 |
Cựu Thủ tướng Netanyahu (AP) |
Một ngày sau khi Thủ tướng Israel Olmert tuyên bố sẽ từ chức, lãnh đạo phe đối lập là Benjamin Netanyahu hôm 31/7 đã kêu gọi Israel loại bỏ chính phủ liên minh hiện tại và tiến hành các cuộc bầu cử sớm.
Các cuộc thăm dò cho thấy cựu Thủ tướng Netanyahu của đảng Likud - người theo đường lối cứng rắn, không muốn nhượng bộ lãnh thổ đối với người Palestine - chắc chắn sẽ chiến thắng nếu bầu cử sớm diễn ra.
’’Chính phủ hiện nay đã kết thúc sứ mạng của họ bất kể ai sẽ là người đứng đầu đảng Kadima. Tất cả mọi thành viên chính phủ chịu trách nhiệm về một loạt thất bại. Chúng ta phải để cho nhân dân quyết định thông qua các cuộc bầu cử mới’’, ông Netanyahu nói.
Thủ tướng Olmert, đồng thời là lãnh đạo đảng Kadima, đã khiến hệ thống chính trị Israel rơi vào bất ổn bằng cách đột ngột tuyên bố hôm 30/7 rằng ông sẽ từ chức vào tháng 9 sau khi đảng Kadima của ông bầu lãnh đạo mới. Ông sẽ từ chức do bị cáo buộc tham nhũng. Cáo buộc nghiêm trọng nhất là việc ông nhận bất hợp pháp hàng trăm nghìn đôla tiền tài trợ của một thương gia.
Hệ thống chính trị của Israel cho phép đảng Kadima thay thế lãnh đạo và Chủ tịch mới của đảng này sẽ trở thành thủ tướng kế nhiệm ông Olmert cho tới tháng 11/2010. Tuy nhiên, có thể lãnh đạo mới của Kadima sẽ không thể thành lập được một chính phủ liên minh, căn cứ vào bản chất bè phái của chính trị Israel. Trong trường hợp đó, các cuộc bầu cử sớm sẽ được tiến hành vào đầu năm tới. Có khả năng ông Olmert sẽ là thủ tướng tạm quyền trong suốt thời gian đó.
Đối tác chính trong liên minh của ông Olmert, lãnh đạo Công đảng đồng thời là Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak, nói rằng ông tin Kadima có thể thành lập một chính phủ mới mà không cần tiến hành tổng tuyển cử sớm. Các đồng minh của ông Olmert cũng như phe đối lập đã ủng hộ quyết định từ chức của ông.
Bất ổn chính trị hiện nay sẽ khiến ông Olmert khó có thể ký kết một hiệp định hòa bình với Palestine hoặc Syria - những thỏa thuận mà từ lâu các lãnh đạo Israel đã tránh né. Bộ trưởng Ngoại giao Palestine Riad Malki nói rằng tiến trình hòa bình chưa đạt được bất kỳ đột phá hoặc tiến triển nào và người Palestine sẵn sàng đàm phán với mọi chính phủ của Israel.
Hai ứng viên hàng đầu có thể kế nhiệm ông Olmert trong đảng Kadima là Ngoại trưởng Livni, trưởng đoàn đàm phán với Palestine và cựu Bộ trưởng Quốc phòng theo đường lối cứng rắn Shaul Mofaz. Ông Mofaz là chỉ huy các chiến dịch an ninh của Israel khi nước này đàn áp một cuộc nổi dậy của người Palestine cách đây tám năm.