Năm 2007, Bến Tre triển khai thực hiện Nghị định 38 ngày 17-4-2006 của Chính phủ về Bảo vệ dân phố (BVDP). Từ khi lực lượng BVDP phát triển, một số địa phương trong tỉnh đã có bước chuyển tốt trong việc giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.
Bảo vệ dân phố và kết quả hoạt động bước đầu
Thành phố Bến Tre và huyện Mỏ Cày Nam là hai trung tâm chính trị - kinh tế - văn hóa lớn của tỉnh, có nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh và đa dạng các loại hình dịch vụ giải trí. Đây là lợi thế lớn nhưng lại là môi trường thuận lợi cho các đối tượng “cá biệt” ẩn nấp, hoạt động. Trong quá trình đô thị hóa, thành phố Bến Tre và Mỏ Cày Nam có nhiều vấn đề xã hội phức tạp nảy sinh cần phải giải quyết trong quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội như: đền bù giải tỏa, khiếu kiện tranh chấp đất, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường... Từ đây, việc thành lập lực lượng BVDP ở hai địa phương này là vô cùng cần thiết.
Trước khi có Nghị định 38, Bến Tre thành lập được 2 ban BVDP, với 37 thành viên, tập trung chủ yếu là ở thành phố Bến Tre. Do lực lượng mỏng nên hoạt động của lực lượng BVDP chỉ mang tính cầm chừng. Sau khi có Nghị định 38, lực lượng BVDP phát triển với 11 ban, 46 tổ và 257 thành viên, được bố trí ở 10 phường, 39 khu phố thuộc thành phố Bến Tre và 7 khu phố thuộc thị trấn Mỏ Cày Nam. Hầu hết các ban, tổ đều được hỗ trợ đầy đủ các công cụ hoạt động như gậy cao su, bình xịt hơi cay theo đúng quy định. Để lực lượng BVDP hoạt động tốt, tỉnh triển khai Nghị quyết 13 của HĐND tỉnh, cụ thể là thực hiện quy định chế độ, chính sách, trang bị phương tiện và định mức phụ cấp hàng tháng cho BVDP, chẳng hạn như Trưởng ban thì được hưởng phụ cấp: 1,0; Phó ban: 0,9; tổ trưởng: 0,7; tổ phó: 0,6; tổ viên: 0,5 mức lương tối thiểu.
Được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, đặt niềm tin, thời gian qua, lực lượng BVDP trên địa bàn thành phố Bến Tre và thị trấn Mỏ Cày Nam cố gắng khắc phục khó khăn, từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động. Là lực lượng gần dân, sát dân, lực lượng BVDP thực hiện khá tốt việc nắm tình hình an ninh trật tự trong nhân dân. Trong 4 năm qua, lực lượng BVDP đã xử lý gần 2.800 nguồn tin vi phạm trật tự an toàn xã hội, hòa giải hơn 500 vụ mâu thuẫn, tranh chấp đất đai. Ngoài ra, lực lượng còn nắm rõ số hộ, số người trong cụm dân cư, thường xuyên trao đổi với ngành chức năng về tình hình cư trú của nhân dân, giúp ngành chức năng nắm bắt sự biến động về số dân, hộ khẩu trên địa bàn.
Bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, lực lượng BVDP còn làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, góp phần nâng cao cảnh giác, ý thức phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội, các hành vi vi phạm pháp luật cho người dân trong khu phố mình phụ trách. Với hơn 2.000 cuộc tuyên truyền có chiều rộng lẫn chiều sâu, lực lượng BVDP đã nhắc nhở gần 1.000 hộ dân buôn bán lấn chiếm lòng lề đường, 425 hộ không đảm bảo thực hiện các biện pháp an toàn phòng cháy chữa cháy đúng theo quy định của pháp luật. Với nhiệm vụ quản lý trực tiếp hoặc phối hợp với các cơ quan, tổ chức ở địa phương cảm hóa giáo dục các đối tượng phạm tội, trong 4 năm qua, lực lượng BVDP đã quản lý, giáo dục tại tổ nhân dân tự quản 340 lượt thanh thiếu niên chậm tiến có nguy cơ vi phạm pháp luật. Đối với những vụ việc phức tạp về an ninh trật tự xảy ra trên địa bàn, lực lượng BVDP luôn có mặt kịp thời tại hiện trường để bảo vệ tài sản cho người dân (300 trường hợp); tham gia 9.300 cuộc tuần tra, kiểm soát giao thông trên các tuyến đường nhằm giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông, trật tự đô thị. Qua đó, đã giúp ngành chức năng phát hiện xử lý 652 trường hợp vi phạm hành chính, giải tán hơn 1.100 nhóm thanh niên tụ tập ăn nhậu về đêm, 170 tụ điểm đánh bài, các quán kinh doanh giải khát, giải trí hoạt động quá giờ quy định. Riêng lực lượng BVDP hoạt động trên địa bàn thành phố Bến Tre, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an Thành phố, Công an tỉnh giải tán nhiều nhóm người khiếu kiện trái quy định và bảo vệ an toàn các phiên tòa xét xử những vụ án phức tạp về an ninh trật tự, cưỡng chế thi hành án…
Để là lực lượng nòng cốt trong giữ vững trật tự an toàn xã hội ở khu phố
Tuy kết quả hoạt động đạt được chưa nhiều nhưng những gì làm được đã thể hiện sự chuyển biến lớn từ nhận thức đến hành động của lực lượng BVDP. Xã hội càng phát triển, nhu cầu đảm bảo an toàn, trật tự xã hội, an ninh ở khu phố ngày càng cao, nhất là khi toàn Đảng, toàn dân ra sức thực hiện phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa. Tuy nhiên, hoạt động của lực lượng BVDP còn nhiều khó khăn, nhất là việc xây dựng, phát triển đội ngũ. Nguyên nhân chính là do chế độ chính sách đối với lực lượng còn thấp và lãnh đạo địa phương chưa thật sự quan tâm đến công tác này.
Để BVDP trở thành lực lượng nòng cốt, phục vụ đắc lực cho công tác giữ gìn an ninh trật tự tại các cụm dân cư - theo Nghị định 38, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Hiếu có ý kiến rằng: Trong thời gian tới, Bến Tre tiếp tục thực hiện Nghị định 38 của Chính phủ trên nhiều mặt công tác. Trong đó, chú trọng tổ chức tập huấn chuyên sâu cho lực lượng BVDP nhằm nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ để lực lượng này thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Đồng thời, tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống gắn với Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” để lực lượng BVDP thực sự là tấm gương sáng trong việc chấp hành chủ trương, chính sách, pháp luật và giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương để người dân noi theo. Riêng các địa phương, làm tốt công tác động viên, khen thưởng các thành viên có nhiều thành tích xuất sắc trong thực hiện chức trách, quyền hạn được giao để nhân rộng những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong toàn lực lượng BVDP. Để làm được những điều trên, Chính phủ cần sớm ban hành các văn bản để lực lượng BVDP được hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, hệ số thâm niên theo năm công tác, hỗ trợ phương tiện, công cụ hoạt động cho lực lượng này.
