Tiêm vắc-xin sởi đầy đủ để phòng bệnh hiệu quả

Cán bộ y tế Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tư vấn tiêm ngừa vắc-xin phòng bệnh cho trẻ.

Bệnh sởi gia tăng

Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng chống bệnh sởi mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay: Dịch bệnh sởi bùng phát theo chu kỳ khoảng 5 năm, điển hình vào các giai đoạn 2014 - 2015, 2019 - 2020 và hiện nay là 2024 - 2025. Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước có gần 40 ngàn trường hợp mắc sởi; trong đó, có 3.447 trường hợp dương tính và 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi.

Tại tỉnh, năm 2024, ghi nhận 87 ca sởi và 1 ca tử vong. Để đối phó với dịch bệnh, tỉnh đã chủ động đánh giá nguy cơ và triển khai các biện pháp can thiệp, gồm: chiến dịch tiêm chủng vắc-xin sởi cho trẻ em từ 1 - 10 tuổi. Kết quả, tỷ lệ tiêm chủng đạt 96%, với 5.963 trẻ được tiêm trên tổng số 6.209 trẻ. Đến năm 2025, tình hình dịch bệnh tiếp tục được theo dõi chặt chẽ. Từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 151 ca sốt phát ban nghi sởi, trong đó nhóm trẻ từ 0 đến dưới 12 tháng tuổi chiếm 25% tổng số ca mắc.

Bác sĩ Trần Hưng Nam - Trưởng khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh cho biết: Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi-rút sởi gây ra, lây lan nhanh qua đường hô hấp. Trẻ em, đặc biệt là những trẻ chưa được tiêm phòng hoặc tiêm phòng không đầy đủ, có nguy cơ mắc bệnh rất cao (90%) khi tiếp xúc với mầm bệnh. Các triệu chứng ban đầu của bệnh sởi, gồm: sốt cao, ho, sổ mũi, phát ban toàn thân. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như: viêm phổi, viêm não, tiêu chảy cấp, suy dinh dưỡng, thậm chí tử vong.

Theo bác sĩ Trần Hưng Nam, công tác phòng chống bệnh sởi tại tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực nhờ sự chủ động, quyết liệt của chính quyền và ngành y tế. Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, việc duy trì và đẩy mạnh các biện pháp phòng chống vẫn là ưu tiên hàng đầu. Tiêm vắc-xin sởi là biện pháp phòng bệnh hiệu quả và an toàn nhất để bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh nguy hiểm này. Vắc-xin sởi đã được chứng minh có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh sởi và giảm thiểu nguy cơ lây lan trong cộng đồng nếu tỷ lệ tiêm phòng bệnh sởi cho trẻ đạt trên 95%.

Thông tin từ Bộ Y tế, việc tiêm vắc-xin sởi được triển khai trong Chương trình tiêm chủng mở rộng từ tháng 10-1985. Sau 40 năm tổ chức tiêm chủng, tỷ lệ mắc sởi đã giảm đáng kể, từ 112,8/100 ngàn dân năm 1986 xuống còn 29,8/100 ngàn dân năm 2010. Sau chiến dịch tiêm vắc-xin cho trẻ từ 1 - 5 tuổi vào cuối năm 2010, tỷ lệ mắc tiếp tục giảm trong các năm 2010 - 2012. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam, trẻ cần được tiêm đủ 2 mũi vắc-xin sởi. Mũi 1 tiêm khi trẻ được 9 tháng tuổi, mũi 2 tiêm khi trẻ được 18 tháng tuổi.

Lợi ích tiêm vắc-xin sởi

Với quan niệm “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, vợ chồng chị Phùng Thị Trúc Ly (xã Phú Hưng, TP. Bến Tre) tuân thủ nghiêm túc các khuyến cáo của ngành y tế trong phòng chống bệnh truyền nhiễm. Bệnh nào có vắc-xin phòng ngừa là chị tìm hiểu và cho 2 cháu tiêm ngừa theo lịch khuyến cáo của ngành y tế. Trước khi đưa con đi tiêm, chị tìm hiểu kỹ về vắc-xin sởi rất an toàn. Các phản ứng phụ nếu có thường nhẹ như: sốt nhẹ hoặc sưng đau tại chỗ tiêm. Những phản ứng nghiêm trọng là cực kỳ hiếm. Chị Ly chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng lợi ích của việc tiêm vắc-xin lớn hơn rất nhiều so với nguy cơ nhỏ này. Sau khi tiêm, con tôi được theo dõi kỹ lưỡng nên tôi rất yên tâm. Hai bé nhà tôi tiêm ngừa đầy đủ và không có bất lợi sau tiêm. Các bậc phụ huynh nên chủ động tìm hiểu thông tin chính xác về vắc-xin và lịch tiêm chủng cho con. Đừng vì những tin đồn không đúng mà bỏ qua việc tiêm phòng, vì điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con và cả cộng đồng. Hãy đưa con đi tiêm đúng lịch và tuân thủ hướng dẫn của nhân viên y tế. Sức khỏe của con là điều quan trọng nhất”.

Biết được những nguy hiểm của bệnh sởi, tháng 2-2025, theo thư mời của Trạm Y tế phường Phú Tân, chị Phương Nghi đưa con tiêm vắc-xin sởi. Khi được hỏi về lý do đưa con đi tiêm ngừa, chị Phương Nghi cho hay: “Tôi quyết định đưa con đi tiêm vắc-xin sởi, vì đây là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của con. Sởi là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng của trẻ. Tiêm vắc-xin không chỉ giúp con phòng bệnh mà còn góp phần ngăn chặn dịch bệnh lây lan trong cộng đồng. Tôi tin tưởng vào khuyến cáo của các chuyên gia y tế và luôn ưu tiên việc tiêm chủng đầy đủ cho con”.

Đề xuất các giải pháp phòng chống dịch sởi tại hội nghị trực tuyến phòng chống bệnh sởi, GS.TS. Phan Trọng Lân - Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết: Bệnh sởi có thể được ngăn chặn hiệu quả nếu cộng đồng cùng chung tay thực hiện tiêm chủng đầy đủ. Tiêm vắc-xin giúp trẻ có khả năng miễn dịch với vi-rút sởi, giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm. Khi tỷ lệ tiêm chủng cao, vi-rút sởi sẽ khó lây lan. Từ đó, bảo vệ những người chưa thể tiêm vắc-xin như trẻ sơ sinh hoặc người có hệ miễn dịch yếu. Tiêm vắc-xin giúp giảm thiểu chi phí điều trị và hậu quả do bệnh sởi gây ra.

Bài, ảnh: Phan Hân