Khó khăn trong xây dựng tiêu chí văn hóa cơ sở

Hoạt động nhóm sở thích, thể thao được phát triển và duy trì tại huyện Mỏ Cày Bắc. Ảnh: Thảo Oanh

Kinh phí đầu tư, xây dựng

Thông tin từ một số địa phương, khó khăn lớn nhất hiện nay trong thực hiện tiêu chí VH cơ sở là thiết chế VH của huyện về Trung tâm VH - Thể thao và Học tập cộng đồng (VHTT&HTCĐ), Nhà VH - Thể thao ấp, liên ấp. Nguyên nhân khó khăn được xác định do nguồn kinh phí đầu tư, xây dựng.

Tại huyện Mỏ Cày Bắc, thực hiện tiêu chí số 06 trong xây dựng xã NTM, huyện còn 5 xã và 1 thị trấn (Thanh Tân, Thạnh Ngãi, Nhuận Phú Tân, Khánh Thạnh Tân, Phú Mỹ, Phước Mỹ Trung) chưa được xây dựng Trung tâm VHTT&HTCĐ cấp xã. 68/102 ấp của 5 xã: Thanh Tân, Thạnh Ngãi, Nhuận Phú Tân, Khánh Thạnh Tân, Phú Mỹ chưa xây dựng Nhà VH - Khu thể thao ấp, liên ấp. Thông tin từ Phòng VH và Thông tin huyện, trong số các địa phương chưa xây dựng Trung tâm VHTT&HTCĐ do khó khăn về kinh phí. Nguồn vốn xây dựng của tỉnh rót về theo lộ trình đăng ký xây dựng xã NTM.

Hay tại huyện Chợ Lách, theo Trưởng phòng VH - Thông tin huyện Chợ Lách Trương Văn Phúc cho biết: Việc hoàn thiện các thiết chế nhà VH của xã, ấp trên địa bàn huyện còn gặp khó liên quan đến quy hoạch sử dụng đất và ngân sách địa phương đầu tư cho xây dựng thiết chế VH của xã và ấp, nhất là đối với các khu thể thao. Vì vậy, trong quá trình thực hiện các tiêu chí, nhất là tiêu chí số 06, huyện cũng có kiến nghị Sở VH, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) để có hướng dẫn, có lộ trình xây dựng các thiết chế VH phục vụ đời sống.

Theo báo cáo của Sở VHTT&DL, năm 2022, mặc dù tình hình dịch bệnh được kiểm soát nhưng đời sống kinh tế của người dân gặp rất nhiều khó khăn, việc xã hội hóa cho hoạt động VH văn nghệ không thuận lợi. Bên cạnh đó, nguồn kinh phí hỗ trợ theo Nghị quyết số 21/2018/NQ-HĐND của HĐND tỉnh “Về việc quy định mức hỗ trợ kinh phí hoạt động Trung tâm VHTT&HTCĐ cấp xã; Nhà VH - Khu thể thao ấp, khu phố trên địa bàn tỉnh Bến Tre” và Nghị quyết số 13/2019/NQHĐND của HĐND tỉnh “Về việc quy định chế độ phụ cấp kiêm nhiệm cho người quản lý Trung tâm VHTT&HTCĐ cấp xã; Nhà VH - Khu thể thao ấp, khu phố trên địa bàn tỉnh không được thực hiện.

Kinh phí hỗ trợ cho hoạt động các thiết chế VH của huyện và các địa phương gặp nhiều khó khăn. Một số thiết chế đã được đầu tư xây dựng (Trung tâm VHTT&HTCĐ cấp xã, Nhà VH - Khu thể thao ấp, khu phố) đạt chuẩn nhưng chưa khai thác hiệu quả hoạt động VHTT&HTCĐ, một số nơi chỉ tập trung phục vụ cho công tác hội họp là chủ yếu. Ngoài các xã xây dựng NTM nâng cao cố gắng khắc phục khó khăn tổ chức hoạt động để đảm bảo đạt yêu cầu tiêu chí thì đa số các địa phương còn lại hầu như hoạt động cầm chừng vì không đủ kinh phí, thậm chí kinh phí phụ cấp kiêm nhiệm của Ban giám đốc Trung tâm VHTT&HTCĐ và Chủ nhiệm Nhà VH - Khu thể thao ấp ở nhiều địa phương những tháng cuối năm không thực hiện được.

Theo nhìn nhận của ngành VHTT&DL, công tác chỉ đạo, triển khai thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống VH ở các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể địa phương tuy có quan tâm nhưng chưa đồng đều. Thực hiện các tiêu chí VH gia đình, cảnh quan môi trường một số nơi chưa được quan tâm đúng mức. Kinh phí đầu tư cho thực hiện cơ ở vật chất VH gắn với xây dựng nông mới hạn hẹp nên đa số các xã (NTM, NTM nâng cao) chưa hoàn thiện được tiêu chí cơ sở vật chất VH theo quy định.

Xác định lộ trình đầu tư

Với phương châm “Đồng thuận - Sáng tạo - Phát triển”, BCĐ các cấp tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU về “Xây dựng con người Bến Tre phát triển toàn diện; gia đình hạnh phúc, tiến bộ” gắn với duy trì, nâng cao chất lượng phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống VH và phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” đã tạo nhiều chuyển biến tích cực về chỉ đạo cũng như phối hợp hoạt động xây dựng và phát triển phong trào với việc thực hiện các nội dung, tiêu chí, chỉ tiêu cụ thể quy định trong các danh hiệu VH. Để tiêu chí thực hiện hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới, các địa phương, ngành VHTT&DL cần có giải pháp đồng bộ, có lộ trình đầu tư tập trung để tạo kết quả đồng đều, toàn diện trong toàn tỉnh.

Thông tin tại cuộc làm việc của Ban Thường vụ Tỉnh ủy với Ban Thường vụ Huyện ủy Mỏ Cày Bắc, Phó giám đốc Sở VHTT&DL Trần Thị Kiều Tôn lưu ý, các thiết chế VH của huyện như: thể thao, truyền thanh, nhà VH phải đảm bảo về vị trí để người dân trong vùng được hưởng lợi và dễ dàng tiếp cận. Đây là những quy định cứng trong việc xây dựng huyện nông thôn mới được quy định tại Điều 2, Điều 3 Thông tư số 11 của Bộ VHTT&DL. Do đó, các địa phương quan tâm, tập trung điều hành thực hiện trong thời gian sắp tới, nhằm đảm bảo thực hiện nghị quyết nhiệm kỳ. Trong đề án xây dựng nông thôn mới của địa phương phải xác định lộ trình đầu tư thỏa đáng. Bởi vì, các tiêu chí VH cơ sở là tiêu chí cứng trực quan, tỷ lệ bao nhiêu thì đánh giá bấy nhiêu.

Ngoài ra, Phó giám đốc Sở VHTT&DL Trần Thị Kiều Tôn đề nghị, các huyện, thành phố tập trung công tác tuyên truyền bằng hình thức kết hợp các hình thức trực quan và nghệ thuật gắn với xây dựng đời sống VH. Bởi, các giá trị VH thẩm thấu trong người dân mới tạo sự chuyển biến trong các phong trào xây dựng ở địa phương.

Th. Đồng - Ph. Hân - A. Nguyệt