Dương Tấn Hồng - Họa sĩ của “biểu tượng”

Họa sĩ Dương Tấn Hồng (1950-1997) quê ở xã Vĩnh Hòa, huyện Ba Tri, gần nơi nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu an nghỉ. Có lẽ vì điều ấy mà những câu thơ “Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm - Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà” như đã ngấm sâu trong tâm hồn cậu bé. Để rồi sau này - khi lớn lên, anh đã biến những câu thơ bất hủ ấy trở thành biểu tượng Văn hóa Bến Tre. Không chỉ ngày 1 tháng 7 hàng năm chúng ta mới thấy “biểu tượng” như rợp cờ hoa của ngày lễ hội lớn, mà tất cả xã, phường, huyện, tỉnh đâu đâu cũng đều có biểu tượng văn hóa, đến đỗi đã trở thành đời sống tinh thần của người dân Bến Tre.

Họa sĩ Dương Tấn Hồng may mắn có điều kiện đi học mỹ thuật ở Sài Gòn rất sớm so với bạn đồng nghiệp như: họa sĩ Lê Dân, Trường Chăm, Thanh Huyền… Thời gian này, những họa sĩ đã “xếp bút nghiên” lao vào sự nghiệp cách mạng cũng “làm” họa sĩ nhưng không “sướng” như họa sĩ Dương Tấn Hồng, vì ngoài học mỹ thuật, còn thiếu thốn về vật tư, họa phẩm…

Điều rất thú vị khi Bến Tre hoàn toàn giải phóng, sự “ngược chiều ấy” vẫn tiếp tục hoán đổi một cách rất hợp với quy luật bù trừ. Số họa sĩ kháng chiến bây giờ mới được học, còn họa sĩ Dương Tấn Hồng phải “ra trường” để thế vào vị trí của chúng tôi.

Nhờ có học hành trường lớp chính quy (5 năm học) mà khi về Bến Tre công tác, anh đã chứng tỏ trình độ, cũng như tay nghề: vẽ ma-két, trang trí, tranh cổ động, tranh lụa và sơn dầu… Anh là một họa sĩ đa năng. Những người thưởng thức tranh anh rất thích anh vẽ tranh lụa - một chất liệu khá đặc sắc của làng tranh Việt Nam và một chất liệu khác khá phổ biến ở các nước phát triển nhưng lại rất hiếm ở nước ta, đặc biệt là ở Bến Tre: sơn dầu. Vì vậy, lúc có sơn dầu viện trợ của Đông Đức, thì họa sĩ Dương Tấn Hồng “lãnh đủ”, tức chỉ có một mình anh tha hồ mà vẽ… Chỉ tiếc những tác phẩm sơn dầu của anh do thời gian và kỹ thuật bảo quản nên không còn được nguyên vẹn, có lẽ chỉ còn khoảng 5-3 bức gì đó, hiện nằm trong kho của Bảo tàng Bến Tre, chắc vẫn trong tình trạng xuống màu và cũ mốc. Nhưng bù lại, có chất liệu không bao giờ phai, vẫn luôn đượm màu trong lòng công chúng Bến Tre - đó là 2 biểu tượng mà anh sáng tác: biểu tượng Đồng Khởi Bến Tre và biểu tượng Văn hóa xứ dừa.