Bác Hồ, Xuân Mậu Tý 1948

Kể từ Xuân Mậu Tý 1948 đến Xuân Mậu Tý 2008 này, đất nước ta đã trải qua 60 năm ăm ắp những sự kiện lịch sử. Xuân Mậu Tý năm nay là năm cuối "trận quyết chiến" toàn dân tộc nhằm đưa đất nước ta vượt ngưỡng nước có thu nhập thấp.

Còn Mậu Tý năm 1948 là năm thứ hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp; năm đó, quân và dân ta vừa trải qua một cuộc thử lửa lớn, đập tan cuộc tiến công chiến lược Thu - Ðông (1947) của kẻ thù hòng tiêu diệt lực lượng kháng chiến ngay tại căn cứ địa Việt Bắc. Năm ấy, trong âm vang còn sôi nóng của chiến thắng, Bác Hồ đã gửi Thư chúc Tết đến đồng bào và chiến sĩ cả nước:

Năm Hợi đã đi qua

Năm Tý vừa bước tới

Gửi lời chúc đồng bào

Kháng chiến được thắng lợi;

Toàn dân đại đoàn kết,

Cả nước dốc một lòng;

Thống nhất chắc chắn được

Ðộc lập quyết thành công

Ngày 7-2-1948 (tức 28 tháng Chạp âm lịch), Bác mời đại biểu Ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Chính phủ, Thường vụ Trung ương Ðảng, Bộ Tổng Chỉ huy... dự bữa cơm liên hoan tất niên và đón mừng năm mới. Người kể những mẩu chuyện hồi hoạt động ở Trung Quốc, ở châu Âu, những lần bị giam và những kỷ niệm ngày Tết nơi đất khách quê người.

Bàn chuyện kháng chiến, Người nói: "Trường kỳ kháng chiến thì phải trường kỳ động viên. Ðộng viên tinh thần, động viên vật chất, động viên sức người, sức của để thực hiện toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến, vừa kháng chiến vừa kiến quốc, làm cho thế và lực của ta mau chuyển biến".

Ngày 24-2-1948 (tức Rằm tháng Giêng Mậu Tý), Bác viết thư khen ngợi toàn thể bộ đội Khu 2 và Khu 3 (1) về thành tích đã xóa xong nạn mù chữ.

Trong thư, Người nêu rõ: "Dốt nát cũng là kẻ địch. Ðịch dốt nát giúp cho địch ngoại xâm... Ðịch thực dân dựa vào địch dốt nát để thi hành chiến lược ngu dân. Ðịch dốt nát dựa vào địch thực dân để đưa dân ta vào nơi mù quáng". Người căn dặn: "Sự học hỏi là vô cùng... Một quân đội văn hay võ giỏi là một quân đội vô địch".

Ðêm đến, sau khi dự một cuộc hội nghị ở chốn "Yên ba thâm xứ", Người xuôi thuyền về căn cứ. Nhân trăng sáng, cảnh đẹp, Người làm bài thơ chữ Hán:

Nguyên tiêu

Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,

Xuân giang xuân thủy tiếp xuân thiên.

Yên ba thâm xứ đàm quân sự,

Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.

Dịch là:

Rằm tháng Giêng

Rằm xuân lồng lộng trăng soi

Sông xuân nước lẫn bầu trời thêm xuân.

Giữa dòng bàn bạc việc quân

Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.

(Bản dịch của Xuân Thủy)

Bàn việc quân mà lời thơ thật tao nhã, ý thơ thật cao sâu!

Còn nhớ sau chiến thắng lớn Việt Bắc, trước và sau Tết Mậu Tý 1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có những quyết sách lớn để đẩy mạnh kháng chiến. Người chủ tọa Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Ðảng (mở rộng) để đánh giá những chuyển biến trong so sánh lực lượng địch-ta và đề ra những nhiệm vụ về chính trị, quân sự, kinh tế. Người chủ trì nhiều cuộc họp của Hội đồng Chính phủ và Hội đồng Liên bộ bàn các vấn đề tổ chức và nhân sự, phong quân hàm, phát triển phong trào thi đua...

Người đã ký hàng loạt sắc lệnh phong quân hàm cho nhiều tướng l