Cần có giải pháp khắc phục trình trạng nợ đọng, chậm ban hành hướng dẫn hoặc văn bản vừa ban hành đã phải sửa đổi

Phát biểu chất vấn của Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Nguyễn Thị Yến Nhi, tại điểm cầu Bến Tre. Ảnh: Huyền Trang.

Phó trưởng đoàn chuyên trách tỉnh Bến Tre Nguyễn Thị Yến Nhi tham gia chất vấn đối với Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long. Đại biểu cho rằng, theo Nghị quyết số 853/NQ-UBTVQH15 ngày 30-8-2023 về hoạt động chất vấn tại phiên họp thứ 25 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV, đối với lĩnh vực thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp có đề nghị kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết, khắc phục tình trạng nợ đọng, chậm ban hành.

Qua Báo cáo số 287/BC-CP ngày 27-5-2024 của Chính phủ về việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến nay, thuộc lĩnh vực tư pháp, cho thấy thời gian qua Chính phủ và các bộ, ngành đã tập trung quyết liệt để thực hiện nhiệm vụ này. Tuy nhiên, tính từ đầu năm đến ngày 5-5-2024 đã ban hành 37 văn bản trên tổng số 49 văn bản thuộc nhiệm vụ ban hành văn bản quy định chi tiết, như vậy, còn nợ 12 văn bản, chiếm 25%. Điều này tạo ra khoảng trống pháp lý, gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước ở địa phương và khó khăn trong việc bảo đảm thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công dân.

Đồng thời, trong phần giải pháp, báo cáo của Chính phủ có nêu giải pháp: Chính phủ sẽ tiếp tục quan tâm chỉ đạo các bộ tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Như vậy, với trách nhiệm tham mưu cho Chính phủ trên lĩnh vực tư pháp, đại biểu đề nghị Phó thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng cho biết các giải pháp cụ thể, quyết liệt, căn cơ và hiệu quả nào để khắc phục tình trạng trên”.

Phó thủ tướng - Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trả lời nội dung chất vấn của đại biểu Yến Nhi - Bến Tre, chiều ngày 21-8-2024. Ảnh: Hồng Yến

Trả lời nội dung chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi về việc ban hành văn bản quy định chi tiết, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết: Tổng số các văn bản Chính phủ và các Bộ cần xây dựng và ban hành là 261 văn bản quy định chi tiết. Đối với 128 văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết đã có hiệu lực, đến thời điểm này ban hành được 106 văn bản, còn nợ 22 văn bản, số liệu của đại biểu Yến Nhi nêu là chính xác; so với những năm trước, tiến độ ban hành văn bản tốt hơn, tính đến năm 2024 số lượng văn bản nợ chỉ chiếm trên 17% so với cùng kỳ năm 2023 là trên 24%.

Trong số các văn bản đã ban hành có tới 58 văn bản ban hành cùng với lúc văn bản trên có hiệu lực như là luật, pháp lệnh. Cụ thể Quốc hội biết rất rõ là chùm các nghị định quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, các luật hết sức quan trọng được thông qua. Mặc dù số liệu để tính toán thì có khá hơn, tuy nhiên tình hình chậm vẫn còn, như vậy là tồn đọng lâu nay chưa xử lý được dứt điểm. Phó thủ tướng Lê Thành Long cũng nêu nguyên nhân của việc chậm ban hành văn bản quy định chi tết, có những văn bản nội dung khó, mặc dù đã được thảo luận nhiều lần nhưng chưa có giải pháp. Ví dụ như Nghị định về tổ chức đại diện của người lao động, thương lượng tập thể hoặc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng, các nước, các tổ chức cũng góp ý rất nhiều…

Một trong những giải pháp mà Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đặt ra trong thời gian tới là sửa đổi, bổ sung Quy chế làm việc của Chính phủ theo hướng quy định một cách sát sao hơn và đôn đốc thực hiện tốt hơn quy trình giữa các cơ quan trình và Văn phòng Chính phủ cũng như các đồng chí lãnh đạo Chính phủ để tăng cường các cuộc làm việc trực tiếp để đôn đốc các cấp, các ngành tích cực soạn thảo, ban hành văn bản quy định chi tiết. Trong quá trình soạn thảo luật cố gắng đếm đầy đủ và lượng được những gì khó khăn, thách thức trong quá trình ban hành văn bản quy định chi tiết để có hướng xử lý, nếu khó quá sẽ không đưa nội dung đó vào luật”.

Phát biểu điều hành phiên chất vấn, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, sáng mai 22-8-2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiếp tục phiên chất vấn với nhóm lĩnh vực này.

Hồng Yến