường gia cố chống xói).

Chi tiết kết cấu của tuyến kè giảm sóng dùng các ống cát loại 1 (GT1) có chu vi khoảng 12,8m kèm theo gia cố chống xói chân bằng thảm chống xói (GT3) có chu vi 11,6m, dài 25m, cao 0,5m. Tuyến kè mỏ hàn dùng các ống cát loại 1 (GT1) có chu vi ống khoảng 12,8m kèm theo gia cố chống xói chân bằng thảm chống xói (GT2) có chu vi 18,6m; dài 27,5m, cao 0,5m.

Tổng chi phí xây dựng của hạng mục kè mềm nói trên khoảng 15 tỷ đồng. Mức chi phí đầu tư xây dựng kè mềm chỉ bằng 1/3 - 1/2 so với giải pháp kè cứng.

Đánh giá hiệu quả

Thời gian thi công kè mềm nhanh hơn kè cứng. Hiệu quả sau 2 năm áp dụng kè mềm “Kè giảm sóng bảo vệ bờ biển khu vực cồn Bửng, xã Thạnh Phong, huyện Thạnh Phú”, đơn vị chủ đầu tư đã tiến hành so sánh sự phát triển của bãi bồi.

Đánh giá bằng hình ảnh trên hiện trạng dự án năm 2019 - 2023 (theo Google earth); chập mặt cắt ngang địa hình tại thời điểm thiết kế (năm 2019) và thời điểm khảo sát đánh giá (tháng 2-2024) để xác định rõ biến động cao độ bãi và tiến hành khảo sát thực địa để đánh giá toàn diện hiệu quả của dự án. Kết quả nhận xét của chủ đầu tư: Phạm vi bãi bồi phía trong tuyến kè mềm và phía ngoài phạm vi cuối tuyến liên tục mở rộng và địa tầng ổn định. Theo kết quả khảo sát thực địa tháng 2-2024, phạm vi bãi bồi tăng lên khoảng 16,8ha, xu hướng bồi tụ dao động 0,3 - 2m (so với năm 2019).

Giải pháp kè mềm sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Suất đầu tư thấp, có hiệu quả tốt sau thời gian đưa vào sử dụng. Cần nghiên cứu xác định vị trí phù hợp và nhân rộng mô hình để tăng diện tích bãi bồi ven biển.

Trong tháng 2-2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tổ chức đoàn khảo sát một số công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn huyện Mỏ Cày Nam và huyện Thạnh Phú. Tham gia chuyến khảo sát có nguyên Bí thư Tỉnh ủy Võ Thành Hạo, ông đã lưu giữ video năm 2019 do chính ông quay lại cảnh sạt lở bờ biển khu vực cồn Bửng. Cho đến nay, vị trí sạt lở đã được bồi tụ, các loài cây mọc dưới nước đã được bồi lấp. Hiệu quả của kè mềm đem lại sự phấn khởi cho đoàn công tác của Tỉnh ủy vì những hiệu quả trông thấy.

Bài, ảnh: Thạch Thảo