Tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2024 diễn biến phức tạp

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trình bày báo cáo.

Theo báo cáo của Chính phủ về công tác PCTP và VPPL, năm 2024, trước những biến động phức tạp của tình hình thế giới và khu vực đặt ra nhiều khó khăn, thách thức mới, Chính phủ đã quán triệt, triển khai có hiệu quả các nội dung chỉ đạo của Trung ương Đảng, QH về công tác PCTP, VPPL; tập trung cao độ ngay từ khâu nhận diện tội phạm, VPPL, phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ đến khâu lập phương án, kế hoạch, chuyên án đấu tranh theo phương châm ”đánh nhanh, đánh mạnh, đánh đúng, đánh trúng” các loại tội phạm; thể chế, cơ chế, chính sách quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự ngày càng được hoàn thiện, khắc phục được nhiều sơ hở, thiếu sót, không để tội phạm lợi dụng; công tác phòng ngừa tội phạm từng bước được triển khai theo chiều sâu, kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa xã hội và phòng ngừa nghiệp vụ gắn với quản lý, cảm hóa, giáo dục các đối tượng có nguy cơ phạm tội tại địa bàn cơ sở.

Các chỉ tiêu QH giao cơ bản được hoàn thành, một số chỉ tiêu đạt và vượt. Lực lượng Công an và các lực lượng chức năng đã chủ động dự báo và triển khai toàn diện các biện pháp PCTP; vượt qua khó khăn, gian khổ, nguy hiểm, tập trung tối đa lực lượng, phương tiện, biện pháp điều tra, khám phá các vụ án vượt chỉ tiêu QH giao; các vụ án rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng đều cơ bản được khẩn trương điều tra, làm rõ; công tác phát hiện, điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng có bước tiến mới, trong đó phát hiện, xử lý một số vụ án trong lĩnh vực có chuyên môn sâu, góp phần cảnh tỉnh, răn đe, tạo môi trường lành mạnh để phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Công tác PCTP ma túy được triển khai quyết liệt trên các tuyến, địa bàn trọng điểm và bước đầu thực hiện có hiệu quả việc ngăn chặn ma túy từ xa; phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao đạt nhiều kết quả tích cực...

Công tác điều tra, xử lý tội phạm được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, chất lượng ngày càng được nâng cao, các vi phạm đều giảm. Tình hình trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm.

Tuy nhiên, tình hình tội phạm và VPPL vẫn còn diễn biến phức tạp, nhất là tội phạm giết người, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm ma túy, tội phạm kinh tế, tham nhũng...

Công tác phòng ngừa tội phạm chưa mang lại hiệu quả cao. Tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chỉ tiêu QH đề ra. Vi phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, công tác tạm giữ, tạm giam tuy giảm nhưng còn một số vi phạm phải xử lý hình sự.

Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành cũng như các sở, ngành ở địa phương có lúc, có nơi còn thiếu hiệu quả, chặt chẽ. Trật tự an toàn xã hội còn một số mặt phức tạp, số vụ tai nạn giao thông, cháy, nổ tăng, trong đó có một số vụ làm chết nhiều người... Vi phạm hành chính còn diễn ra trên nhiều lĩnh vực.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên chủ yếu là do: Khó khăn trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội làm gia tăng các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm và VPPL.

Hệ thống các văn bản pháp luật trong lĩnh vực PCTP, VPPL vẫn đang tiếp tục được hoàn thiện. Vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền cơ sở một số nơi chưa phát huy tốt trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, phát hiện, xử lý tội phạm và VPPL; người đứng đầu một số cơ quan, tổ chức, đơn vị chưa đề cao vai trò, trách nhiệm trong PCTP, VPPL.

Công tác tuyên truyền chưa đến được nhiều với đối tượng cần tuyên truyền, nhất là tuyên truyền phòng, chống ma túy, mua bán người ở vùng sâu, vùng xa. Năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ, công chức, viên chức còn hạn chế; trang bị, phương tiện của một số cơ quan, đơn vị chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, làm ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả công tác PCTPvà VPPL.

Năm 2025, dự báo tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tình hình tội phạm có xu hướng phức tạp, nhất là nhóm tội phạm do nguyên nhân xã hội, tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm buôn lậu, tội phạm trong lứa tuổi thanh, thiếu niên, xâm hại trẻ em, chống người thi hành công vụ, buôn bán, vận chuyển ma túy, tệ nạn xã hội... VPPL sẽ tiếp tục gia tăng nếu không có giải pháp quyết liệt.

Để nâng cao hiệu quả công tác PCTP và VPPL, Chính phủ đã đề ra nhiều nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong năm 2025 cần tập trung chỉ đạo, thực hiện; đồng thời có những kiến nghị, đề xuất gửi đến QH.

Sau khi nghe trình bày các báo cáo, QH tiến hành thảo luận ở hội trường về nội dung này.

Ý Nhiên