Phấn đấu giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2020

Thi công đường liên huyện Châu Thành - Giồng Trôm - Ba Tri. Ảnh: Hữu Hiệp

Vướng “nút thắt” lớn

Tổng vốn đầu tư phát triển do địa phương quản lý thuộc ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2020 được HĐND tỉnh giao trên 4.121 tỷ đồng. UBND tỉnh giao cho các sở, ngành và các địa phương đến thời điểm hiện nay là 4.121 tỷ đồng. Tuy nhiên, ước giải ngân đến nay mới chỉ đạt 10,31%.

Theo Giám đốc Sở KH&ĐT Nguyễn Minh Cảnh, đang xây dựng phương án giải phóng mặt bằng đối với Dự án Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (CSHT) khu công nghiệp (KCN) Phú Thuận; đầu tư xây dựng CSHT phục vụ kêu gọi đầu tư huyện Châu Thành (giai đoạn 2); xây dựng CSHT khu tái định cư phục vụ KCN Phú Thuận. Triển khai thực hiện giải phóng mặt bằng các dự án, như: Hệ thống thủy lợi Bắc Bến Tre, Quản lý nguồn nước JICA, Hệ thống cống kiểm soát mặn; Dự án Cấp nước sinh hoạt cho dân cư khu vực cù lao Minh trong điều kiện biến đổi khí hậu và nước biển dâng; xây dựng đê bao ngăn mặn kết hợp đường giao thông nối liền các huyện biển Bình Đại, Ba Tri, Thạnh Phú; cải tạo nâng cấp quốc lộ 57 (đoạn từ bến phà Đình Khao đến thị trấn Mỏ Cày)…

“Công tác giải ngân còn chậm, do quý I-2020 vẫn trong thời gian giải ngân kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2019 nên các sở, ngành và địa phương tập trung hoàn tất các thủ tục nghiệm thu, thanh toán khối lượng hoàn thành của kế hoạch vốn năm 2019 đã được giao; hoàn tất các thủ tục chuyển nguồn, kéo dài giải ngân cho các dự án có nhu cầu; hoàn tất công tác nhập dự toán cho các dự án trên hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc thuộc kế hoạch năm 2020” - Giám đốc Sở KH&ĐT Nguyễn Minh Cảnh cho biết thêm.

Một số chủ đầu tư chậm thực hiện thủ tục thu hồi vốn ứng trước hoặc chưa hoàn thành công tác nghiệm thu, bàn giao, quyết toán hợp đồng/quyết toán dự án hoàn thành trong từng giai đoạn. Các công tác này thường được các đơn vị tập trung vào những tháng cuối năm nên đã tồn đọng hồ sơ thủ tục tại kho bạc, gây chậm cho việc giải ngân vốn kế hoạch trong năm và phải kéo dài vốn sang năm sau.

Những quy định về trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng của pháp luật hiện nay liên quan đến quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án phải qua nhiều khâu, nhiều bước thực hiện. Để có đủ thủ tục có thể giải ngân được vốn cho một dự án khởi công mới phải mất khoảng 4 - 6 tháng. Do vậy, các dự án/gói thầu khởi công mới thường chưa có khối lượng thực hiện trong nửa đầu năm kế hoạch, gây ảnh hưởng tới tiến độ triển khai kế hoạch vốn phân bổ trong năm.

Một “nút thắt” lớn đối với việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư công là các vướng mắc, tồn tại trong công tác giải phóng mặt bằng. Trong năm vừa qua, công tác giải phóng mặt bằng các dự án trên địa bàn tỉnh, nhất là các dự án trọng điểm đều gặp nhiều khó khăn và rất chậm. “Nguyên nhân do các vấn đề liên quan tới việc xác định giá đền bù; bố trí lực lượng giải phóng mặt bằng chưa đáp ứng đủ nhu cầu của nhiều dự án trên cùng một địa bàn; việc tăng đột biến chi phí giải phóng mặt bằng trong dự án kéo theo các thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án... đã làm chậm tiến độ thực hiện và giải ngân vốn kế hoạch trong năm”, ông Nguyễn Minh Cảnh nhận định.

Giải pháp năm 2020

Giám đốc Sở KH&ĐT Nguyễn Minh Cảnh cho biết, về tạo quỹ đất sạch, cần tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng KCN Phú Thuận, cụm công nghiệp (CCN) Long Phước, Phong Nẫm, An Đức - Thị trấn Ba Tri; đôn đốc nhà đầu tư sớm triển khai CCN Phú Hưng, An Hòa Tây. Đồng thời, cân đối ngân sách để đầu tư thêm 1 - 2 CCN ở các khu vực có hiệu quả sử dụng đất kém, như: Ba Tri, Bình Đại, Thạnh Phú... nhằm tạo quỹ đất sạch cho thu hút đầu tư. Tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị định số 57 của Chính phủ về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn.

Công trình xây dựng trường học cho năm học 2020-2021 tại xã An Phú Trung, huyện Ba Tri. Ảnh: Hữu Hậu

Để tạo quỹ đất thu hút đầu tư lĩnh vực công nghiệp, cần tập trung phân bổ vốn (tỉnh và huyện) đầu tư hạ tầng các CCN ở các huyện/mở rộng các CCN đang thu hút đầu tư tốt (ưu tiên CCN Phong Nẫm, Tân Thành Bình, Thị trấn - An Đức).

Đại biểu các sở, ngành cũng nêu nhiều giải pháp đồng bộ như thu hút vốn ODA và vốn vay ưu đãi, thu hút FDI và đầu tư trong nước, thu hút đầu tư theo hình thức PPP, giải pháp về xúc tiến đầu tư, giải pháp phát triển doanh nghiệp và đẩy nhanh tiến độ các dự án đã cấp phép. Các lĩnh vực thương mại, du lịch cần đưa vào danh mục và gắn với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các địa phương để có cơ sở mời gọi đầu tư.

Sở KH&ĐT cũng đề xuất Tỉnh ủy và UBND tỉnh chủ trì, thành lập các đoàn làm việc với các tổng công ty, tập đoàn kinh tế lớn, tập đoàn đa quốc gia để mời gọi đầu tư các dự án quy mô lớn, giá trị gia tăng cao vào tỉnh.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Trúc Sơn cho rằng, phải gắn đầu tư công với chiến lược phát triển kinh tế, huy động phân bổ nguồn lực phải gắn với ưu tiên phát triển kinh tế. Khi phân bổ các dự án đầu tư công, cố gắng chọn những dự án làm đòn bẩy cho các lĩnh vực, tạo cú hích. Cố gắng nâng tỷ trọng thu ngân sách, tăng thu thường xuyên để tăng chi cho đầu tư phát triển; quan tâm phát triển khu vực kinh tế tư nhân vì đây là lĩnh vực đóng góp nhiều nhất cho ngân sách địa phương.

Tại buổi làm việc với sở, ngành liên quan về thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, Bí thư Tỉnh ủy Phan Văn Mãi cho biết, giải pháp trước mắt là cố gắng tìm nguồn thu thay thế, đảm bảo mức thu; trong đó có đất công, đất bãi bồi, ven sông; vận động các doanh nghiệp có cơ sở hoạt động tại tỉnh sẽ đóng thuế tại tỉnh; tiếp tục rà soát, cắt giảm các khoản chi không cần thiết; thu thuế đảm bảo thu đúng, thu đủ, gắn với nuôi dưỡng nguồn thu. Về lâu dài, phát triển nguồn thu trên cơ sở phát triển kinh tế tư nhân, đầu tư đòn bẩy.

Nhiên Luận