Hậu quả khôn lường từ vay nặng lãi

Các đối tượng đòi nợ thuê căng băng-rôn đòi nợ tại Phường 5, TP. Bến Tre.

Lãi suất “cắt cổ”

Hiện nay, những mẩu quảng cáo, tờ rơi kiểu vay không cần thế chấp, chỉ cần một trong các loại giấy tờ như: giấy chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu, giấy phép lái xe, hóa đơn tiền điện... được treo, dán, phát tán khắp nơi, từ thành thị đến nông thôn. Thực chất đây là hình thức cho vay nặng lãi, với lãi suất dao động từ 15 - 60% một tháng. Với mức lãi suất “cắt cổ” như vậy, người vay tiền cứ nai lưng ra đóng lãi, trong khi tiền nợ gốc vẫn còn nguyên. Nếu không có tiền đóng lãi thì tiền lãi cộng vào tiền gốc rồi tiếp tục tính lãi tăng lên. Nợ chồng nợ, đến khi người vay tiền không còn khả năng chi trả thì những kẻ cho vay sẽ dùng mọi thủ đoạn để cưỡng đoạt tài sản của người vay. Thực tế đã có rất nhiều người trở thành nạn nhân của bọn cho vay nặng lãi.

Trong năm 2017, một phụ nữ và hai trẻ em ở huyện Bình Đại đã trở thành nạn nhân của bọn cho vay nặng lãi. Do chồng của người phụ nữ này thua bạc ở Campuchia nên đã vay nóng 3 tỷ đồng. Khi thấy người chồng không còn khả năng trả nợ, chủ nợ đã cho đàn em bắt cóc vợ và hai con đem về giam giữ ở TP. Hồ Chí Minh để ép anh ta trả nợ.

Một trường hợp khác ở xã Mỹ Thạnh, huyện Giồng Trôm may mắn thoát chết khi bị một nhóm giang hồ truy sát vì không trả đủ tiền lãi. Mới đây, một người vay nặng lãi ở xã Sơn Phú, huyện Giồng Trôm đã bị ném mắm tôm vào nhà hay như một trường hợp ở Phường 5, TP. Bến Tre bị chủ nợ thuê người căng băng-rôn đòi nợ trước nhà để uy hiếp trả nợ.

Những kẻ cho vay nặng lãi có rất nhiều thủ đoạn để ràng buộc người vay. Một trong những thủ đoạn bọn cho vay nặng lãi thường sử dụng là buộc người vay tiền phải ký hợp đồng chuyển nhượng nhà, đất để thế chấp. Tuy nhiên, với số tiền vay lớn, lãi suất cao, người vay không thể trả nổi, những kẻ cho vay sẽ buộc người vay bán nhà, đất lấy tiền trả nợ hoặc chuyển nhượng quyền sở hữu cho chúng, mặc dù giá trị thực tế của tài sản lớn hơn rất nhiều so với số tiền đã vay.

Đối với những đối tượng cho vay tại các tụ điểm tệ nạn xã hội, các chợ hay khu công nghiệp thì số tiền cho vay không lớn, thường chỉ dao động từ một triệu đến vài chục triệu nhưng lãi suất rất cao, có nơi lên đến 60%. Những kẻ cho vay có thể thu tiền lãi hàng tháng hoặc góp mỗi ngày. Khi người vay không còn khả năng trả nợ thì những kẻ cho vay sẽ đe dọa, hành hung, khủng bố tinh thần để xiết nợ.

Có trường hợp, bọn cho vay lập hợp đồng cho mượn tiền với thời hạn cho mượn là một tháng nhưng số tiền ghi trong hợp đồng bao gồm luôn cả tiền gốc và tiền lãi sau đó công chứng tại các phòng công chứng. Khi xảy ra tranh chấp, người cho vay khởi kiện ra tòa án và nắm chắc phần thắng về mình.

Không vay nặng lãi

Về mặt pháp lý, trong thỏa thuận giữa bên vay và bên cho vay, luật sư Trần Nhật Long Huy - Đoàn luật sư tỉnh cho biết: “Với kiểu thỏa thuận như trên thì người vay luôn phải chịu hậu quả bất lợi về mặt pháp lý khi xảy ra tranh chấp. Khởi kiện ra tòa thì pháp luật cũng không thể bảo vệ được quyền lợi của người vay vì tất cả giấy tờ giao kèo, hợp đồng vay mượn đều có lợi bên cho vay”.

Hiện nay, hoạt động cho vay nặng lãi trên địa bàn tỉnh diễn biến rất phức tạp, gây ra nhiều hệ lụy cho bản thân và gia đình người vay, ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, đòi hỏi các cấp chính quyền và các ngành chức năng cần có những biện pháp quyết liệt để đẩy lùi vấn nạn này. Tuy nhiên, một trong những khó khăn hiện nay của cơ quan chức năng trong việc đấu tranh với hoạt động cho vay nặng lãi là sự thiếu hợp tác của người vay. Vì một số lý do như sợ bị trả thù hay tránh bị tai tiếng nên khi bọn cho vay hành hung, xiết nợ thì người vay không trình báo với cơ quan công an mà chấp nhận mất tài sản hoặc bỏ trốn.

Thượng tá Lê Quang Minh - Phó trưởng phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh khuyến cáo: “Từ các vụ việc đã xảy ra, bà con cần vốn nên tiếp cận nguồn vốn hợp pháp, lãi suất thấp từ các ngân hàng, quỹ tín dụng nhân dân, không vay tiền từ các tổ chức không có chức năng kinh doanh tài chính và những cá nhân hay băng nhóm hoạt động theo kiểu xã hội đen. Trường hợp người vay nợ bị các đối tượng lưu manh, côn đồ đe dọa, hành hung thì phải trình báo ngay với cơ quan công an để kịp thời can thiệp, xử lý”.

Cùng với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành, đề nghị mọi người cần phải mạnh dạn tố giác và hợp tác với cơ quan công an để đấu tranh, xử lý các đối tượng cho vay nặng lãi, đòi nợ theo kiểu xã hội đen, góp phần đẩy lùi vấn nạn nguy hiểm này ra khỏi đời sống xã hội.

Bài, ảnh: Đăng Khoa