BDK - Tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), đang đặt ra nhiều thách thức đối với các tỉnh ven biển, trong đó có Bến Tre. Từ năm 2023 đến nay, tuy không có trường hợp tàu cá của tỉnh bị nước ngoài bắt giữ nhưng vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ vi phạm, vấn đề này gây khó khăn cho việc tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) mà còn ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản và sinh kế của ngư dân.
Cán bộ Đồn Biên phòng Hàm Luông tuyên truyền chống khai thác IUU cho người dân trước khi ra khơi.
Tập trung thực hiện các giải pháp
Mặc dù đã đạt được một số kết quả tích cực trong công tác đấu tranh chống khai thác IUU trong thời gian qua, nhưng các yêu cầu vẫn chưa được đáp ứng. Tình trạng tàu cá hành nghề truyền thống ven bờ chưa đảm bảo các giấy tờ thủ tục theo quy định, khai thác sai vùng vẫn còn tiếp diễn. Đây cũng là một trong những nội dung khuyến nghị của Ủy ban châu Âu trong công tác chống khai thác IUU. Vấn đề trên đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các cấp, các ngành để góp phần tháo gỡ cảnh báo “thẻ vàng” EC cho ngành thủy sản của Việt Nam.
Công tác chống khai thác IUU là một những nhiệm vụ trọng tâm của Bộ đội Biên phòng tỉnh, đặc biệt là trong giai đoạn cấp bách hiện nay. Thực hiện chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã đề ra một số giải pháp cấp bách như sau:
1. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt nghiêm túc, đầy đủ các văn bản hướng dẫn các cấp về công tác chống khai thác IUU; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, kịp thời nhắc nhở trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đồng thời phát huy hiệu quả vai trò của Tổ công tác chuyên biệt chống khai thác IUU.
2. Tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát tại các bến cảng, khu vực cửa sông, vùng biên của tỉnh quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác thủy sản trên địa bàn, kiên quyết không giải quyết tàu cá không đảm bảo giấy tờ, thiết bị được xuất bến ra khơi hoạt động.
3. Phối hợp với các lực lượng chức năng và địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho ngư dân, chủ phương tiện nắm rõ các quy định của pháp luật về khai thác thủy sản, tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động.
4. Các cơ quan, đơn vị chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng và địa phương có liên quan khẩn trương rà soát, xác minh, củng cố hồ sơ xử lý vi phạm đúng theo quy định pháp luật.
5. Duy trì tốt công tác phối hợp, trao đổi thông tin với các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương trong quản lý, kiểm soát tàu cá.
Xử lý nghiêm trường hợp vi phạm
Tại cuộc họp rút kinh nghiệm về chống khai thác IUU, Đại tá Đoàn Minh Trung - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh đánh giá cao tinh thần, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong tham mưu Bộ Chỉ huy triển khai các giải pháp đấu tranh chống khai thác IUU trong thời gian qua đã đạt được một số hiệu quả nhất định, nổi bật là tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài và tàu cá vượt đường phân định giảm so với thời gian trước, đặc biệt trong năm 2024 không có trường hợp tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.
Lực lượng tuần tra, kiểm soát Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Giao Long kiểm tra các quy định chống khai thác IUU.
Tuy nhiên, thời gian tới dự kiến vẫn còn nhiều tiềm ẩn, nguy cơ tàu cá vi phạm về IUU có thể xảy ra; do đó, Chỉ huy trưởng đề nghị các đơn vị tiếp tục chủ trì, phối hợp với cơ quan, đơn vị tham mưu Bộ Chỉ huy triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, kịp thời nhắc nhở trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, nghiên cứu bổ sung các biện pháp phù hợp, hiệu quả trong công tác đấu tranh chống khai thác IUU.
Thường xuyên chỉ đạo các đơn vị tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát và quản lý, đăng ký người, phương tiện xuất, nhập bến chặt chẽ, đúng quy định, kịp thời phát hiện, xử lý triệt để các trường hợp không đảm bảo giấy tờ và thiết bị khai thác thủy sản ra khơi hoạt động. Cập nhật đầy đủ kết quả công tác kiểm soát xuất, nhập bến của tàu cá và kết quả xử phạt vi phạm hành chính lên phần mềm Kiểm soát tàu cá của Bộ Quốc phòng. Phát huy hiệu quả Hệ thống thiết bị giám sát hành trình để theo dõi, giám sát tàu cá khi hoạt động trên biển, nắm rõ các trường hợp vi phạm về mất kết nối giám sát hành trình của các tàu cá trên địa bàn phối hợp, xử lý theo quy định. Chủ động trao đổi thông tin, tình hình hoạt động các tàu cá của tỉnh Bến Tre với các lực lượng chức năng trên biển để kịp thời tham mưu Bộ Chỉ huy chỉ đạo, điều tra xác minh làm rõ, xử lý các vụ việc. Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh (Chi cục Thủy sản) rà soát, phân loại tàu cá trên toàn tỉnh, đặc biệt là các tàu cá hoạt động ngoài tỉnh để có biện pháp tuyên truyền, giáo dục, răn đe phòng ngừa vi phạm vùng biển nước ngoài.
Chỉ đạo các đơn vị phối hợp với các ngành chức năng, chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho ngư dân trên địa bàn khu vực biên giới biển nắm các quy định của pháp luật trong khai thác thủy sản của Việt Nam và quốc tế cũng như các chính sách của địa phương về lĩnh vực thủy sản. Đưa các tin bài, phóng sự về tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, kết quả xử phạt lên các phương tiện thông tin đại chúng để giáo dục, răn đe, phòng ngừa vi phạm.
Phối hợp với các lực lượng chức năng có liên quan thường xuyên theo dõi, nắm tình hình trong ngư dân, tiến hành xác minh làm rõ, tham mưu Bộ Chỉ huy xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác thủy sản. Phối hợp với các phòng chức năng của Công an tỉnh, các sở ngành có liên quan triển khai nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn, xử lý các đối tượng, đường dây môi giới đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản trái phép vùng biển nước ngoài. Làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biển pháp luật có liên quan về lĩnh vực đấu tranh chống khai thác IUU. Thường xuyên phối hợp với đài truyền thanh trong công tác tuyên truyền và kết quả xử phạt để thông tin rộng rãi nhằm răn đe, giáo dục.
Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến, kiên quyết không để tàu cá không đảm bảo giấy tờ, thủ tục ra khơi, hoạt động trên biển; đồng thời khai thác và sử dụng hiệu quả phần mềm Hệ thống quản lý tàu cá. Điều tra, xác minh làm rõ các trường hợp nghi vấn bị nước ngoài bắt giữ, báo cáo về Bộ Chỉ huy để kịp thời xử lý.
Chống khai thác IUU, tháo gỡ “thẻ vàng” của EC không chỉ bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà còn khai thác an toàn, bền vững, đảm bảo sinh kế cho ngư dân, phát triển kinh tế địa phương. Mong rằng với sự vào cuộc quyết liệt từ các cơ quan chức năng, cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp và việc chấp hành của ngư dân sẽ sớm khắc phục được tình trạng này trong thời gian sớm nhất.