Phát triển công nghệ chế biến ngành dừa

Công ty TNHH TM-DV XNK Vina T&T Group sơ chế dừa trái xuất khẩu tại huyện Châu Thành.

Xuất khẩu đạt và vượt

Toàn tỉnh có gần 73 ngàn héc-ta dừa, chiếm hơn 50% đất sản xuất nông nghiệp, chiếm gần 58% diện tích cây trồng chủ yếu của tỉnh, với khoảng 165 ngàn hộ có sử dụng đất trồng dừa, hơn 2 ngàn doanh nghiệp (DN), cơ sở sản xuất chế biến các sản phẩm từ dừa, giải quyết việc làm trực tiếp cho khoảng 30 ngàn lao động.

Chủ tịch Hiệp hội Dừa tỉnh Trần Anh Tuấn khẳng định, ngành dừa Việt Nam đã có bước tăng trưởng vượt bậc về trồng trọt và chế biến trong 10 năm qua. Cây dừa ngày càng chứng minh được vai trò quan trọng, có tác động trực tiếp đến người dân Bến Tre, không chỉ là phát triển kinh tế mà còn giúp người dân ổn định cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội.

Giám đốc Sở Công Thương Châu Văn Bình cho biết, qua kết quả thực hiện giai đoạn 2016 - 2020, Chương trình dừa đã được triển khai thực hiện trên nhiều lĩnh vực và đạt được nhiều kết quả tích cực. Các mục tiêu về diện tích, sản lượng; tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm dừa đều đạt và vượt so với mục tiêu kế hoạch. Năng suất 9.570 trái/ha/năm; sản lượng năm 2020 ước đạt 630 triệu trái, thực hiện đạt 105,18% so với mục tiêu chương trình, trong đó dừa công nghiệp chiếm 80 - 85% (khoảng 60 ngàn héc-ta) và dừa uống nước khoảng 15 - 20% (10 ngàn héc-ta).

Giá trị sản xuất công nghiệp các sản phẩm dừa năm 2020 ước đạt 5.880 tỷ đồng, thực hiện đạt 130,67% so với mục tiêu chương trình; chiếm 17,5% tổng giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh; giai đoạn 2016 - 2020 tăng trưởng bình quân 18,66%/năm (cao hơn mục tiêu chương trình: 6,19%).

Kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm dừa ước thực hiện năm 2020 đạt 346,91 triệu USD, thực hiện đạt 108,41% so với mục tiêu; chiếm 26,69% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh. Giai đoạn 2016 - 2020 tăng trưởng bình quân 16,74%/năm (cao hơn mục tiêu chương trình: 1,87%).

Đẩy mạnh chế biến

Theo Chủ tịch Hiệp hội Dừa tỉnh Trần Anh Tuấn: Để phát triển ngành dừa tỉnh thời gian tới, cần nâng cao thu nhập cho người trồng dừa bằng nhiều hình thức. Cần khắc phục, hạn chế tình trạng sản xuất quy mô nhỏ từng hộ gia đình thông qua việc xây dựng chuỗi liên kết giữa người trồng trọt, thu mua, DN chế biến dừa với những hình thức linh hoạt như: tổ liên kết, tổ hợp tác (THT), hợp tác xã (HTX), DN sơ chế vệ tinh của các DN chế biến. Đặc biệt là đẩy mạnh mối liên kết hợp tác của DN với các tổ chức liên kết người trồng dừa để phát triển mạnh vườn dừa hữu cơ đáp ứng yêu cầu của thị trường. Đồng thời, hỗ trợ tạo điều kiện để ngày càng nhiều DN dẫn đầu với thiết bị công nghệ tiên tiến, năng lực quản trị ngang tầm, đáp ứng các tiêu chuẩn quản lý chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế, có những sản phẩm giá trị gia tăng cao, đáp ứng yêu cầu thị trường thế giới.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Lập - Trưởng ban Điều phối chương trình cho biết, tỉnh đã xác định ngành dừa là ngành chủ lực trong phát triển kinh tế của tỉnh, là cây thích ứng với biến đổi khí hậu, có khả năng chịu hạn mặn tốt, cần được quan tâm đầu tư nghiên cứu về chất lượng giống, phát triển công nghệ sản xuất, chế biến để ngành dừa phát triển toàn diện hơn, vươn xa ra tầm khu vực và thế giới. Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục tập trung đầu tư phát triển toàn diện chuỗi giá trị ngành dừa, để phát triển đa dạng các sản phẩm giá trị gia tăng từ dừa và nâng cao năng lực tham gia sâu rộng vào chuỗi sản xuất - cung ứng toàn cầu.

Về trồng dừa, cần có giải pháp thiết thực để thúc đẩy thực hiện có hiệu quả quy hoạch vùng trồng; tập trung nghiên cứu và chuyển giao giống đảm bảo chất lượng, các quy trình kỹ thuật canh tác thích hợp trong điều kiện bất lợi của biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn; tiếp tục mở rộng diện tích canh tác theo hướng hữu cơ. Trong thu hoạch, sơ chế, tiêu thụ dừa trái, các THT, HTX tiếp tục tăng cường hoạt động thu mua và sơ chế dừa tại chỗ, tham gia khâu quan trọng trong chuỗi giá trị dừa. Các sở, ngành, đơn vị có liên quan hỗ trợ HTX tiếp cận được nguồn vốn vay từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của tỉnh và các nguồn vốn khác.

Về chế biến, hiện tại ngành công nghiệp chế biến dừa của tỉnh phát triển mạnh, công nghệ chế biến đã vươn ra tầm khu vực và thế giới. Thời gian tới, cần tiếp tục tập trung phát triển chế biến dừa đi vào chiều sâu, sử dụng công nghệ hiện đại, tạo ra các sản phẩm có giá trị cao; khuyến khích nghiên cứu phát triển đa dạng sản phẩm và sản xuất các sản phẩm mới.

Bài, ảnh: Cẩm Trúc