Xóa cầu cáp treo bằng vốn xã hội hóa

Cầu Hòa Thuận giúp việc vận chuyển, lưu thông hàng hóa của người dân dễ dàng hơn.

“Lịch sử của cầu cáp treo đã hết, giờ đây, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh đang xóa cầu cáp treo bằng nguồn kinh phí vận động; trong đó, huyện Thạnh Phú là một điển hình, đơn vị này hiện đã xóa 6 cầu cáp treo với tổng kinh phí vận động khoảng 5 tỷ đồng” - đó là phát biểu của Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới Trịnh Mai Sơn - Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật (KHKT) cầu đường tỉnh tại một hội nghị gần đây.

“Lịch sử” của cầu cáp treo đã hết

Toàn tỉnh hiện có 48 cầu cáp treo được xây dựng chủ yếu trong hai năm 2005 và 2006, phân bố ở tất cả các huyện, thành phố. Dự án xây dựng cầu treo nông thôn do Hội KHKT cầu đường tỉnh vận động ông Toni Ruttimann tài trợ. Cầu kết cấu chủ yếu bằng thép, khổ cầu rộng 1,6m lọt lòng, tải trọng thiết kế chỉ dành cho xe 2 bánh và người đi bộ tiêu chuẩn 200kg/md. Đây là loại cầu có kinh phí đầu tư tương đối thấp, thi công nhanh chỉ trong 1 tháng, rất hiệu quả trong việc xóa những bến đò ngang vừa rộng vừa sâu.

Xã hội ngày càng phát triển, người dân nông thôn đang thực hiện phong trào xây dựng nông thôn mới rộng khắp. Từ đó, tình hình cầu, lộ nông thôn cũng đứng trước những nhu cầu mới nhằm đáp ứng yêu cầu của xã hội. Ngày càng có nhiều địa phương tự vận động kinh phí, hỗ trợ vận động kinh phí, ngày công cùng với Hội KHKT cầu đường tỉnh để xóa cầu cáp treo, đó là các xã Phước Long (Giồng Trôm), ấp Tân Phước (thị trấn Mỏ Cày)… Thạnh Phú là huyện tiêu biểu nhất, đơn vị này hiện đã xóa 6 cầu cáp treo trên địa bàn các xã Mỹ Hưng, An Thuận, Mỹ An, Bình Thạnh (mỗi xã 1 cây) và Hòa Lợi (2 cây) với kinh phí khoảng 5 tỷ đồng.

Lý giải về câu nói “lịch sử của cầu cáp treo đã hết”, ông Trịnh Mai Sơn cho biết: Hơn chục năm trường phục vụ, cầu thép đã đáp ứng nhu cầu đi lại của bà con, phục vụ dân đi liền chỉ trong 1 tháng xây dựng. Nếu được duy tu, bảo dưỡng tốt, cầu cáp treo vẫn còn làm tốt nhiệm vụ nối đôi bờ của mình. Nhưng đứng trước nhu cầu mở rộng đường, tăng tải trọng cầu để vận chuyển hàng hóa, đồng bộ với tuyến đường mới mở phục vụ xây dựng xã nông thôn mới thì cầu cáp treo cần phải được thay thế bằng cầu thép Bailley, cầu bê-tông cốt thép.

Xã Hòa Lợi và phong trào xã hội hóa xây cầu

Ông Lê Khắc Hiệp - Bí thư Đảng ủy xã Hòa Lợi (Thạnh Phú) chia sẻ: “Khi nhận nhiệm vụ về Hòa Lợi, tôi nhận thấy nhu cầu bức xúc nhất của người dân nơi đây là giao thông nông thôn. Do địa hình nơi đây gần sông, biển, đất thấp, lộ thì lầy lội, nhiều sông rạch cần bắc cầu, người dân yêu cầu dữ lắm do ghe đò qua lại quá nguy hiểm. Nếu giải quyết được thì sẽ tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội địa phương”.

Trước nhu cầu bức thiết của người dân, chỉ trong hơn 3 năm, lãnh đạo xã đã cố gắng tranh thủ nhiều nguồn lực, vận động người dân đóng góp làm cầu, lộ nông thôn. Xã đã xây dựng được 16 cầu bê-tông cốt thép, tổng chiều dài các cầu là 414m, tổng kinh phí 2,4 tỷ đồng; 20 tuyến đường bê-tông lộ xã, lộ liên ấp, liên xóm tổng chiều dài 17.098m, kinh phí huy động và vận động thực hiện các con đường này là 35,5 tỷ. Trong đó, ngân sách cấp trên đầu tư 27,2 tỷ đồng, ngân sách xã đầu tư gần 140 triệu đồng, mạnh thường quân đóng góp 2,2 tỷ đồng, nhân dân góp tiền mặt hơn 1 tỷ đồng, đất đai, hoa màu quy ra tiền 4,4 tỷ đồng và 1.890 ngày công lao động.

Hiện địa phương vẫn còn 9 cây cầu cũ, đang tiếp tục tranh thủ nguồn vốn IFAD để cải tạo hai cầu Phan Văn Đồ và Lê Văn Út thuộc ấp Quí An nhằm mở rộng mặt cầu, nâng tải trọng lên 6 tấn trong năm 2017. Hoàn thành 5 tuyến lộ bê-tông trên địa bàn 5 ấp với tổng chiều dài 2.700m. Nói về cách làm, ông Lê Khắc Hiệp cho biết, người dân rất nhiệt tình tham gia đóng góp xây dựng giao thông nông thôn, mỗi hộ góp 2,5 triệu đồng mua cát, đá, xã xin được 3.297 bao xi-măng, vất vả lắm mới chuyển về địa phương bằng đường sông được. Còn ngày công lao động thì nhờ người dân chung sức, chung lòng nên giảm được nhiều chi phí; nhờ vậy, địa phương đã thực hiện được nhiều công trình giao thông nông thôn với số tiền tiết kiệm.

Hai cầu cáp treo trên địa bàn xã Hòa Lợi đã được xây dựng hơn 10 năm, do cầu thép gặp nước mặn nhanh gỉ sét, cả hai cầu này đều đã xuống cấp, nhiều lần đứt dây cáp khiến người dân lo lắng. Đến nay đã được xóa bằng nguồn vốn vận động, gồm cầu Hòa Thuận, kinh phí xây dựng 825 triệu đồng, cầu dài 48m, rộng 2,5m; cầu Cả Bần (ấp Quí Lợi) đang khẩn trương hoàn thành đưa vào sử dụng dịp đầu năm học mới này với kinh phí 450 triệu đồng, cầu dài 45m, rộng 2,3m, đường dẫn hai bên 600m. Anh Võ Văn Triều, lao động đang thi công cầu Cả Bần phấn khởi nói: “Tôi có hai con, đứa lớp 10, đứa lớp 5, hàng ngày đều phải qua cầu này đi học. Cầu yếu nên những ngày mưa gió phải đưa đón tụi nhỏ suốt. Giờ có cầu mới tôi yên tâm cho con đi học bằng xe đạp và yên tâm đi làm”. Cô Nguyễn Thị Dờ, nhà gần cầu Hòa Thuận kể: “Nhà sát chân cầu cáp treo, có khi sáng thức dậy thấy dây cáp đứt vì xe ba bánh lén qua trong đêm. Mấy tháng nay có cầu mới, bà con ở đây mừng lắm, xe cộ chở hàng hóa, bàn ghế bà con mua chở qua nườm nượp, xe 16 chỗ cũng qua được luôn”.

Nhìn cây cầu bê-tông mới bắt ngang sông, ông Nguyễn Văn Chính - Bí thư Chi bộ ấp Quí Lợi, người từng vận động bà con lấy tràm chống đỡ cây cầu cũ bị đứt cáp, xúc động: “Nhờ sự quan tâm của Đảng ủy, UBND xã, Hội KHKT cầu đường tỉnh mà chúng tôi đã có cây cầu mới. Người dân ấp Quí Lợi cũng biết ơn ông Kiệt (TP. Hồ Chí Minh), bà Ánh Nguyệt (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã hỗ trợ kinh phí xây dựng cầu, làm đường dẫn lên xuống hai bên”.