Sạt lở bờ sông, bờ biển xu hướng nghiêm trọng

Chủ tịch UBND huyện Mỏ Cày Nam Võ Văn Út (bên trái) khảo sát sạt lở bờ sông Mỏ Cày.  

Tình hình sạt lở

Là một tỉnh ven biển, nằm ở phía Ðông - Ðông Nam đồng bằng sông Cửu Long, với diện tích tự nhiên khoảng 236.020ha, tỉnh có 65km bờ biển và 4 con sông chính: Tiền Giang, Ba Lai, Hàm Luông, Cổ Chiên với tổng chiều dài khoảng 300km, bao bọc, bồi đắp phù sa đã hình thành ba cù lao gồm: An Hóa, Bảo và Minh. Ngoài ra, toàn tỉnh còn có 46 kênh rạch chính nối các sông lớn thành một mạng lưới chằng chịt với tổng chiều dài hơn 2.367km.

Với đặc điểm địa hình nêu trên, tỉnh thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi các loại hình thiên tai như xâm nhập mặn, triều cường, bão, áp thấp nhiệt đới, giông lốc… nhất là tình hình sạt lở bờ sông, bờ biển trong những năm qua có xu thế diễn biến ngày càng phức tạp, nguy hiểm hơn.

Theo kết quả thống kê đến ngày 12-8-2023, toàn tỉnh có 112 điểm sạt lở bờ sông, bờ biển, với tổng chiều dài 134km. Trong đó, sạt lở bờ sông 104 điểm, tổng chiều dài khoảng 115km, gây hư hại nhà ở, mất đất sản xuất của hàng trăm hộ dân. Khoảng 700 hộ dân trong khu vực sạt lở, ảnh hưởng nhà ở, mất đất sản xuất, đê bao nội đồng, bờ bao cục bộ, đường giao thông nông thôn.

8 điểm bờ biển bị sạt lở, tổng chiều dài khoảng 19km đã làm mất khoảng 200ha đất và 54ha rừng phòng hộ thuộc 3 huyện ven biển Ba Tri, Bình Ðại và Thạnh Phú. Trong đó, huyện Ba Tri chiều dài sạt lở khoảng 4km, làm mất khoảng 45ha đất và 9ha rừng phòng hộ; huyện Thạnh Phú chiều dài sạt lở khoảng 10km, làm mất khoảng 56ha đất và 37ha rừng phòng hộ; huyện Bình Ðại chiều dài sạt lở trên 5km, làm mất khoảng 100ha đất và 8ha rừng phòng hộ.

Từ năm 2020 đến nay, tỉnh đã đầu tư xây dựng 22 dự án, công trình phòng chống sạt lở bờ sông, bờ biển, với tổng chiều dài 37km, kinh phí thực hiện 1.143 tỷ đồng.

Theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh còn khoảng 13km bờ sông và 8,5km bờ biển đang bị ảnh hưởng sạt lở nghiêm trọng cần được bố trí vốn để đầu tư xây dựng công trình, ước tổng nhu cầu kinh phí thực hiện 1 ngàn tỷ đồng.

Những khu vực có nguy cơ cao bị ảnh hưởng sạt lở như: bờ biển Ba Tri, Bình Ðại và Thạnh Phú; khu vực các cồn (cồn Tam Hiệp, huyện Bình Ðại; cồn Phú Ða, huyện Chợ Lách; cồn Thành Long, huyện Mỏ Cày Nam và khu vực ven các sông lớn).

Kinh phí đầu tư công trình khắc phục sạt lở rất lớn. Trong khi đó, nguồn lực của tỉnh còn khó khăn nên chưa xử lý hết các khu vực bờ sông, bờ biển bị ảnh hưởng sạt lở. Tỉnh cần có sự hỗ trợ của các cơ quan chuyên môn, các nhà khoa học nghiên cứu, đưa ra giải pháp xử lý phù hợp, hiệu quả đối với từng vị trí, khu vực sạt lở.

Giải pháp phòng chống, khắc phục

Tỉnh phấn đấu đến năm 2030 hoàn thành 90% việc di dời các hộ dân ra khỏi khu vực có nguy cơ cao xảy ra sạt lở. Di dời dân cư khẩn cấp ra khỏi các khu vực sạt lở đặc biệt nguy hiểm và nguy hiểm. Từng bước sắp xếp lại dân cư, di dời dân cư ra khỏi các khu vực có nguy cơ sạt lở cao, kết hợp với tái định cư, ổn định đời sống cho người dân. Tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch di dời, giải tỏa công trình dân dụng và công nghiệp nằm trong khu vực ven sông, ven biển có nguy cơ sạt lở đến năm 2025 ban hành tại Quyết định số 189/QÐ-UBND ngày 22-1-2020 của UBND tỉnh.

Kiểm soát hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông, khu vực ven biển. Ngăn chặn khai thác cát, sỏi trái phép, nhất là tại các khu vực đã được cảnh báo có nguy cơ sạt lở. Quản ký chặt chẽ vùng đất ven sông, ven biển không để xây dựng, nâng cấp nhà ở, công trình ven sông, ven biển làm tăng nguy cơ sạt lở.

Bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn, rừng phòng hộ ven biển. Ðẩy mạnh xã hội hóa công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, gắn với ổn định sinh kế cho người dân. Xây dựng công trình phòng chống sạt lở bờ sông, bờ biển, trong đó, tập trung xử lý khẩn cấp các khu vực sạt lở nguy hiểm. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, hoàn thành xử lý sạt lở tại các khu vực trọng điểm xung yếu, ảnh hưởng trực tiếp đến khu dân cư tập trung, hệ thống đê điều, cơ sở hạ tầng thiết yếu vùng ven sông, ven biển.

Các ngành, địa phương chủ động thực hiện công tác phòng chống sạt lở bờ sông, bờ biển; thực hiện tốt công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sạt lở bờ sông, bờ biển theo phương châm “4 tại chỗ”, “3 sẵn sàng” để kịp thời triển khai các giải pháp cấp bách khi có tình huống sạt lở.

Bài, ảnh: Thạch Thảo