Tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do để xuất khẩu

Dừa xiêm xanh Bến Tre đã được xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Canada, Úc, Mỹ.

Trong những năm qua, tận dụng lợi thế những FTA, thúc đẩy hoạt động giao thương, kết nối DN đẩy mạnh mở cửa, hội nhập kinh tế thế giới, sản phẩm của tỉnh đến nay đã xuất khẩu hơn 130 quốc gia, vùng lãnh thổ; mang sản phẩm, hàng hóa đến tay người tiêu dùng cuối cùng tại nhiều thị trường lớn trên thế giới. Về thị trường xuất khẩu của tỉnh, các nước châu Á vẫn đang chiếm tỷ trọng cao nhất, trong 9 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh vào thị trường này chiếm khoảng 43,9%; các nước khu vực châu Mỹ (chủ yếu Mỹ, Canada) chiếm 32,9%; các nước Liên minh châu Âu (EU) đứng thứ 3 với tỷ trọng 14,7%...

Là một tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, tỉnh có thế mạnh về các sản phẩm nông sản, thủy sản. Nhiều sản phẩm của tỉnh như cá tra, nghêu, tôm, các sản phẩm từ dừa và trái cây được khách hàng Trung Quốc, EU, Mỹ, Nhật Bản, Trung Đông… ưa chuộng. Theo Sở Công Thương, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh trong 9 tháng năm 2023 ước đạt 1.108 triệu USD, giảm 0,9% so với cùng kỳ và đạt 65,1% kế hoạch.

Tận dụng cơ hội mang lại từ FTA, thời gian qua, nhiều DN trong tỉnh đã biết nắm bắt cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm nông sản, sản phẩm chế biến từ nông sản đi nhiều nước trên thế giới, như Công ty TNHH XNK trái cây MeKong đã xuất khẩu trái dừa uống nước Bến Tre sang nhiều nước tại châu Âu, Úc, Canada; Công ty cổ phần Đầu tư Dừa - BEINCO, Công ty TNHH Chế biến dừa Lương Quới, Công ty cổ phần XNK Bến Tre - Betrimex...

Theo ông Trần Văn Đức - Tổng giám đốc Công ty BEINCO, sản phẩm chế biến từ dừa của công ty đã xuất khẩu rất nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có nhiều nước châu Á, châu Âu… Hướng tới, DN  mong muốn tiếp tục được sự quan tâm hỗ trợ, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, góp phần vào sự tăng trưởng ổn định, phát triển bền vững ngành dừa.

Theo Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương Phan Văn Chinh, để đạt kết quả tốt hơn trong thời gian tới, các DN Bến Tre cần tận dụng các cơ hội ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do trong bối cảnh mới. Đối với Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Việt Nam nhận được cam kết xóa bỏ từ 97 - 100% số dòng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa tùy theo cam kết của từng nước, với lộ trình cụ thể. Theo đó, các mặt hàng nông thủy sản của Bến Tre sẽ có nhiều lợi thế khi hiệp định này có hiệu lực. Cụ thể, mặt hàng trái cây sẽ được hưởng thuế 0% ngay khi FTA có hiệu lực xuất khẩu sang thị trường các nước như: Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Mexico, Singapore; được xóa bỏ thuế quan về 0% theo lộ trình 11 năm tại thị trường Malaysia.

Các mặt hàng thủy sản được hưởng thuế 0% khi xuất khẩu sang Canada và Nhật Bản ngay khi FTA có hiệu lực. Cá tra xuất khẩu sang Mexico được hưởng thuế 0% vào năm thứ 3 khi FTA có hiệu lực.

Đối với Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), ngay sau khi có hiệu lực, EU cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với khoảng 85,6% số dòng thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU. Sau 7 năm, con số này là 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch. Một số ít mặt hàng còn lại, khoảng 0,3% kim ngạch Việt Nam hưởng hạn ngạch thuế quan với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%. Theo đó, mặt hàng trái cây khi xuất khẩu vào thị trường này sẽ xóa bỏ hoàn toàn thuế nhập khẩu. Cá tra sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu dần đều về 0% trong 4 năm từ ngày FTA có hiệu lực.

Đối với Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA), hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào thị trường này được xóa bỏ 85,6% dòng thuế từ ngày 1-1-2021; xóa bỏ 99,2% dòng thuế từ ngày 1-1-2027; 0,8% dòng thuế còn lại sẽ tự do hóa một phần qua hạn ngạch thuế quan…

Cũng theo Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Phan Văn Chinh, để tận dụng các ưu đãi từ các FTA trong bối cảnh mới, đòi hỏi DN tỉnh phải chủ động nắm bắt thông tin về thị trường, tìm hiểu các ưu đãi thuế quan các khu vực có FTA, đặc biệt là các FTA thế hệ mới để có kế hoạch đáp ứng hàng hóa xuất khẩu bền vững theo tiêu chuẩn thị trường lựa chọn, phù hợp với lợi thế của địa phương như dừa, thủy sản, trái cây... là thế mạnh của tỉnh; cùng với đó tăng cường liên kết tạo sức mạnh cạnh tranh; xây dựng thương hiệu; đầu tư vào các vùng nguyên liệu để chủ động nguồn hàng xuất khẩu.

Đồng thời, chủ động xây dựng các chiến lược kinh doanh xuất khẩu có lộ trình thích nghi, thay đổi phù hợp, phát triển sản xuất để có thể cạnh tranh với hàng hóa từ các nước trong khu vực, nắm quy tắc xuất xứ trong các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như: EVFTA, UKVFTA và CPTPP vì xuất xứ hàng hóa là phần quan trọng trong hiệp định thương mại tự do giúp DN được hưởng ưu đãi khi xuất khẩu sang các thị trường có FTA; nắm bắt việc giải quyết tranh chấp quốc tế các biện pháp phòng vệ thương mại, chống bán phá giá…

Bài, ảnh: Cẩm Trúc