Những kết quả bước đầu

Như vậy, đến thời điểm này, toàn tỉnh đã hoàn thành công tác xây dựng và phê duyệt đề án NTM cấp xã. Trong năm 2011 đã tổ chức 21 lớp đào tạo tập huấn chương trình xây dựng NTM cho BCĐ các cấp và Ban quản lý của 124 xã. Từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM (273,7 triệu đồng và 814 triệu đồng huy động từ cộng đồng), các địa phương đã triển khai thực hiện 3 mô hình phát triển sản xuất: Mô hình trồng hoa màu an toàn, mô hình sản xuất cây giống, mô hình phát triển làng nghề bó chổi tại 3 xã điểm của tỉnh và thành lập 3 tổ hợp tác cho 3 mô hình trên với 88 hộ dân tham gia. Ngoài ra, với nguồn vốn 4,9 tỷ đồng từ Chương trình khuyến nông của năm 2011, tỉnh đã tổ chức tập huấn khuyến nông được 70 lớp với trên 3.000 nông ngư dân tham dự và xây dựng 14 mô hình trình diễn với 334 nông ngư dân tham dự với  quy mô: 16ha rau an toàn, 12ha chôm chôm, 20ha dừa xen cacao - tôm càng xanh, 28.000 con gà thả vườn; 1,5ha tôm thẻ chân trắng; 3ha tôm càng xanh trong ruộng lúa, 40ha lúa, 22ha cacao, 68 con lợn sinh sản. Năm 2012, nguồn kinh phí cho chương trình này được phân bổ 26,131 tỷ đồng. Từ đó, các địa phương đã triển khai thực hiện, hỗ trợ đầu tư hạ tầng thiết yếu cho các xã điểm: 14,7 tỷ đồng; bổ sung kinh phí cho công tác quy hoạch 6,3 tỷ; hỗ trợ phát triển sản xuất cho các xã điểm: 1,961 tỷ đồng; hỗ trợ cho công tác quản lý, tuyên truyền, đào tạo tập huấn, tham quan học tập kinh nghiệm: 3,170 tỷ đồng. Tỉnh đã phân bổ vốn ngân sách 20 tỷ đồng để hỗ trợ cho 25 xã điểm thực hiện chương trình xây dựng NTM, kinh phí hỗ trợ cho mỗi xã là 0,8 tỷ đồng.

Theo đánh giá của BCĐ xây dựng NTM tỉnh, hầu hết các địa phương đều nắm bắt công việc và chủ động triển khai kế hoạch xây dựng NTM; xác định được những phần việc và cách tổ chức thực hiện từng nội dung tiêu chí chưa đạt, có chú ý đến việc thực hiện những tiêu chí dễ làm, ít kinh phí. Đặc biệt, các địa phương đều quan tâm tập trung cho công tác tuyên truyền về xây dựng NTM và xây dựng, nhân rộng mô hình sản xuất có hiệu quả. Thành lập đầy đủ bộ máy quản lý, thực hiện chương trình từ tỉnh, huyện, thành phố, xã đến ấp và xây dựng qui chế làm việc cụ thể. BCĐ các cấp đã phân công thành viên phụ trách xã, ấp để hỗ trợ cho cơ sở, kịp thời tháo gỡ khó khăn. Các đoàn kiểm tra, giám sát của tỉnh, huyện, thành phố có nhiều cuộc họp và làm việc với xã. Từ đó, nâng cao vai trò trách nhiệm và nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể của xã trong xây dựng NTM. Đặc biệt, nâng cao khả năng nắm bắt các nội dung 19 tiêu chí xây dựng NTM theo yêu cầu của Bộ tiêu chí. Từ đó, công tác đánh giá thực trạng so với trước đây ở nhiều địa phương có tiến bộ hơn, đúng thực trạng hơn, việc xây dựng báo cáo và phân kỳ kế hoạch triển khai thực hiện, đảm bảo được tính thống nhất và hiệu quả.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn một bộ phận không nhỏ cán bộ các cấp và người dân còn hạn chế trong nhận thức về xây dựng NTM, còn thụ động, trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước mà chưa phát huy vai trò chủ thể của cộng đồng dân cư. Khối lượng công việc trong xây dựng NTM rất nhiều nhưng chưa có cán bộ chuyên trách về nông thôn mới (tỉnh, huyện, xã), cán bộ xã còn hạn chế về năng lực và chuyên môn nên gặp nhiều khó khăn trong công tác chỉ đạo, điều hành và triển khai thực hiện. Tiến độ công việc còn chậm, chất lượng chưa đáp ứng. Nhu cầu về vốn thực hiện theo đề án đã được phê duyệt rất lớn nhưng việc phân bổ vốn hàng năm của Trung ương rất thấp, nguồn ngân sách tỉnh còn hạn chế, việc huy động sức dân gặp nhiều khó khăn.

Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM, phấn đấu đến năm 2015 có 25 xã đạt NTM, các ngành, các cấp cần tập trung thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức. Tiếp tục tổ chức lễ phát động phong trào thi đua xây dựng NTM cấp xã để đảm bảo 100% xã hoàn thành trong tháng 7-2012 (đến nay đã phát động 101/124 xã). Các địa phương cần tập trung cao độ, quyết liệt cho công tác tuyên truyền đến từng ấp, tổ NDTQ, hộ gia đình. Xác định đây là nhiệm vụ bao trùm, xuyên suốt và mang tính tổng hợp toàn diện của cả hệ thống chính trị. Nội dung tuyên truyền phải thật cụ thể để người dân hiểu rõ vai trò, trách nhiệm và quyền lợi của mình khi tham gia xây dựng NTM. Chỉ đạo thực hiện đảm bảo đúng tiến độ. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ làm công tác xây dựng NTM các cấp. Thực hiện công tác phúc tra 19 tiêu chí tại 25 xã điểm. Bố trí vốn và ban hành cơ chế chính sách thực hiện. Chỉ đạo công tác phát triển sản xuất. Mỗi xã phải xác định được thế mạnh trong phát triển sản xuất, từ đó xây dựng được ít nhất 1 mô hình sản xuất có hiệu quả tại địa phương để triển khai thực hiện.